Chương trình 'Gieo mầm tri thức': Vượt qua nghịch cảnh

Thanh Loan luôn chăm chỉ học, nuôi ước mơ thành luật sư - Ảnh: L.ĐAN

Vừa đi học về, em Võ Thị Thanh Loan, học sinh lớp 8 Trường THCS Trần Quốc Toản (huyện Đắk Rlấp, Đắk Nông), vội thay đồ rồi xuống bếp vo gạo nấu cơm cho ông bà ngoại. Loan ở với ông bà và cậu út hơn 10 năm nay, từ lúc mẹ mất, khi em mới được 2 tuổi...

Em mơ làm luật sư

Nhà cách trường gần 3km, hằng ngày Loan đi bộ đến lớp. Cụ Võ Văn Dữ (86 tuổi, ông ngoại Loan) kể: 14 năm trước, con gái ông - chị Võ Thị Tương Phụng - thương một thanh niên ở Hậu Giang rồi về sống cùng nhau. Khi bé Loan ra đời, bỗng nhiên người cha đi biệt tích, chị Phụng ôm con về nhà ba mẹ mình (xã Đạo Nghĩa, Đắk Rlấp) sống nhờ.

Lúc bấy giờ, cả gia đình cụ Dữ cũng mới chuyển từ tỉnh Đồng Nai lên, đất canh tác quá ít, cuộc sống vô cùng khó khăn. Chị Phụng gửi con cho ông bà ngoại rồi đi làm thuê ở xa kiếm tiền nuôi con.

"Nó (chị Phụng) thuê một mảnh đất ở huyện Krông Nô (cách Đắk Rlấp gần 100km - PV) để trồng mì (sắn). Tháng 9-2008, con tôi nói đi xuống rẫy nhổ mì để bán, nhưng hơn một tháng không thấy về. Chúng tôi lên rẫy tìm mới phát hiện thi thể cháu. Con tôi mất đột ngột, đến giờ cũng không rõ nguyên nhân" - cụ Dữ nhớ lại ngày đau buồn hơn 10 năm trước.

Cụ Diệp Thị Bình (77 tuổi, bà ngoại bé Loan) rơm rớm nước mắt, đưa tay vén tóc cháu ngoại và nói: "Chỉ thương con nhỏ, lúc mẹ mất còn chưa biết gì. Cũng may con bé khỏe mạnh, lanh lợi và học giỏi nên tui bớt lo nghĩ".

Theo cụ Bình, hai cụ có tám người con, đất đai ít, gia cảnh cũng không khấm khá gì. Hai cụ sống với con trai út đã có vợ và hai con, cuộc sống vất vả.

"Mỗi năm thu hoạch được 3-4 tấn cà phê nhân nhưng cũng không đủ trang trải bệnh tật của cháu (con trai út). Mới rồi nó đi phẫu thuật hở van tim, tốn rất nhiều tiền, giờ công việc nặng không làm được nhiều" - cụ Bình nói.

Vì gia đình cậu út và ông bà ngoại khá khó khăn, từ nhỏ Loan rất chăm chỉ trong việc học, phụ giúp gia đình. Cậu không làm được việc nặng nên mợ của Loan phải đi làm rẫy rất xa nhà, thường phải ở trong chòi rẫy, nhất là vào mùa thu hoạch cà phê.

Mọi việc vặt trong nhà Loan đều có thể đảm đương. Vất vả nhưng cô bé mồ côi này học rất giỏi, giấy khen treo kín trên vách căn nhà gỗ.

"Em mong sau này sẽ trở thành luật sư để giúp những người bị oan ức, nghèo khó, yếu thế" - Loan tâm sự.

Thầy Phạm Hồng Thương - hiệu trưởng Trường THCS Trần Quốc Toản - cho biết: "Gia cảnh khó khăn, ông bà ngoại già yếu nhưng nhiều hoạt động ở lớp, ở trường em Loan đều rất chăm chỉ, nhanh nhẹn và nề nếp. Không chỉ vậy, học lực của em thuộc loại khá, giỏi nhiều năm.

Nhiều năm nay, nhà trường luôn tạo mọi điều kiện để Loan có môi trường học tập tốt nhất, để em không tự ti với hoàn cảnh của mình".

Em Thu Hương trong giờ thể dục tại trường - Ảnh: L.ĐAN

Thương cháu như con mình

Hoàn cảnh em Trương Thị Thu Hương, học sinh lớp 4 Trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (huyện Đắk Rlấp), cũng khốn khó không kém. Hơn tám năm trước, do cuộc sống quá khó khăn, cha Hương để hai mẹ con ở huyện Đắk Rlấp rồi đi làm thuê ở huyện Đắk Song (Đắk Nông).

Những ngày ăn gió nằm sương khiến cha Hương mắc bệnh hiểm nghèo rồi qua đời. Hơn một năm sau, mẹ Hương cũng qua đời vì bệnh tim. Cô bé mới hơn 3 tuổi bơ vơ khi chưa thể tự ăn, tự mặc.

Sau khi lo ma chay cho em gái, bà Nguyễn Thị Thanh (64 tuổi, dì ruột Hương) đưa cháu về nuôi. Nhà nghèo, hai mẹ con bà Thanh cũng thay phiên nhau vừa làm rẫy gia đình vừa đi làm thuê để kiếm thêm thu nhập.

Bà Thanh kể: "Tui đưa cháu về nuôi, chăm sóc rất kỹ vì hoàn cảnh nó tội quá. Lo cho cháu ăn, cháu học, chăm bẵm từng chút để cháu bớt tủi thân. Mấy năm nay, năm nào cháu cũng có giấy khen nên tui mừng lắm. Còn chút sức khỏe nào, tui cũng sẽ cố lo cho cháu ăn học".

Thầy Bùi Nguyên Ánh, tổng phụ trách Đội Trường tiểu học Nguyễn Bá Ngọc, cho biết hoàn cảnh em Hương rất đặc biệt vì mồ côi và gia cảnh eo hẹp. Chính vì lẽ đó, khi có nguồn hỗ trợ từ các nhà hảo tâm, nhà trường rất quan tâm đến em Hương.

Còn cô Nguyễn Thị Vang, phó hiệu trưởng nhà trường, nói thêm dù gia cảnh khó khăn nhưng em được thầy cô rất khen ngợi về nhiều mặt.

"Ngoài các nguồn hỗ trợ, nhà trường bằng nhiều cách quan tâm, động viên để em vượt qua cảnh ngộ của mình" - cô Vang nói.