04/10/2023 17:19 GMT+7

Hai người Mỹ và 1 người Nga là chủ nhân giải Nobel Hóa học 2023

BÌNH AN

Lúc 16h45 chiều 4-10 (giờ Việt Nam), Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố chủ nhân của giải Nobel Hóa học năm 2023. Đó là các nhà khoa học: Moungi Bawendi, Louis Brus và Alexei Ekimov.

Giải Nobel Hóa học 2023 đã được trao cho các nhà khoa học Moungi Bawendi (người Mỹ gốc Pháp), Louis Brus (người Mỹ) và Alexei Ekimov (người Nga) "vì khám phá và tổng hợp các chấm lượng tử".

Hai ông Ekimov và Brus đã thành công trong việc tạo ra các chấm lượng tử, còn ông Bawendi đã "cách mạng hóa" việc sản xuất chúng.

Chấm lượng tử hiện nay chiếu sáng màn hình máy tính và màn hình tivi dựa trên công nghệ QLED. Chúng cũng tạo thêm sắc thái cho ánh sáng của một số đèn LED. Các nhà hóa sinh cũng như bác sĩ sử dụng chúng để lập bản đồ mô sinh học.

Giải Nobel Hóa học là một trong 5 giải thuộc giải Nobel được trao theo di chúc của nhà phát minh Alfred Nobel (qua đời năm 1896). Năm nay chủ nhân giải Nobel được nhận khoản tiền thưởng 11 triệu krona Thụy Điển (khoảng 1 triệu USD), tăng 1 triệu krona Thụy Điển so với năm ngoái.

Tháng 10 năm ngoái, giải Nobel Hóa học năm 2022 được trao cho 3 nhà hóa học. Trong đó hai ông Barry Sharpless (người Mỹ), Morten Meldal (người Đan Mạch) là những người đã đặt nền móng cho lĩnh vực hóa học click (click chemistry), còn bà Carolyn Bertozzi (người Mỹ) là người đã ứng dụng hóa học click trong nghiên cứu tế bào sống.

Giải Nobel được công bố hằng năm kể từ năm 1901, để vinh danh những cá nhân đạt thành tựu trong các lĩnh vực vật lý, hóa học, y sinh, văn học và hòa bình.

Việc nhiều nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực liên quan - thay vì chỉ một cá nhân - cùng được trao giải là điều bình thường.

Giải Nobel Hóa học là giải Nobel thứ ba được công bố trong mùa giải Nobel năm 2023, sau giải Nobel Y sinh và giải Nobel Vật lý.

Giải Nobel Y sinh năm 2023 được trao cho 2 nhà khoa học Katalin Kariko (Hungary) và Drew Weissman (Mỹ) vì những đóng góp trong phát triển vắc xin công nghệ mRNA hiệu quả trong phòng ngừa COVID-19.

Giải Nobel Vật lý năm 2023 được trao cho 3 nhà khoa học Pierre Agostini (người Pháp), Ferenc Krausz (người Áo gốc Hungary) và Anne L'Huillier (người Thụy Điển gốc Pháp) vì "các phương pháp thực nghiệm tạo ra xung ánh sáng atto giây, phục vụ nghiên cứu động lực học điện tử trong vật chất".