​Hãy trả vỉa hè cho người đi bộ

Tôi tin rằng rất nhiều người Việt Nam thích đi bộ nếu đường phố nào cũng có vỉa hè như đoạn đường ông Bryce Seator thường đi.

Bản thân tôi, trừ khi nơi phải đến khá xa mới dùng xe máy, chứ trong vòng 1km trở lại mà có vỉa hè thông thoáng là tôi luôn thích đi bộ, vừa có lợi cho sức khỏe, vừa góp phần giảm ách tắc giao thông.

Ở các nước phát triển, từ nhà đến các trạm xe công cộng, hầu hết người ta đi bộ, sau đó đi xe công cộng đến nơi làm việc.

Nhưng tại các đô thị nước ta, ngay như ở TP.HCM, giao thông công cộng chưa phát triển, buổi sáng từ nhà thường người ta chạy thẳng đến chỗ làm việc bằng phương tiện cá nhân (thường là xe máy), cứ như vậy từ năm này qua năm khác nên nhiều người dân đô thị không còn thói quen đi bộ.

Thêm vào đó, trừ những đường phố ở trung tâm có vỉa hè thông thoáng, còn các quận không phải trung tâm thì rất nhiều con đường không còn vỉa hè để đi bộ. Người nào buộc phải đi bộ thì nỗi lo nhất là không còn lối đi, bị đẩy xuống lòng đường nhiều xe cộ qua lại và lo nhất khi muốn băng qua đường thì nhiều nguy hiểm rình rập.

Ai cũng biết chức năng chính của vỉa hè ở đô thị là dành cho người đi bộ, nhưng trong thực tế nhiều vỉa hè hiện được dành cho cửa hàng, quán ăn hoặc để xe máy của khách vào hàng quán bên trong.

Thực trạng này có nguyên nhân sâu xa là vỉa hè ở các đô thị tại Việt Nam liên quan chặt chẽ đến việc phát triển nhà phố, hoạt động kinh doanh tại nhà phố và xe hai bánh là phương tiện giao thông chủ yếu ở nước ta.

Ngoài ra, vỉa hè gắn với việc làm ăn sinh sống của một bộ phận người dân nghèo ở đô thị, thậm chí có nơi còn họp chợ nhỏ. Đó là một thực tế phải nhìn nhận, thế nhưng có phải vì vậy mà không có giải pháp hợp lý để hướng đến thành phố văn minh, hiện đại?

Tôi biết nhiều quận, phường đã đưa ra các giải pháp chấp nhận được: chia vỉa hè để vừa tạo điều kiện cho dân kinh doanh, vừa để người đi bộ có chỗ đi lại. Nhưng thực tế nhiều nơi đó chỉ là lý thuyết, rất nhiều đường phố vỉa hè dành cho buôn bán là chính, người đi bộ không còn chỗ để đi.

Hàng chục năm qua, biết bao lần các quận, các phường đã “ra quân” dẹp tình trạng lấn chiếm nhằm trả lại vỉa hè cho người đi bộ, nhưng cứ dẹp chỗ này thì mọc lên chỗ khác, dẹp lúc này thì mọc lên lúc khác...

Việc hình thành quảng trường đi bộ Nguyễn Huệ là điểm nhấn quan trọng của thành phố, nhưng để người dân hình thành thói quen đi bộ thì không phải chỉ từ phố đi bộ Nguyễn Huệ (và vài phố khác sẽ có) mà là phải có hàng trăm con đường có vỉa hè cho dân đi bộ. Do đó cần có những giải pháp hiệu quả hơn để giải quyết việc lấn chiếm vỉa hè để trả vỉa hè lại cho người đi bộ.