Giải pháp ngoại giao bất ngờ cho khủng hoảng Syria

Phóng to

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (trái) và người đồng cấp Syria Walid al-Muallem. Ảnh: AP

Phát biểu tại cuộc họp báo ở London (Anh) hôm qua 9-9, Ngoại trưởng John Kerry nói Syria có thể tránh được một cuộc chiến tranh nếu tổng thống Bashar al-Assad đồng ý giao nộp toàn bộ kho vũ khí hóa học của ông cho cộng đồng quốc tế kiểm soát, theo AP.

Thời hạn để ông Assad làm việc này là một tuần. Song AP dẫn lời ông Kerry nói ông “không nghĩ Assad sẽ đồng ý”.

Chỉ vài giờ sau khi ông Kerry phát biểu đề xuất trên, tại Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng tuyên bố Nga sẽ thúc đẩy Syria đồng ý đặt số vũ khí hóa học của nước này dưới tầm kiểm soát của cộng đồng quốc tế, sau đó tiêu hủy chúng, sau cuộc gặp với người đồng cấp Syria Walid al-Muallem, theo AP.

Từ Matxcơva, Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem cho biết ông hoan nghênh đề xuất của Nga, song vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Bashar al-Assad có tán thành kế hoạch này không, theo AFP.

Tuy vậy, đề xuất của chính quyền ông Putin cũng đã khiến tổng thống Mỹ phải thay đổi kế hoạch làm việc trong ngày thứ hai của mình.

Thay vì tiếp tục thuyết phục các nhà lập pháp Mỹ đồng ý kế hoạch tấn công trừng phạt Syria của mình như định trước, ông Obama đã lên tiếng phản hồi sáng kiến ngoại giao đáng ngạc nhiên của Nga.

AFP dẫn lời ông Obama mô tả đề nghị của Nga là “đột phá”, đồng thời cho rằng “đây là một bước phát triển tích cực” khi trả lời phỏng vấn sáu đài truyền hình Mỹ trong chiến dịch vận động sự ủng hộ từ Quốc hội cho kế hoạch tấn công Syria.

Trả lời phỏng vấn các đài truyền hình Mỹ khác nhau hôm qua, ông Obama cũng cho biết ông và ông Putin đã bàn đến vấn đề này khi họ gặp nhau tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nga hồi tuần trước.

“Nếu chúng ta có thể gác lại những nỗ lực ngoại giao này và đi đến một cơ chế hữu hiệu để giải quyết vấn đề vũ khí hóa học ở Syria thì tôi rất sẵn lòng tán thành nó” - ông Obama nói với kênh Fox.

Quốc tế nghi ngại

AFP cho biết các nhóm nổi dậy chống ông Assad, vốn hy vọng Mỹ sẽ đánh bom Syria, lên tiếng tố cáo ý tưởng này là âm mưu của ông Putin để bảo vệ tổng thống Assad.

Trong khi đó, các đồng minh châu Âu của Mỹ đã đón nhận đề nghị của Nga trong nghi ngại.

Thủ tướng Anh David Cameron hoan nghênh kế hoạch này dù còn quan ngại đây thật ra là chiến thuật đánh lạc hướng. Thủ tướng Đức Angela Merkel nói đề xuất của điện Kremlin là “thú vị”, đồng thời bày tỏ hy vọng kế hoạch sẽ được tiến hành nhanh chóng.

Cuối cùng, Pháp, hiện là đồng minh phương Tây duy nhất khẳng định sẽ tham chiến cùng Mỹ, giục ông Assad phải phá hủy ngay kho vũ khí hóa học của mình.

Còn Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon cũng lên tiếng kêu gọi thiết lập các vùng giám sát tại Syria để tiêu hủy các vũ khí hóa học của nước này nếu thanh sát viên của LHQ xác nhận chính quyền ông Assad đã có dùng vũ khí hóa học.

---------------------------------------

Đọc thêm