Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cùng Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Joseph Borell Fontelles (giữa) và Quốc vụ khanh về Biến đổi Khí hậu Anh Graham Stuart công bố đạt thỏa thuận JETP giữa Việt Nam và các đối tác quốc tế - Ảnh: EU
Anh là một thành viên trong Nhóm đối tác quốc tế (IPG) gồm Liên minh châu Âu (EU), Pháp, Đức, Mỹ, Ý, Canada, Nhật Bản, Na Uy và Đan Mạch tham gia thỏa thuận.
Trả lời phỏng vấn Tuổi Trẻ ngày 15-12, ông Frew cho biết những đàm phán trong khuôn khổ JETP không bao giờ dễ dàng và điều đó cho thấy những thỏa thuận và gói hỗ trợ tài chính 15,5 tỉ USD mà Việt Nam đạt được là thực sự ấn tượng và đầy tham vọng.
15,5 tỉ USD và nhiều hơn
"Việc đạt được thỏa thuận cho thấy tham vọng và cam kết của Chính phủ Việt Nam trong chuyển dịch hướng đến phát thải ròng bằng 0 năm 2050, với tham vọng và cam kết của các đối tác quốc tế muốn hỗ trợ quá trình chuyển đổi đó là thống nhất với nhau", Đại sứ Frew nhận xét.
Theo Đại sứ Anh, sau tuyên bố chính trị ngày 14-12, Việt Nam sẽ có khoảng một năm để xây dựng kế hoạch huy động nguồn lực JETP với sự hỗ trợ của các đối tác để làm cơ sở triển khai chiến lược và góp vốn trong khuôn khổ JETP.
Kế hoạch này sẽ nêu rõ các lĩnh vực cần hỗ trợ tài chính và kỹ thuật, như chuyển đổi năng lượng, điện gió, hệ thống lưới truyền tải đáp ứng tỉ trọng năng lượng tái tạo cao, lưu trữ, hiệu quả năng lượng, xe điện, đào tạo, sửa đổi các văn bản, quy định liên quan...
Nguồn tài chính 15,5 tỉ USD là ưu đãi, sẽ đến từ nhiều nguồn tài trợ khác nhau, và có thể bao gồm một số khoản vay có lãi suất thấp hơn mức thông thường mà Việt Nam có thể tiếp cận.
Theo ông Frew, cả phía các đối tác quốc tế và Chính phủ Việt Nam không cần chờ đến 12 tháng mới hành động mà có thể bắt đầu với các nội dung có thể thực hiện ngay của thỏa thuận. Dĩ nhiên, các bên sẽ tiếp tục bàn về nhu cầu, ưu tiên, những cải cách và cơ hội mà JETP có thể hỗ trợ Việt Nam.
Mặc dù thỏa thuận nêu ra khoảng thời gian 3 - 5 năm để huy động 15,5 tỉ USD nhưng hoàn toàn có thể có nhiều tiềm năng cho những kế hoạch tham vọng hơn nữa, Đại sứ Frew nhận định.
"Nếu muốn, chúng ta có thể cùng nhau làm nhiều hơn nữa. Khoản tài trợ 15,5 tỉ USD là ấn tượng nhưng tôi cho rằng trên thực tế, số tiền cần đầu tư vào năng lượng tái tạo, cơ sở hạ tầng và công nghệ ở Việt Nam thực sự sẽ lớn hơn con số đó rất nhiều", ông Frew nói.
Cơ hội cho doanh nghiệp
"Nếu đảm bảo các nội dung nêu trong JETP được thực hiện, thỏa thuận sẽ mang lại nhiều cơ hội cho cả khối công lẫn tư vì sẽ tạo ra khuôn khổ đầu tư rất tốt cho các dự án năng lượng tái tạo mới và truyền tải điện", Đại sứ Frew nói. Doanh nghiệp tư nhân sẽ có cơ hội từ thỏa thuận này khi tham gia xây dựng, sản xuất và cung ứng cho các dự án cơ sở hạ tầng lớn sẽ triển khai.
Đại sứ Frew chia sẻ khi phát triển điện gió ngoài khơi ở Anh và các nước, có rất nhiều linh kiện được sản xuất và phân phối trong nước - tỉ lệ nội địa hóa khoảng hơn 40%. Vì vậy, JETP mang lại cơ hội thực sự cho các nhà sản xuất, nhà cung cấp tư nhân ở Việt Nam.
Kinh nghiệm về chuyển dịch xanh ở Anh cho thấy khi các doanh nghiệp nỗ lực giảm phát thải carbon, ưu tiên năng lượng tái tạo và phát triển bền vững thì sau đó họ thu được lợi ích lớn về tài chính. Nền kinh tế nói chung cũng tạo ra nhiều việc làm mới.
Trong mảng năng lượng tái tạo, số việc làm mới ở Anh tăng nhanh gấp bốn lần so với phần còn lại của nền kinh tế.
Đại sứ Frew cho rằng những cam kết trong JETP mặc dù đầy thách thức nhưng cũng chính là cơ hội. Chuyển dịch năng lượng là cơ hội hình thành một khuôn khổ phù hợp để phát triển các dự án năng lượng tái tạo, kết nối chúng với lưới điện và cung cấp năng lượng cho nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng và sôi động của Việt Nam.
"Chúng tôi hiểu rằng nhu cầu năng lượng của Việt Nam tăng lên hằng năm và để đáp ứng nhu cầu này một cách nhất quán sẽ cần nhiều cam kết táo bạo và sự can đảm trong công tác hoạch định và thực thi. Chúng tôi luôn có mặt để tiếp tục hỗ trợ điều đó", ông Frew khẳng định.
Bộ Ngoại giao Việt Nam nêu quan điểm về JETP
Trong cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao ngày 15-12, Phó phát ngôn Phạm Thu Hằng cho biết Việt Nam đã cùng các nước G7 và các đối tác quốc tế thông qua tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác về Chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).
Đây là bước đi cụ thể để tiếp tục huy động nguồn lực tài chính và công nghệ nhằm hoàn thiện chủ trương, chính sách của Việt Nam về xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường, hỗ trợ Việt Nam thực hiện cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 với sự hỗ trợ quốc tế.
Đồng thời việc thông qua tuyên bố chính trị cũng khẳng định cam kết mạnh mẽ, nhất quán và nỗ lực rất lớn của Việt Nam trong ứng phó với biến đổi khí hậu, thể hiện trách nhiệm của Việt Nam chung tay giải quyết một trong những thách thức toàn cầu lớn nhất hiện nay.
Theo bà Hằng, tiến trình chuyển đổi năng lượng đặt ra rất nhiều thách thức với một nước đang phát triển như Việt Nam.
Do đó trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tiếp tục trao đổi, hợp tác với các nước và các đối tác quốc tế khác trên cơ sở công bằng, công lý, bình đẳng, cùng có lợi để đảm bảo thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, vừa giảm phát thải khí nhà kính, đóng góp vào nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong ứng phó với biến đổi khí hậu.
DUY LINH
Đăng ký tại đây
Bình luận hay