Đẹp là một nỗi đau: chuyện ngày xưa ở xứ vạn đảo

Ảnh: H.T.K.

Vài tác phẩm đơn lẻ đến từ Thái Lan, Singapore được giới thiệu thiếu hệ thống chưa thể phác họa được diện mạo của nền văn học ở khu vực Đông Nam Á.

Vì thế, sự xuất hiện của cuốn tiểu thuyết Đẹp là một nỗi đau (Dương Kim Thoa - Nguyễn Thái Hà dịch, Nhã Nam và NXB Hội Nhà Văn ấn hành) của nhà văn người Indonesia Eka Kurniawan có thể coi như một bổ khuyết, dẫu khiêm tốn, góp phần đưa văn học của khối ASEAN đến gần hơn với độc giả trong nước.

Sinh năm 1976, tên tuổi của Eka Kurniawan từ lâu đã vượt khỏi biên giới của đảo quốc này, khi ông là người Indonesia đầu tiên được đề cử giải Man Booker International. Tiểu thuyết Đẹp là một nỗi đau được ông hoàn thành khi chưa đến 30 tuổi, có thể thấy chịu ảnh hưởng trực tiếp từ Trăm năm cô đơn của Gabriel García Márquez.

Dưới bóng trưởng lão, Kurniawan dùng kỹ thuật của chủ nghĩa hiện thực huyền ảo để tái hiện lịch sử đầy biến động của Indonesia từ thời thuộc địa đến thời điểm hiện tại, thông qua lịch sử của một gia đình gắn liền với thành phố Halimunda.

Cũng giống như tên của tác phẩm, những người phụ nữ trong gia đình này (trừ đứa con tên… Đẹp) đều có vẻ đẹp ma mị khiến đàn ông say mê còn đàn bà đố kỵ. Nhưng ứng với câu "hồng nhan bạc phận", sắc đẹp của họ cũng là lời nguyền rủa dẫn đến mọi đau khổ.

Thân phận của đất nước Indonesia - mà khi xưa người Việt quen gọi là Nam Dương - được thu nhiếp lại trong dáng hình của những người đàn bà ấy. Những người đàn bà bị ngoại bang cưỡng đoạt, những người đàn bà bị xâu xé bởi các thế lực chính trị, những cuộc chiến huynh đệ tương tàn.

Tuy nhiên, thứ hiện thực huyền ảo Kurniawan áp dụng dường như không hấp dẫn hơn chính thứ hiện thực ở đất nước của ông. Chính sự hoang đường trong cuốn tiểu thuyết này lại có vẻ không cần thiết lắm. Điều chính yếu chỉ còn lại những câu chuyện kể, nhắc nhở về một quốc gia xinh đẹp và cũng vì xinh đẹp mà chuốc vào lắm đau thương.

Những cuộc hôn phối, sinh nở và tang chế tượng trưng cho những thời kỳ đau thương rồi phục sinh của đất nước. Một thiên sử thi của xứ vạn đảo thấm đẫm tinh thần của dân tộc này, một nền văn hóa tin vào sự kết nối với cõi âm và các vị thần, tin vào sức mạnh của lòng hướng thiện có thể thắng các thế lực tà ác.

Từ Mật đạo đến Ngẫu tượng

TTO - Bạn đọc của Mật đạo (tác giả Lưu Vĩ Lân) hẳn sẽ cảm mến chàng trung úy 'Dũng', chàng biệt kích trung tín, tình cảm, lãng mạn, nhiều suy tư trước sự tàn phá, hủy hoại ngay trong lúc đang lao vào chiến tranh để làm một người hùng.