Giải đấu tệ nhất lịch sử

Nhìn những gì đang diễn ra ở FIFA Club World Cup 2025, người hâm mộ bóng đá ắt hẳn đều phải lo lắng cho World Cup 2026 - giải đấu mới thực sự được coi là ngày hội bóng đá hành tinh, cũng diễn ra trên đất Mỹ sau 1 năm nữa.

Một ngày trước thềm vòng đấu loại trực tiếp, FIFA nhận đòn đau khi cựu HLV Jurgen Klopp buông lời công kích giải đấu con cưng của họ.

Những chuyện khó hiểu

"Club World Cup là ý tưởng tệ nhất từng được thực hiện trong bóng đá. Có những người không hề tham gia vào cuộc sống bóng đá, nhưng lại là những người đưa ra ý tưởng", chiến lược gia người Đức phát biểu trong lần trả lời phỏng vấn gần nhất.

Trước đó, HLV Ronald Koeman của tuyển Hà Lan cũng từng chỉ trích FIFA Club World Cup. FIFPro - Liên đoàn Cầu thủ chuyên nghiệp - cũng chê bai giải này gay gắt. Nhưng Klopp ở vào một vị thế khác, và đưa ra phát biểu vào thời điểm cũng khác biệt.

Không giống như Koeman, người đang dẫn dắt tuyển Hà Lan, ít nhiều bị tác động trực tiếp bởi FIFA Club World Cup, ông Klopp đã rời khỏi làng bóng đá đỉnh cao từ hơn một năm qua. Chiến lược gia người Đức gần như đã khẳng định sẽ không quay lại làm HLV nữa. Và cũng vì vậy, ông phát biểu ở cương vị hoàn toàn khách quan.

Không lâu sau những lời công kích của Klopp, FIFA Club World Cup trải qua một sự kiện dở khóc dở cười ở trận vòng 16 đội giữa Chelsea và Benfica. Phút 86, Chelsea đang dẫn 1-0, ban tổ chức quyết định tạm hoãn trận đấu gần 2 giờ đồng hồ vì nguy cơ sét đánh. Đến khi các cầu thủ quay trở lại sân, trận đấu từ khoảng thời gian đầu giờ chiều đã chuyển thành buổi tối. Và chỉ vài phút sau, Chelsea bị gỡ hòa 1-1, đưa trận đấu vào hiệp phụ.

May mắn cho FIFA, Chelsea vẫn giành chiến thắng chung cuộc trong hiệp phụ. Nếu không, người hâm mộ nước Anh sẽ trút giận lên công tác tổ chức đầy tranh cãi của cơ quan đầu não làng bóng đá. 

Trận Chelsea - Benfica đã là lần thứ 6 FIFA Club World Cup phải tạm hoãn trận đấu vì yếu tố thời tiết, cụ thể là nguy cơ sét đánh. Hầu hết đều là hoãn ngay lúc đang thi đấu. Và không ít trong số đó tác động đáng kể đến cục diện và kết quả.

Điển hình là trận Boca Juniors - Auckland City ở lượt đấu cuối bảng C. Boca Juniors cần thắng đậm, đồng thời hy vọng Benfica thua Bayern Munich để giành vé đi tiếp. Thế rồi đầu hiệp 2, trận đấu bị hoãn 1 giờ. Và khi các cầu thủ Boca Juniors quay lại sân, họ nhận tin buồn - Benfica không thua Bayern Munich. 40 phút còn lại của trận đấu hoàn toàn nhạt nhẽo khi Boca Juniors không còn mục tiêu tranh đấu.

Những gì diễn ra ở trận Chelsea - Benfica mới đây lại trái ngược. Chelsea đang kiểm soát hoàn toàn thế trận, nhưng việc hoãn trận đấu lại 2 giờ đã làm xáo trộn nhịp độ thi đấu của họ, mở ra cơ hội cho Benfica.

Trong thời đại mà làng bóng đá ngày càng làm nên nhiều điều kỳ vĩ về công nghệ, tiện ích, FIFA lại đang tổ chức một giải đấu mệnh danh cấp hành tinh chẳng khác gì những năm thập niên 1970-1980. Các cầu thủ phải ra sân vào giữa trưa, dưới nắng gắt, đối mặt nỗi lo kiệt sức, chấn thương, thậm chí là cả sét đánh.

