Hàn Quốc nhờ xác minh Triều Tiên đóng cửa bãi thử hạt nhân

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In - Ảnh: REUTERS

Yêu cầu được ông Moon đưa ra trong cuộc điện đàm 30 phút trong ngày 1-5 với Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres.

Nhà lãnh đạo Hàn Quốc đã đề cập tới cam kết của Triều Tiên về việc đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri ở tỉnh Bắc Hamgyong, theo hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc. 

"Tôi muốn LHQ, thông qua Hội đồng Bảo an hoặc Đại Hội đồng, ra một tuyên bố ủng hộ Tuyên bố Bàn Môn Điếm về Hòa bình, Thịnh vượng và Thống nhất trên bán đảo Triều Tiên", tổng thống Hàn Quốc gợi ý trong cuộc điện đàm với người đứng đầu LHQ.

Kết quả cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều ngày 27-4 đang đẩy lãnh đạo hai miền Triều Tiên vào giai đoạn bận rộn mới, chuẩn bị cho thượng đỉnh Mỹ - Triều và có thể là thượng đỉnh 4 bên gồm Mỹ-Hàn Quốc và Trung Quốc-Triều Tiên.

Tổng thống Moon cũng yêu cầu LHQ giám sát việc thực thi chuyển đổi khu phi quân sự giữa hai miền Triều Tiên thành một khu vực hòa bình như trong Tuyên bố Bàn Môn Điếm có nhắc đến.

Hôm 21-4, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un tuyên bố sẽ ngừng thử tên lửa và đóng cửa bãi thử hạt nhân Punggye-ri. Trong cuộc gặp với tổng thống Hàn Quốc tại Bàn Môn Điếm ngày 27-4, ông Kim Jong Un tiếp tục nhắc lại tuyên bố này và ngỏ ý mời các nhà báo Mỹ, các chuyên gia quốc tế sang tận Triều Tiên để chứng thực.

Việc đóng cửa có thể sẽ được tiến hành trong tháng 5 này khi quốc tịch các thanh sát viên quốc tế được xác định. Giới quan sát nhận định khả năng cao nhất hiện tại là các chuyên gia Mỹ và Trung Quốc, hai cường quốc hạt nhân được thừa nhận của thế giới.

Hình ảnh viễn thám mới về bãi thử hạt nhân Punggye-ri của Triều Tiên - Ảnh: 38 NORTH

Theo "38 North", chuyên trang về Triều Tiên của Mỹ, không phải toàn bộ bãi thử Punggye-ri đã bị hư hại đến mức không thể sửa chữa.

Dựa trên dữ liệu mới từ radar khẩu độ tổng hợp giao thoa, các chuyên gia của 38 North khẳng định cơ sở Punggye-ri vẫn có thể hỗ trợ các hoạt động thử hạt nhân ngầm dưới lòng đất. Điều này lý giải vì sao ông Kim Jong Un ngỏ ý muốn mời các chuyên gia quốc tế tới chứng kiến việc phá hủy.

"Hai đường hầm phía nam và tây tại núi Mantap vẫn còn trong tình trạng tốt. Tóm lại, trong khi các đo đạc địa chấn của Trung Quốc nói núi Mantap không còn phù hợp cho các hoạt động thử hạt nhân do bị đổ sụp là đúng, nhưng nói toàn bộ bãi thử bị hư hại tới mức không thể sửa chửa được thì hoàn toàn sai", trang 38 North viết.

Trong số 6 lần thử hạt nhân của Triều Tiên, có tới 5 lần được tiến hành trong lòng núi Mantap thông qua đường hầm đi từ phía bắc. Các vụ thử hạt nhân đã khiến địa chất khu vực thay đổi, làm dấy lên nguy cơ sụt lún.