Em bé người Palestine đứng bên hàng rào cửa khẩu Rafah với hy vọng được cấp giấy phép rời Dải Gaza để đến Ai Cập vào ngày 17-10 - Ảnh: REUTERS
Cảm giác căng thẳng và ngột ngạt ngày càng tăng ở Gaza - dải đất ven Địa Trung Hải đang do lực lượng Hamas kiểm soát. Hàng triệu người Palestine đang bị dồn nén bên trong mảnh đất chỉ vài trăm km2 này, trong lúc xe tăng và binh sĩ Israel đã ở rất gần, chỉ chờ lệnh là tiến vào để tiêu diệt Hamas.
Thế khó của Ai Cập
Mặc dù giáp biển nhưng Dải Gaza lại không có cảng biển nào có thể tiếp nhận hàng hóa nhân đạo, ngoại trừ một cảng cá nhỏ nhưng cũng đã bị Israel phong tỏa từ năm 2007. Vì lý do nhân đạo, Israel sau đó đã mở cửa khẩu Erez ở phía bắc Gaza, còn Ai Cập cũng cho phép hàng hóa đi qua cửa khẩu Rafah với sự thận trọng.
Tuy nhiên sau khi xung đột giữa Hamas và Israel bùng phát ngày 7-10, Tel Aviv đã nhanh chóng đóng cửa Rafah với lệnh phong tỏa hoàn toàn khiến nước, điện và nhiều nhu cầu thiết yếu khác của người Palestine bị gián đoạn nghiêm trọng.
Phía Israel sau đó yêu cầu người dân Gaza di tản về phía nam. Nhiều người tin rằng Ai Cập sẽ mở cửa đón dòng người Palestine lánh nạn, nhưng thực tế đã diễn ra khác.
Trong khi người dân Gaza đang chờ đón các đoàn xe từng giờ thì hàng trăm xe tải viện trợ nhân đạo vẫn đang phải "chôn bánh" bên kia biên giới Ai Cập. Chính quyền Cairo khẳng định không có chính sách đóng cửa Rafah, vẫn cố gắng duy trì việc qua lại vì nhân đạo, song các cuộc tấn công của Israel đã khiến việc đi vào Gaza trở nên nguy hiểm.
Sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Israel và điện đàm với Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi giữa tuần này, một thỏa thuận về thiết lập hành lang nhân đạo giữa các bên đã đạt được nhưng chỉ mới dừng trên giấy.
Theo giới quan sát, đằng sau sự ì ạch ở Rafah còn có lý do khác. Ai Cập lo ngại sự tràn ngập của người tị nạn Palestine và nguy cơ an ninh với chính nước này, bởi không thể phân biệt trong dòng người sang Ai Cập đâu là thường dân đâu là các tay súng vũ trang.
Thêm vào đó, các nước Ả Rập tin rằng việc tiếp nhận người tị nạn Palestine sẽ khiến những người này bị đẩy khỏi các vùng đất định cư lịch sử mãi mãi và vô hình trung giúp Israel mở rộng các khu vực chiếm đóng.
Khi nào Israel tiến vào Gaza?
Đó là câu hỏi của nhiều người trước tình thế hiện nay ở Dải Gaza. Theo báo New York Times, các ảnh vệ tinh chụp ngày 19-10 cho thấy có số lượng lớn các khí tài quân sự của Israel tập trung ở gần cửa khẩu Erez.
Cùng ngày hôm đó, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant đã đến thăm các binh sĩ đang ở gần biên giới Dải Gaza với tuyên bố họ sẽ sớm nhìn thấy vùng đất này "từ bên trong".
"Bây giờ thì các anh chỉ thấy Gaza từ xa. Nhưng các anh sẽ sớm nhìn thấy nó từ bên trong. Lệnh sẽ đến", ông Yoav Gallant nói đầy ẩn ý.
Ngay sau tuyên bố trên, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tung ra đoạn video quay cảnh ông cùng quân đội gần biên giới với hứa hẹn sẽ giành chiến thắng.
Từ Jordan, một nước giáp Israel và Palestine, Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi cảm thán: "Tất cả những dấu hiệu đã cho thấy điều tồi tệ nhất đang đến". Quân đội Israel dự kiến tràn vào Dải Gaza, trong lúc nhiều nhà lãnh đạo nước ngoài đang đến Tel Aviv tìm giải pháp cho xung đột.
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres mô tả những gì đang xảy ra đánh dấu thời khắc khủng hoảng trầm trọng, không giống bất cứ khủng hoảng nào từng ghi nhận tại đây trong nhiều thập niên qua.
Ông Guterres kêu gọi hai bên gấp rút thực thi hành động nhân đạo. Với Hamas là việc phóng thích con tin ngay lập tức và vô điều kiện, với Israel là việc cần mở thông tuyến đường chở hàng nhân đạo, và với cả hai là cùng ngừng bắn để hỗ trợ các nỗ lực nhân đạo.
Hy vọng về hành lang nhân đạo
Một hội nghị sẽ được tổ chức khẩn cấp ở Ai Cập hôm nay (21-10) với sự tham gia của các nước trong và ngoài khu vực. Ông Guterres cũng sẽ dự hội nghị với hy vọng Liên Hiệp Quốc có thể đứng ra làm trung gian bảo đảm hành lang viện trợ nhân đạo cho người Palestine. Nhiều người Ai Cập đã chuẩn bị sẵn hàng hóa để khi có thể sẽ chuyển ngay cho người Palestine ở Gaza, theo Đài Al Jazeera.
Theo tính toán của Hãng tin Reuters, trong kịch bản lạc quan nhất là các bên tìm được tiếng nói chung thì cũng phải đến cuối tuần này những chiếc xe tải mang hàng hóa nhân đạo mới qua được cửa khẩu Rafah.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay