Điều phải làm đầu tiên

Đó là kết luận của hội thảo tìm kiếm các giải pháp xây dựng mô hình thành phố thông minh vừa diễn ra tại TP.HCM.

Trước đó một ngày, kết quả của công trình khảo sát PAPI 2015 (Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở VN) báo cáo cho kết quả thật bất ngờ: trong sáu nhóm chỉ số, điểm của TP.HCM giảm năm (Tham gia của người dân ở cấp cơ sở; Công khai, minh bạch; Trách nhiệm giải trình với người dân; Kiểm soát tham nhũng trong khu vực công; Cung ứng dịch vụ công), chỉ có một chỉ số tăng điểm (Thủ tục hành chính công) và tăng rất ít (0,2 điểm).

Nhiều cán bộ lãnh đạo các sở, ban ngành của thành phố đã tỏ ra bất ngờ, nhưng chỉ số PAPI được đo lường trên kinh nghiệm thực tiễn của hàng chục ngàn người dân đã chứng tỏ mức độ phản ánh khách quan, thực tiễn của nó từ năm năm qua.

Những phân tích chi tiết đã chỉ ra cho bộ máy chính quyền thành phố hàng loạt điểm cần điều chỉnh, khắc phục: cung ứng dịch vụ công trong giáo dục, y tế công lập, an ninh trật tự; công khai minh bạch trong thông báo quy hoạch sử dụng đất, khung giá đền bù; khuyến khích thêm sự tham gia của người dân ở cấp cơ sở: đóng góp tự nguyện, chất lượng bầu cử; giải trình với người dân: giám sát đầu tư cộng đồng, thanh tra nhân dân, tương tác các cấp chính quyền; quyết tâm chống tham nhũng, công bằng trong tuyển dụng, kiểm soát tham nhũng...

Những người thực hiện khảo sát PAPI cho rằng các chỉ số giảm không có gì là mâu thuẫn với những thành tựu mà thành phố đã đạt được vì những yêu cầu, mong đợi, kỳ vọng của người dân mỗi lúc mỗi tăng lên. Theo dõi trên dư luận thì quả là như vậy.

Những con số trung thực của PAPI có thể làm người ta buồn lòng một chút nhưng rất rõ hướng phấn đấu, khắc phục, chứ không phải gây ra những phản ứng phản cảm như các kiểu chỉ số “đứng thứ hai thế giới về hạnh phúc”.

Hàng đầu là con người. Trong làn sóng viết, kể về Sài Gòn rộ lên vài năm nay, tất cả những câu chuyện ngọt ngào, hứng khởi đều là về con người. Người Sài Gòn hào sảng, nghĩa tình, bao dung. Người Sài Gòn năng động, nhạy bén với cái mới, cái đúng.

Người Sài Gòn thẳng thắn, chính trực. Người Sài Gòn nói thiệt, làm thiệt, chơi thiệt... Vậy nên chắc chắn chẳng khó khăn để nâng cao sự tương tác, tham gia của người dân với các công việc của chính quyền nhằm xây dựng cuộc sống của chính họ, thành phố của chính họ. Chỉ với điều kiện chính quyền nhạy bén, năng động hơn với cái mới.

Làm hài lòng người dân không dễ, xây dựng thành phố thông minh cũng không dễ, nhưng một cái nắm tay đồng lòng giữa chính quyền với người dân vì thành phố của mình là điều chắc chắn phải làm được và là điều phải làm đầu tiên.

Đó cũng là điều các con số biết nói của PAPI đã khuyến cáo. Và thực tế chất lượng cuộc sống, sự hài lòng của người dân trong thời gian tới sẽ là câu trả lời thuyết phục nhất về sự chung tay giữa người dân và chính quyền, trong đó con người đặt lên hàng đầu.