Chớ coi thường bệnh thủy đậu ở người lớn

Phóng to

Chị N.T.T.T., 26 tuổi, mắc bệnh thủy đậu khi đang mang thai (ảnh chụp tại khoa nội A Bệnh viện Bệnh nhiệt đới) - Ảnh: T.Dương

TS.BS Lê Mạnh Hùng, phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM, cho biết đang vào mùa của bệnh thủy đậu.

Bệnh thường rộ lên trước tết

Xuất hiện quanh năm nhưng bệnh thường rộ lên trước tết âm lịch một tháng và kéo dài sau tết vài tháng. Tuy chưa có con số thống kê cụ thể nhưng theo bác sĩ Hùng, số người mắc bệnh thủy đậu đến khám tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới bắt đầu có dấu hiệu gia tăng và dự báo số người mắc bệnh này sẽ tăng trong thời gian tới. Đa số trường hợp mắc bệnh thủy đậu đều tự khỏi nhưng vẫn có một số trường hợp gây ra biến chứng, thậm chí tử vong. Đặc biệt, người lớn mắc bệnh thủy đậu lại dễ bị biến chứng và có tỉ lệ tử vong cao hơn trẻ em, bác sĩ Hùng nhấn mạnh.

Chỉ trong thời gian ngắn từ cuối tháng 12-2012 đến những ngày đầu tháng 1-2013, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới đã tiếp nhận hai trường hợp người lớn mắc bệnh thủy đậu có biến chứng nặng. Trong đó trường hợp tử vong là một bác sĩ, 51 tuổi, ở Sa Đéc, Đồng Tháp và một trường hợp gia đình xin về nhưng hiện đã hồi phục. Trước những ca bệnh này, ngày 4-1 Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM đã có văn bản gửi Viện Pasteur, Sở Y tế, Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM để báo cáo. Theo bác sĩ Hùng, sau nhiều năm (từ năm 2008 đến nay), Bệnh viện Bệnh nhiệt đới mới ghi nhận một ca mắc bệnh thủy đậu bị tử vong. Lúc bệnh nhân được chuyển đến bệnh viện đã trong tình trạng viêm phổi quá nặng, suy hô hấp.

Chủ động phòng ngừa

Bệnh thủy đậu do siêu vi Varicella zoster gây ra. Biểu hiện chính của bệnh là các tổn thương dạng bóng nước trên da và niêm mạc. Sau khi siêu vi xâm nhập cơ thể, phải qua thời gian khoảng 10-20 ngày (gọi là thời kỳ ủ bệnh) người bệnh mới xuất hiện các triệu chứng của một người nhiễm siêu vi (sốt, đau đầu, uể oải, chán ăn...). Lúc này, trên da người bệnh có thể xuất hiện những hồng ban có đường kính vài milimet và sau 1-2 ngày mới xuất hiện nốt đậu. Đa số nốt đậu có đường kính dưới 5mm, tuy nhiên cũng có nốt đậu có đường kính tới 10mm. Nốt đậu nổi nhiều là dấu hiệu cảnh báo bệnh có thể diễn tiến nặng.

Theo bác sĩ Hùng, biến chứng thường gặp nhất là bị nhiễm trùng tại các nốt đậu. Những người bị biến chứng này nếu không chữa trị kịp thời, tổn thương sẽ ăn sâu, lan rộng nên cho dù được chữa khỏi vẫn có thể để lại nốt sẹo rỗ gây mất thẩm mỹ, nặng hơn còn dẫn đến viêm mô tế bào, nhiễm trùng máu. Ngoài ra, người mắc bệnh thủy đậu còn có thể bị biến chứng viêm phổi, viêm não...

Biến chứng viêm phổi hay gặp ở người lớn hơn là trẻ em và thường xuất hiện vào ngày thứ 3-5 của bệnh. Viêm phổi có thể diễn tiến nhẹ, hồi phục nhưng cũng có thể diễn tiến nặng dẫn tới suy hô hấp, phù phổi... và nguy hiểm tính mạng. Riêng trường hợp bị viêm não, tỉ lệ tử vong chiếm 5-20%, ngay cả khi được cứu sống vẫn có thể để lại di chứng nặng nề hoặc phải sống đời thực vật trong suốt tháng ngày còn lại.

TS.BS Lê Mạnh Hùng cho rằng phần lớn trường hợp mắc bệnh thủy đậu có thể khỏi bệnh nếu được chăm sóc tốt. Song đến nay vẫn còn nhiều người điều trị bệnh thủy đậu theo những cách dân gian như đốt rơm rạ để uống hoặc tự mua thuốc uống... Với những trường hợp bệnh nặng thì những cách điều trị trên sẽ làm chậm quá trình can thiệp y khoa, gây nguy hiểm.

Ai từng bị thủy đậu hiếm khi nào mắc bệnh lại do đã miễn dịch với bệnh. Do có một tỉ lệ người bệnh thủy đậu có thể bị diễn biến nặng, biến chứng nguy hiểm nên bác sĩ Hùng khuyên người chưa mắc bệnh hoặc chưa xác định từng mắc bệnh, nhất là phụ nữ chuẩn bị có con, nên chích ngừa thủy đậu vì đây là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.