Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld qua đời

Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ Donald Rumsfeld trong ảnh chụp vào năm 2005 - Ảnh: GETTY

Cựu bộ trưởng quốc phòng Mỹ ra đi trong vòng tay của gia đình ở thành phố Taos, bang New Mexico, theo thông báo của gia đình ông vào ngày 30-6 (giờ địa phương). 

Theo báo Guardian, ông Rumsfeld làm bộ trưởng quốc phòng dưới thời tổng thống Gerald Ford giai đoạn 1975-1977 và tổng thống George W. Bush giai đoạn 2001-2006.

Ông Bush gọi ông Rumsfeld là "một người đàn ông thông minh, chính trực và có năng lượng gần như vô tận". Ông Bush cũng ca ngợi vị cấp dưới của mình "không bao giờ nao núng trước những quyết định khó khăn hay trách nhiệm".

Sự nghiệp chính trị của ông Rumsfeld kéo dài nhiều thập kỷ. Ông từng là chánh văn phòng cho tổng thống Gerald Ford vào giữa những năm 1970, sau đó trở thành bộ trưởng quốc phòng.

Ông Rumsfeld thường được mô tả là cộc cằn và hay đối đầu. Ông đã có mặt tại Lầu Năm Góc vào sự kiện ngày 11-9-2001. Ông đóng vai trò quan trọng trong quyết định tấn công Afghanistan để săn lùng al-Qaeda của tổng thống Bush.

Theo Hãng tin Reuters, cuộc chiến tại Afghanistan cướp đi hàng ngàn sinh mạng và làm Mỹ thiệt hại hàng ngàn tỉ đôla. Tổng thống Joe Biden sẽ rút quân Mỹ trở về trước ngày 11-9 sắp tới sau 20 năm tham chiến. 

Ông Rumsfeld cũng thúc đẩy ý tưởng cho rằng tổng thống Iraq Saddam Hussein sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt. Mỹ đã phát động chiến tranh với Iraq vào năm 2003 nhưng không có vũ khí hủy diệt hàng loạt nào được tìm thấy.

Với sự chỉ huy của ông, quân đội Mỹ đã nhanh chóng lật đổ ông Saddam Hussein nhưng sau đó không duy trì được trật tự. Quân đội Mỹ vẫn ở Iraq cho đến năm 2011, rất lâu sau khi ông rời nhiệm sở.

Ông Rumsfeld đã hai lần đệ đơn từ chức vào năm 2004 sau khi có thông tin tiết lộ rằng quân đội Mỹ đã lạm dụng những người bị giam giữ tại nhà tù Abu Ghraib của Iraq. Đây là giai đoạn mà sau này ông gọi là khoảnh khắc đen tối nhất với tư cách lãnh đạo Lầu Năm Góc. 

Ông George Bush, tổng thống Mỹ lúc đó, đã thay thế ông Rumsfeld sau khi nhận thấy Mỹ đã sa lầy vào cuộc chiến tranh này sau 3 năm rưỡi giao tranh.

Mỹ gặp nguy vì chần chừ rời Afghanistan

TTO - Ngày 1-5 đánh dấu hạn chót quân Mỹ phải rút hết khỏi Afghanistan, theo một thỏa thuận năm 2020 với Taliban. Việc Tổng thống Joe Biden đơn phương kéo dài thời hạn thêm 4 tháng đã đặt quân Mỹ ở Afghanistan vào thế nguy hiểm.