Klopp có lý

Sét đánh không phải hiện tượng hiếm gặp tại các giải thể thao và sự kiện ngoài trời ở Mỹ, nhưng điều đáng trách là cách FIFA ứng phó vô cùng bị động. Nhiều trận chỉ bị dừng khi sét đã ở rất gần, trong khi tại các giải thể thao chuyên nghiệp như NFL (giải bóng bầu dục nhà nghề Mỹ) hay NCAA (thể thao sinh viên), nguy cơ này sẽ được dự đoán từ sớm, và hiếm khi phải ngừng trận đấu vào lúc căng thẳng nhất.

Nỗi lo "thiên lôi" càng lớn hơn bởi 8/12 sân bóng được sử dụng tại FIFA Club World Cup không có mái che. Hầu hết các sân này vốn là sân chơi bóng bầu dục, phục vụ cho NFL. 

Người hâm mộ bóng đá châu Âu có thể ngạc nhiên vì nước Mỹ giàu mạnh lại không thể xây sân có mái che, nhưng đây là một vấn đề liên quan đến tính địa phương và đặc trưng của những môn thể thao khác nhau. Cụ thể, mùa giải NFL kéo dài từ tháng 9 đến tháng 2, thời điểm ít có sấm sét.

Trong khi đó, FIFA tổ chức giải vào đúng giai đoạn mùa hè - cao điểm của dông sét tại nhiều bang miền đông và miền nam nước Mỹ như Florida, North Carolina, Tennessee. Đây là điều mà bất kỳ người dân Mỹ nào cũng biết. 

Nhưng rồi ban tổ chức vẫn chọn khung giờ thi đấu vào buổi chiều - thời điểm có xác suất dông sét cao nhất trong ngày, rồi đưa cầu thủ ra đá giữa nhiệt độ 33 độ C, độ ẩm trên 70%, trong sân vận động không mái che. Và cuối cùng, 10/12 địa điểm tổ chức giải nằm đúng ở miền đông và miền nam. Giữa muôn vàn lựa chọn, FIFA đã chọn phương án tệ nhất có thể.

Một điểm gây tranh cãi lớn không kém là thời gian thi đấu. Nhiều trận diễn ra vào khung 12h trưa hoặc đầu giờ chiều, thời điểm nhiệt độ lên cao nhất trong ngày. Tại Charlotte, Miami và Orlando - những thành phố có độ ẩm cao và nắng gắt - nền nhiệt trong sân có thể vượt ngưỡng 33 độ C. 

Các bác sĩ thể thao từ FIFpro đã cảnh báo nguy cơ kiệt sức, sốc nhiệt, mất nước, thậm chí đột quỵ nếu thi đấu dưới thời tiết như vậy mà không có biện pháp hỗ trợ. Dù vậy, FIFA vẫn kiên quyết giữ lịch thi đấu như cũ, không tổ chức nghỉ vài phút để nạp nước, không điều chỉnh giờ thi đấu về chiều tối như khuyến cáo.

FIFA sở hữu nguồn lực tài chính dồi dào, kinh nghiệm tổ chức hàng chục kỳ World Cup, nhưng tại Club World Cup 2025, họ lại để lộ hàng loạt sơ hở không đáng có. Không học hỏi từ các giải thể thao chuyên nghiệp tại chính nước chủ nhà, không trang bị công nghệ cảnh báo thời tiết, không chuẩn bị hạ tầng sơ tán, không có phương án thay đổi giờ thi đấu linh hoạt - tất cả cho thấy một bộ máy hành động chậm chạp, xa rời thực tiễn.

Tất cả những sự nỗ lực của FIFA tại FIFA Club World Cup dường như chỉ nằm ở khâu tài chính. Không thể không dành lời khen cho cơ quan đầu não bóng đá thế giới, khi họ có thể huy động hơn 1 tỉ USD tiền thưởng cho giải đấu ngay trong năm đầu tiên mở rộng quy mô, biến FIFA Club World Cup thành giải đấu mùa hè đắt giá nhất thế giới.

Nhưng tiền bạc dường như là tất cả những gì FIFA quan tâm. Họ tổ chức một giải đấu với vô số rủi ro dành cho cầu thủ, vô số bất cập mà bất kỳ người hâm mộ nào cũng có thể chỉ ra. 

Đúng như HLV Klopp nhận xét, ý tưởng về FIFA Club World Cup được đưa ra bởi những người "không sống trong thế giới bóng đá". Đó là một thế giới thể thao với các tôn chỉ về sức khỏe, tính nhân văn, sự an toàn và tính hấp dẫn nguyên bản của bóng đá.