Gỡ nút thắt hạ tầng để ‘mở’ cửa khẩu quốc tế La Lay

Ùn ứ vì hạ tầng yếu, thiếu

Cửa khẩu quốc tế La Lay đầu tháng 9 thường bị ảnh hưởng bởi thời tiết phía Lào nên mưa xối xả. Tuy nhiên, ở trước mặt khu nhà chờ của cửa khẩu phía Việt Nam vẫn có hàng chục xe đầu kéo chở hàng. Những xe này nối đuôi nhau kéo dài hàng trăm mét dọc về phía tuyến quốc lộ 15D dẫn về đường Hồ Chí Minh nhánh tây.

Bãi đất trống ở ngay bên phải cửa khẩu còn ngổn ngang đất đá cũng được nhiều tài xế chọn làm nơi đậu xe chờ làm thủ tục thông quan.

Những tài xế xe hàng ở đây cho biết việc đậu xe chờ hàng giờ, thậm chí có khi cả ngày để thông quan đã trở thành chuyện quen thuộc của giới xe hàng nhiều tháng qua.

"Cửa khẩu còn ngổn ngang. Bãi chờ, bãi hạ tải và bãi kiểm hóa chưa có. Nên phải chấp nhận tự tìm chỗ trống đậu tạm chờ đợi đến phiên mình làm thủ tục", một tài xế thở dài.

Cũng theo các tài xế, tình trạng ùn ứ này đã bắt đầu từ đầu năm 2023 khi mặt hàng than được các doanh nghiệp trong nước nhập từ một số mỏ than phía đất Lào gần với cửa khẩu quốc tế La Lay.

Thời điểm hiện tại bắt đầu mùa mưa của Lào nên việc khai thác than bị hạn chế. Trước mùa mưa vừa rồi mỗi ngày có ít nhất 300 xe chở hàng qua lại.

Đường đấu nối từ cột mốc biên giới về cửa khẩu chật hẹp, lượng xe lưu thông lớn thường xuyên xảy ra ách tắc. Lượng xe nhiều gấp 3, gấp 4 lần. Mà hạ tầng cửa khẩu thì vẫn chỉ mới sơ khai nên lực lượng chức năng ở đây phải kiêm luôn việc chia nhau ra phân luồng cho xe vào.

Dọc theo tuyến quốc lộ 15D từ cửa khẩu về đường Hồ Chí Minh, hàng chục xe tải khác cũng đang nối nhau hướng lên phía cửa khẩu. Đoạn đường này dài hơn 10km nhưng các tài xế thường mất hơn nửa tiếng mới đi hết. Vì mặt đường chỉ đủ để hai xe tránh nhau.

Đặc biệt đoạn khoảng 5 cây số từ cửa khẩu có hàng chục khúc cua ngoặt. Các tài xế xe đầu kéo để tránh được nhau ở những khúc cua này là vô cùng khốn khổ. Đã có nhiều va chạm xảy ra gây ách tắc giao thông nhiều giờ đồng hồ.

Ông Hoàng Bá Linh, chi cục trưởng hải quan cửa khẩu La Lay, cho biết hạ tầng của cửa khẩu vẫn đang thiếu rất nhiều hạng mục. Tuyến đường 15D quá hẹp và nhiều khúc cua cũng là trở ngại lớn cho cửa khẩu quốc tế La Lay.

Giai đoạn này bên Lào mùa mưa nên lượng xe về chỉ hơn trăm xe mỗi ngày. Nếu qua đoạn mưa này, lượng xe tăng lên mức trên 300 xe như bình thường thì sẽ vô cùng khó khăn cho cửa khẩu.

Đầu tư hạ tầng là "chìa khóa" cho La Lay

Ông Hà Sỹ Đồng - phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trị - nói cửa khẩu quốc tế La Lay là cửa ngõ lớn thứ hai ở biên giới Việt - Lào. Tuy nhiên, cửa ngõ này thậm chí còn mang nhiều tiềm năng hơn cho sự phát triển của tuyến hành lang kinh tế Đông Tây cũng như sự phát triển của tỉnh Quảng Trị trong tương lai.

Vì vậy, "chìa khóa" quan trọng nhất để mở cửa ngõ này ra là phải đầu tư nâng cấp toàn diện hạ tầng khu cửa khẩu để có bãi sang tải, điểm dừng đỗ cũng như các dịch vụ khác.

Và sau đó, việc quan trọng hơn phải làm là đấu nối được tuyến quốc lộ 15 dẫn từ cửa khẩu cắt trực tiếp quốc lộ 1 rồi dẫn về cảng Mỹ Thủy (Hải Lăng).

"Hiện tại, đường từ cửa khẩu quốc tế La Lay về cảng Mỹ Thủy phải rẽ qua đường Hồ Chí Minh nhánh tây ra quốc lộ 9 rồi mới về quốc lộ 1. Nếu theo tuyến đường này thì về cảng biển Mỹ Thủy sẽ mất 162km.

Nên phải cấp bách đầu tư tuyến quốc lộ 15D nối thẳng về quốc lộ 1 thì quãng đường sẽ chỉ còn hơn 90km. Việc này sẽ tiết kiệm nhiều thời gian và chi phí vận chuyển", ông Đồng phân tích.

Ông Trần Hữu Hùng, giám đốc Sở Giao thông vận tải Quảng Trị, nói hiện nếu triển khai được tuyến 15D nối từ cửa khẩu quốc tế La Lay về cảng Mỹ Thủy thì vô cùng thuận lợi. Vì tuyến này đã có sẵn hai đoạn. Đoạn từ cảng Mỹ Thủy lên quốc lộ 1 dài 14km.

Và đoạn từ đường Hồ Chí Minh đến cửa khẩu quốc tế La Lay. Trong đó, chỉ có đoạn dẫn vào cửa khẩu hạ tầng còn yếu và phải nâng cấp để mặt đường rộng và bớt gấp khúc. Còn đoạn từ cảng Mỹ Thủy đến quốc lộ 1 thì đã khá hoàn thiện.

"Chỉ cần xây dựng mới thêm hai đoạn gồm: đoạn từ quốc lộ 1 đến đường cao tốc Cam Lộ - La Sơn dài 8km và đoạn từ cao tốc này đến đường Hồ Chí Minh nhánh Tây 34km là hoàn thiện.

Khi hoàn thiện tuyến này thì sẽ kết nối với tuyến đường bộ giữa Quảng Trị với tỉnh Salavan (Lào) và Ubon Ratchanthani (Thái Lan), tạo thành hành lang kinh tế song song với tuyến hành lang kinh tế Đông Tây, thúc đẩy phát triển mọi mặt của tỉnh", ông Hùng nói.