Người dân đi xe buýt số 55 Quang Trung - Khu công nghệ cao - bến xe Miền Đông mới. Ảnh: TỰ TRUNG
Giải pháp nào để đưa "xe dù" đang chạy khắp thành phố về bến và tạo thói quen mới cho hành khách, bắt đầu từ mùa xe Tết này?
Dùng công nghệ xử phạt xe không vào bến
TS Trần Bằng Việt, chuyên gia kinh tế, cho rằng muốn dẹp "xe dù, bến cóc" và khai thác hiệu quả bến xe Miền Đông mới phải có phương tiện kết nối với bến xe phù hợp với nhu cầu đi lại của cư dân. Cơ quan quản lý cố gắng ứng dụng công nghệ trong xử phạt, dẹp hẳn "xe dù, bến cóc". Trong công cuộc này, các đơn vị quản lý vận tải cố gắng không để xảy ra tiêu cực, không để phát sinh các kiểu "giấy phép con" tác động tới cạnh tranh vận tải.
Đặc biệt, cần loại bỏ hàng loạt chi phí chưa hợp lý mà các nhà xe đang chịu "phí chồng phí", tính toán cắt giảm bớt hoặc miễn giảm để khuyến khích, thu hút các nhà xe vào bến hoạt động ổn định. Khi đó, chắc chắn không cần phải kêu gọi, đe dọa hay truy đuổi thì người dân hay doanh nghiệp cũng đều sẽ thích vận tải chính thống hơn.
Mới đây, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cũng đã yêu cầu các đơn vị quyết liệt tìm giải pháp quản xe khách, khai thác hiệu quả bến xe Miền Đông mới. Ông Cường đề nghị Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn TNHH một thành viên cần gấp rút nghiên cứu phương án miễn giảm giá sử dụng dịch vụ tại bến xe Miền Đông mới (TP Thủ Đức) và hỗ trợ chỗ đậu cho xe taxi, xe hợp đồng điện tử...
Hơn chục tuyến buýt là chưa đủ
PGS.TS Vũ Anh Tuấn - giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông vận tải Việt Đức - cho rằng nguyên nhân lớn nhất khiến bến xe mới èo uột hành khách là do hạ tầng giao thông chưa đồng bộ. "Xe dù, bến cóc" rầm rộ khắp nơi nên người dân không muốn đi xe trong bến.
Để giải quyết vấn đề này, TP.HCM tập trung vào ba vấn đề lớn, gồm đồng bộ đường sá hạ tầng giao thông kết nối vào bến, dẹp loạn "xe dù, bến cóc" và phát triển mạng lưới xe công cộng hoàn thiện. Cấm xe khách giường nằm vào trung tâm TP.HCM là một giải pháp thích hợp bởi xe khách giường nằm đa số phải ở các bến xe, chạy vào trung tâm TP.HCM dễ gây ùn tắc. Xe buýt và xe trung chuyển cần được xây dựng thành khung xương sống, kết nối chuyên chở hành khách từ tất cả các quận, huyện vào bến xe Miền Đông mới.
Theo ông Tuấn, với một bến xe lớn được kỳ vọng phục vụ toàn bộ khách đi các tuyến miền Trung, miền Bắc, Tây Nguyên... trong tương lai thì chỉ hơn chục tuyến xe buýt là chưa đủ. Xe buýt vào bến xe mới còn ít tuyến, ít chuyến, chưa thể đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân. Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP.HCM nên xem xét kết nối, mở mới nhiều tuyến hơn.
Khi mạng lưới xe buýt bao phủ tốt hơn cùng hệ thống xe trung chuyển miễn phí vừa chính thức khởi động ở TP.HCM sẽ góp phần giải quyết những khó khăn về đi lại cho hành khách. Thay vì hành khách đi xe ôm, xe taxi ra bến xe tốn từ 100.000 - 300.000 đồng/chuyến, hành khách sẽ đi xe công cộng để tiết kiệm tiền túi và thói quen đi lại ở bến xe sẽ thay đổi dần.
Xe trung chuyển nhỏ: giải pháp trước mắt
Nếu chỉ trông chờ vào xe trung chuyển nhỏ (có khi chở vài người) có khi giảm kẹt xe lớn và tăng ùn tắc xe nhỏ, không hiệu quả về mặt kinh tế và giao thông. Có cách nào hài hòa mọi lợi ích? Cách nào giảm được lượng xe lưu thông, đem lại sự thuận lợi cho hành khách với giá vé chấp nhận được? Cách tốt nhất là chọn xe buýt. Mạng lưới buýt trong TP rất nhiều tuyến, không quá khó để hành khách đến được bến xe Miền Đông mới nếu chấp nhận lên xuống xe buýt (một đến ba tuyến).
Về lâu dài, xe trung chuyển dành cho người già yếu, khuyết tật, phụ nữ có thai, trẻ em, hành lý nặng cồng kềnh... Chi phí trung chuyển doanh nghiệp vận tải có thể hoàn trả một phần hoặc toàn bộ cho hành khách. Riêng những hành khách có nhu cầu đưa đón tận nơi, cần liên hệ trước với trung tâm điều hành, để sắp xếp cho đầy một chuyến xe (nếu có thể) nhằm tránh lãng phí.
Với cách làm này chắc chắn vẫn có lợi hơn là phải đầu tư hàng trăm xe trung chuyển, lo lương nhân công cho các khâu. Bến bãi dừng đậu... cũng không phải bài toán đơn giản.
Xe buýt vẫn là giải pháp có lợi nhất, cơ động nhất với hành khách và giảm kẹt xe, giảm ô nhiễm. Đây là phương tiện lợi thế xe lớn với hầu hết xe mới, mát mẻ, giá vé rẻ. Vấn đề quan trọng là đủ tuyến kết và đủ chuyến phù hợp giờ xe khách xuất bến và đến bến xe mới (cả ngày và đêm).
Bạn đọc LÊ VĂN CẢI
Đăng ký tại đây
Bình luận hay