Ông Lương Ngọc Khuê (trái) - cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) và ông Nguyễn Tri Thức - giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy - trao giấy xuất viện cho bệnh nhân Li Zichao - Ảnh: DUYÊN PHAN
Chưa phải là thảm họa nhưng dịch cúm corona hiện cũng là một tình huống y tế khẩn cấp toàn cầu. Nó có sức gây đảo lộn mọi chuyện. Nhiều hoạt động, ngày hội đông người phải tạm ngưng, nhiều chuyến tàu xe đi du lịch, thăm viếng… phải hủy, hoãn. Học sinh nghỉ học. Nỗi lo vẫn tiếp diễn.
Trong ký ức của tôi, hàng chục năm qua chưa bao giờ xã hội căng thẳng như vậy. Ứng phó với dịch bệnh này là chuyện cần kíp, sẵn sàng nếu tình hình nghiêm trọng hơn.
Theo tôi, từng cá nhân phải tự học cách hành xử đúng mực trong các tình huống khẩn cấp. "Rủi ro lớn nhất chính là sự an toàn", đừng quên lời nhắc nhở này, mọi nơi, mọi tình huống. Ví dụ như một chuyến bay an toàn chỉ cất cánh sau khi tiếp viên bắt đầu bài học đối phó với việc nó gặp rủi ro.
Các "cuộc chiến thông tin" thường xảy ra trong các tai họa. Có lẽ vấn nạn nhiễu thông tin đã tạo ra cuộc đối đầu thông tin trong lúc nguy cấp.
Ngay khi Trung Quốc tuyên bố đóng cửa Vũ Hán, phong tỏa hoạt động của 11 triệu người, nhiều báo quốc tế đã bình luận về chuyện có vi phạm nhân quyền không, làm sao mà "nhốt" được ngần ấy người, để làm gì, tại sao…?
Sau đó lệnh phong tỏa còn được mở rộng đến quy mô mấy chục triệu dân, sau hai tuần, người ta nhận ra việc này là cần thiết. Thậm chí thị trưởng Vũ Hán đã tiếc rằng không đóng cửa thành phố sớm hơn.
Sau nữa là sự hiểu biết về dịch bệnh. Ngay khi vừa xảy ra đại dịch, thông tín viên cao cấp về y tế của CNN, bác sĩ Sanjay Gupta đã đưa ra so sánh: "Bệnh cúm mùa (Influenza) tại Mỹ mỗi năm lây nhiễm hơn 1 triệu người và tử vong trên 8.000 người, còn cúm corona này hiện chỉ gây tử vong con số vài trăm và lây nhiễm hơn 20.000. Vấn đề là chúng ta chưa biết rõ về nó và chưa biết cách xử lý nó".
Lúc này dường như người ta đã biết về nó hơn. Ít nhất là nó không gây tử vong quá cao và có thể điều trị được.
Điều quan trọng nhất là năng lực xã hội về khả năng cách ly người nhiễm. Đùng một cái, cần chỗ cho mấy ngàn người sống cách ly đàng hoàng đâu phải dễ dàng làm được. Vũ Hán xây bệnh viện chứa cả ngàn người trong 6 ngày, họ còn hoán chuyển công năng của nhiều tòa nhà khác thành chỗ cách ly cho hàng ngàn người khác nữa nếu cần.
Đêm 4-2, truyền hình Việt Nam đã chiếu hình ảnh nhiều học viện quân sự, trường quân sự được sẵn sàng để chuyển hóa thành nơi cách ly khá đầy đủ tiện nghi với thông tin nếu cần có thể đủ chỗ để cách ly điều trị cho 35.000 người.
Và sau cùng, cái tưởng là vô hình nhưng lại mang tính quyết định: chúng ta ứng xử thế nào trong cơn hoảng loạn của thảm họa? Chúng ta cần một tư thế trầm tĩnh của từng cá nhân và cả cộng đồng.
Cẩn trọng, khoa học nhưng không hoảng loạn, không kỳ thị. Chỉ với tâm thế ấy chúng ta mới hoàn tất được bài học để "họa" không trở thành… "thảm".
Đăng ký tại đây
Bình luận hay