Chuyến công du hoành tráng của ông Trump

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi mời Tổng thống Trump phát biểu tại sân vận động đông kín hơn 100.000 người ở Ahmedabad ngày 24-2 - Ảnh: Fox News

"Chúng tôi (phái đoàn chính thức gồm 12 thành viên tháp tùng ông Trump) sẽ có hàng triệu, hàng triệu người đón. Tôi nghe rằng đó sẽ là một sự kiện lớn, có người nói là lớn nhất chưa từng thấy ở Ấn Độ. Ông thủ tướng (Modi) bảo với tôi như thế", ông Trump hào hứng khoe với các nhà báo trước chuyến đi.

Ấn Độ là một trong số ít quốc gia trên thế giới có tỉ lệ người dân thích Donald Trump cao (56%, theo khảo sát của Trung tâm Pew) nên cũng dễ hiểu vì sao tổng thống Mỹ thì háo hức, còn thủ tướng chủ nhà không tiếc công đón.

Chuyện khó: thương mại

Theo Đài NBC, nếu đặt qua một bên sự hào nhoáng, mục đích chuyến công du của ông Trump vẫn là thứ khó nhằn: thương mại.

Tranh chấp thương mại Mỹ - Ấn Độ đã âm ỉ suốt thời gian qua, và các nhóm đàm phán hai bên đã không thể thu hẹp những bất đồng trước khi ông Trump lên đường sang Ấn. "Chúng tôi muốn xử lý rất nhiều vấn đề, và mọi thứ vẫn chưa ngã ngũ. Nhiều khả năng chúng tôi sẽ thảo luận với ngài thủ tướng (Modi), rồi tiếp tục công việc sau chuyến thăm" - một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết.

Những bận tâm của Mỹ trong quan hệ làm ăn với Ấn Độ bao gồm sáng kiến "Make in India" - chủ trương bị coi là có hơi hướng "bảo hộ", chính sách tăng thuế và siết các quy định về thương mại điện tử... Thuế cao và thâm hụt thương mại là lý do ông Trump gắn mác "vua thuế" cho Ấn Độ, chỉ trích nước này không tạo điều kiện công bằng cho hàng hóa Mỹ tiếp cận thị trường.

Theo giáo sư Ram Singh - Trường Kinh tế Delhi, việc Mỹ gây sức ép mạnh có vẻ xuất phát từ suy nghĩ rằng Ấn Độ lép vế hơn, Mỹ là đối tác giao thương lớn thứ 2 của Ấn, nhưng Ấn chỉ đứng thứ 8 trong danh sách đối tác của Mỹ.

"Hai ông Trump và Modi nên nhân cơ hội này khắc phục sự khác biệt trên tinh thần cho và nhận. Quyết định của họ sẽ có tác động lên cuộc sống người dân và gây ra các hệ quả kinh tế lâu dài, trải rộng từ nông nghiệp, sản xuất, thương mại điện tử, dữ liệu lớn..." - giáo sư Singh nhận định.

Trước chuyến đi, ông Trump có hứa với cử tri sẽ "nói chuyện làm ăn" với Thủ tướng Modi. Hai nhà lãnh đạo dự kiến công bố một số thỏa thuận mua vũ khí Mỹ, và có thể cả hợp tác trong lĩnh vực năng lượng. Về đối ngoại, Mỹ và Ấn Độ chia sẻ mối quan tâm chung trong việc đối trọng sức ảnh hưởng của Trung Quốc.

Hai nhà dân túy

Đây là chuyến thăm Ấn Độ đầu tiên của ông Trump trên cương vị tổng thống Mỹ, dù gia đình ông cũng có nhiều quan hệ làm ăn ở nước này. Thủ tướng Modi là một trong số ít các nhà lãnh đạo thế giới chia sẻ các điểm tương đồng với ông Trump: Cả hai đều chủ trương dân túy, thường xuyên đưa ra các thông điệp mang tính dân tộc chủ nghĩa, hay chỉ trích truyền thông và cứng rắn trong chính sách nhập cư.

Việc ông Trump được lòng đa số cử tri Ấn Độ càng giúp ông Modi củng cố thêm hình ảnh nếu chuyến công du này thành công tốt đẹp.

Theo Đài NBC, một quan chức Nhà Trắng cho biết Mỹ "quan ngại" trước một số chủ trương Thủ tướng Modi đưa ra với người Hồi giáo thời gian qua, do đó ông Trump sẽ đề cập vấn đề dân chủ, tự do tôn giáo trong bài diễn văn trước đám đông và cả trong cuộc gặp riêng với ông Modi. 

Về vấn đề Kashmir, Tổng thống Mỹ sẽ kêu gọi Ấn Độ và Pakistan duy trì sự ổn định. New Delhi trước đó đã từ chối lời đề nghị "làm trung gian hòa giải" của Mỹ.

Ấn Độ trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới

Theo Tổ chức nghiên cứu Báo cáo dân số thế giới có trụ sở tại Mỹ, năm 2019 Ấn Độ đã vượt qua Anh và Pháp để trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới.