
Sinh viên Trường đại học Điện lực trao đổi bài tập sau giờ học trên giảng đường - Ảnh: EPU
PGS TS Nguyễn Hữu Đức - trưởng khoa Điều khiển và Tự động hóa Trường đại học Điện lực - cho biết năm học 2025 - 2026 là năm đầu tiên nhà trường đào tạo ngành trí tuệ nhân tạo (AI) do vậy các bạn trẻ mong muốn theo học cần chuẩn bị hành trang kỹ lưỡng.
"Với thế mạnh về đào tạo tích hợp các ngành nghề sản xuất, công nghệ kỹ thuật - năng lượng, điều khiển - tự động hóa, công nghệ thông tin, Trường đại học Điện lực có nền tảng rất thuận lợi để phát triển ngành học AI", PGS TS Nguyễn Hữu Đức cho hay.
Hành trình chinh phục AI thế nào?
Ngành AI tại Trường Đại học Điện lực hướng tới đào tạo kỹ sư có đủ 3 năng lực chính.
Một là kiến thức nền tảng về khoa học dữ liệu và lập trình AI. Đó là sử dụng thành thạo các ngôn ngữ lập trình phổ biến trong AI như Python, C++, R, Java. Xây dựng kỹ năng xử lý và phân tích dữ liệu qua các công cụ như Pandas, Numpy, SQL.
Hiểu và triển khai các thuật toán học máy (machine learning), học sâu (deep learning), sử dụng các thư viện như TensorFlow, PyTorch, Scikit-learn, đồng thời có kỹ năng xây dựng mô hình AI từ khâu thu thập dữ liệu, huấn luyện, đánh giá đến triển khai (MLOps).
Về kỹ năng chuyên ngành, ngành AI gắn với hai định hướng gồm AI trong tự động hóa và AI trong năng lượng.
Trong đó, AI trong tự động hóa tập trung thiết kế hệ thống điều khiển thông minh, nhận dạng hình ảnh, thị giác máy tính điều khiển robot, dây chuyền tự động hoặc phân tích dữ liệu cảm biến thời gian thực (IoT/SCADA) để dự đoán sự cố, tối ưu hóa hiệu suất và điều khiển học tăng cường (reinforcement learning) cho hệ thống robot, máy móc.
Còn về AI trong năng lượng, kỹ năng tập trung vào phân tích dữ liệu đo đếm, vận hành lưới điện để dự báo phụ tải, dự đoán sự cố, phát hiện bất thường.
Ngoài ra, AI trong năng lượng còn tối ưu hóa tiêu thụ điện năng, kiểm soát lưới điện thông minh, dự báo năng lượng tái tạo hoặc xây dựng mô hình tự động hóa vận hành các nhà máy điện, trạm biến áp thông minh, điều khiển phân tán và tối ưu hóa phân phối điện.

Sinh viên khoa Điều khiển và Tự động hóa Trường đại học Điện lực thực hành trong phòng thí nghiệm - Ảnh: EPU
Cần khuyến khích các môn toán, STEM
PGS TS Nguyễn Hữu Đức đánh giá các trường THPT cả nước đang đào tạo, lồng ghép các môn học STEM, qua đó nâng cao tư duy, kiến thức, kỹ năng của học sinh.
Phụ huynh, nhà trường cần tiếp tục khuyến khích các em trải nghiệm STEM, phát triển không gian sáng tạo công nghệ, định hướng từ sớm cho các ngành công nghệ số cốt lõi như máy tính, vi mạch bán dẫn, AI…
Thị trường lao động đang "khát" nhân lực AI, nhưng chỉ đón nhận những ai có năng lực thật sự. Chính vì vậy, học sinh muốn theo ngành này cần chuẩn bị từ sớm: học tốt môn toán, tư duy logic, giỏi ngoại ngữ, ham học hỏi và sẵn sàng trải nghiệm.
Ông cũng chỉ ra vai trò của các kỹ năng mềm trong quá trình học tập như tư duy thuật toán, phân tích hệ thống, làm việc nhóm liên ngành, trình bày báo cáo kỹ thuật...
"Các bạn trẻ phải đam mê, chăm chỉ, và có lộ trình cùng các thầy cô cùng hoàn thành. Nền tảng đầu vào ngành rất quan trọng, yêu cầu về môn toán là tiên quyết. Khi ra trường, cơ hội việc làm rộng mở, vị trí phong phú, lương hấp dẫn", PGS TS Nguyễn Hữu Đức bày tỏ.
Bình luận hay