Giám đốc quốc gia Ngân hàng Thế giới tại VN hiến kế giải cứu giao thông

Dẫu có làn đường riêng nhưng do người đi đường lấn làn nên xe buýt nhanh mắc kẹt giữa dòng xe cộ trên đường Tố Hữu (Hà Nội) - Ảnh: NAM TRẦN

Nhân đây, tôi xin chia sẻ một số ý kiến về các giải pháp giải quyết nạn tắc nghẽn giao thông tại thủ đô.

Buýt nhanh là một trong các giải pháp

Cho dù TP có phát động cuộc thi nói trên hay không, tôi cũng có trách nhiệm đóng góp vào việc giải quyết vấn đề giao thông ở Hà Nội bởi vì bản thân tôi sống ở TP này thì tôi phải có trách nhiệm với nó. Tôi còn sống và làm việc ở TP này 4 năm nữa cho đến khi hết nhiệm kỳ. Tôi rất mong có ngày nào đó được đi tuyến xe buýt nhanh (BRT) trên đúng tuyến đường mà tôi đi làm.

Tôi đã sống ở nhiều TP, thủ đô của nhiều nước khác nhau, ví dụ như ở Manila (Philippines), Jakarta (Indonesia), Lima (Peru) và tôi cũng biết một số thành phố khác như Bogotá (Colombia)... Tất cả TP này đều đang đối mặt với một vấn đề nan giải chung là tắc nghẽn giao thông. Rõ ràng tắc nghẽn giao thông là cơn ác mộng đối với nhiều TP trên thế giới vì nó khiến tốn nhiều tiền của và gây lãng phí cho nền kinh tế.

Ví dụ, về phương diện cá nhân, chúng ta chỉ nhìn thấy đi từ điểm A đến điểm B khi tắc nghẽn giao thông khiến chúng ta mất nhiều thời gian như thế nào, nhưng nhìn trên quy mô nền kinh tế, nếu chúng ta di chuyển hàng hóa từ điểm A đến điểm B mà bị chậm lại thì hậu quả sẽ lớn hơn nhiều.

Do vậy, chúng ta cần phải có giải pháp cho vấn đề này và tôi cho rằng BRT là một trong số những giải pháp đó. Khi tôi còn làm việc ở Peru, chúng tôi cũng hỗ trợ tuyến BRT ở Lima - một TP 15 triệu dân. Tôi nghĩ BRT là một giải pháp nhưng phải kết hợp với những giải pháp giao thông khác nữa, ví dụ như tàu điện ngầm (metro) cùng các hệ thống quản lý giao thông tốt hơn.

Ông Ousmane Dione - Ảnh: N.KHÁNH

Giải quyết những vấn đề ngoài giao thông

Ngoài ra, giải quyết vấn đề tắc nghẽn giao thông trong các đô thị lớn như Hà Nội còn liên quan đến một vấn đề khác ngoài lĩnh vực giao thông, đó là quy hoạch đô thị và ý thức người dân. Về quy hoạch đô thị, chúng ta cần dự đoán trước tương lai chứ không nên đợi đến khi xảy ra tình trạng tắc nghẽn giao thông rồi mới tìm cách giải quyết, như vậy vấn đề trở nên khó khăn hơn rất nhiều.

Hà Nội có 5 đô thị vệ tinh. Điều quan trọng là làm thế nào để phát triển những đô thị vệ tinh này, phát triển cơ sở hạ tầng sao cho thật tốt để thu hút các doanh nghiệp đến đầu tư làm ăn. Hệ thống giao thông cần được phát triển, quy hoạch theo hướng giải quyết giao thông cho những đô thị vệ tinh này nữa, chứ không chỉ tập trung ở nội ô.

Thực tế cho thấy một trong những lý do khiến buýt nhanh ở Hà Nội bị nhiều người chỉ trích là vì nó chạy không nhanh như người ta mong đợi. Theo tôi, có hai nguyên nhân chính khiến buýt nhanh còn chạy chậm. Một là, do đây là tuyến buýt nhanh đầu tiên ở Hà Nội và mọi người đang trong quá trình vừa học vừa làm nên gặp trục trặc.

Hai là, ý thức của người tham gia giao thông. Lời khuyên của tôi là khi TP đưa một hệ thống giao thông mới vào vận hành thực tế thì mọi người phải cùng đóng góp để nó hiệu quả. Tôi cho rằng một hệ thống giao thông bất kỳ sẽ không thành công nếu không có sự tham gia đóng góp của người dân và báo chí.

Hà Nội đã làm một làn đường riêng dành cho buýt nhanh mà người đi xe máy, ôtô cũng muốn đi vào làn đường đấy thì chẳng có ý nghĩa gì nữa cả. Tôi nghĩ ngoài vai trò của lãnh đạo TP, báo chí cũng phải có vai trò trong việc nâng cao ý thức của người dân.

Ngoài ra, Việt Nam cần nghiên cứu các giải pháp, chính sách cho nhiều đối tượng khác nhau, ví dụ như giải pháp, chính sách cho người sử dụng các phương tiện giao thông công cộng phải ưu tiên hơn giải pháp, chính sách cho những người sử dụng xe cá nhân như xe máy và ôtô...