​Chọn thực phẩm cho bệnh nhân suy thận mạn chưa chạy thận

Do đó, cần chọn lựa thực phẩm phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của bệnh nhân suy thận mạn chưa chạy thận.

Những thực phẩm nên chọn

- Chất bột đường: chất bột ít đạm như gạo xay trắng, miến, bột sắn dây, khoai lang, khoai sọ, bún, hủ tíu, phở…

Bệnh nhân suy thận mạn kèm bệnh đái tháo đường, chọn thực phẩm có chỉ số đường thấp, trung bình: khoai sọ, bún, bánh canh, bánh cuốn, khoai lang…

- Chất đạm: nên ăn đa dạng, chú ‎ý đạm giá trị sinh học cao (thịt, cá, sữa, trứng). Nếu bệnh nhân kèm rối loạn mỡ máu nên ăn trứng 3 quả/tuần, cách ngày, thịt bò 1-2 lần/tuần, cá biến (cá hồi, trích, cá nục…) 2 lần/tuần…

Số lượng ăn tùy theo mức độ suy thận, suy thận giai đoạn 3b-4, lượng đạm ăn vào thường giảm một nửa so với khẩu phần đạm của người bình thường (100 – 120g thịt (cá)/ngày).

- Chất béo: chọn dầu thực vật (dầu mè, nành, ôliu…), mỡ cá .

- Rau, trái cây:

+ Giai đoạn bệnh thận mạn nhẹ (độ lọc cầu thận GFR ≥ 60) có thể ăn đa dạng rau, trái cây có màu xanh, màu đỏ, màu vàng, tím…

+ Bệnh nhân có kèm theo bệnh đái tháo đường nên chọn trái cây có chỉ số đường huyết thấp, trung bình: táo tây, cam, quít, bưởi… với số lượng tùy mức kali máu.

- Nước uống: Dựa vào cân bằng nước xuất, nhập, cần điều chỉnh khi có giảm lượng nước tiểu, có phù, suy tim.

Ví dụ: số lượng nước tiểu 1500ml/24giờ, không phù, không suy tim thì:

Nước uống vào = 1500 ml + 300ml = 1800ml/24giờ (gồm nước uống, sữa, nước canh …)

- Gia vị : Nên chọn thực phẩm ít muối, nên đọc nhãn thực phẩm trước khi mua.

1g muối ăn NaCl có khoảng 400mg natri (Na), tương đương 1,5 muỗng cà phê nước mắm hay nước tương;

1 muỗng cà phê lưng muối ăn = 5g NaCl = 2000mg Na.

Thực phẩm cần hạn chế

- Hạn chế thực phẩm nhiều kali (đối với bệnh nhân suy thận giai đoạn nặng có giảm lượng nước tiểu hay tăng kali/máu): nho khô, chuối khô, thanh long, trái bơ…, rau lá xanh đậm (rau ngót, rau đay, giền, rau muống…), hạt sen khô, nấm mèo, các loại đậu.

- Bệnh nhân có bệnh đái tháo đường cần hạn chế thực phẩm có chỉ số đường huyết cao: bánh mì trắng, khoai tây, gạo đỏ huyết rồng, bánh bột ngô nướng, miến, bánh kẹo ngọt…)

- Hạn chế chất béo có hại: thực phẩm nhiều cholesterol, béo bão hòa: lòng đỏ trứng, bơ, phômai, mỡ, gan, tim…), dầu dừa.

- Hạn chế thực phẩm có nhiều phospho: tôm khô, lòng đỏ trứng, nấm đông cô, đậu nành, hạt sen khô, thịt bò…

- Hạn chế thực phẩm có nhiều muối natri: mắm, cá khô, tôm khô, hột vịt muối, bánh mì, mì ăn liền, khoai tây chiên…

Không nên uống quá nhiều nước, vì điều này sẽ làm cho cơ thể phù nhiều hơn, huyết áp khó kiểm soát; đồng thời nếu ở bệnh thận mạn giai đoạn đầu, bệnh nhân sẽ tiểu nhiều hơn đặc biệt là tiểu đêm gây khó ngủ.