Chân dung người đứng sau sự trỗi dậy của DeepSeek

Theo Hãng tin Reuters, ngày 27-1, trợ lý trí tuệ nhân tạo (AI) miễn phí của công ty khởi nghiệp Trung Quốc DeepSeek đã vượt qua đối thủ ChatGPT để trở thành ứng dụng miễn phí có đánh giá cao nhất trên App Store của Apple tại Mỹ.

Đáng nói, ứng dụng này mới vừa được ra mắt hôm 10-1 nhưng đã làm khuynh đảo thị trường AI, khiến cổ phiếu nhiều công ty AI phương Tây lao đao.

Tiếng vang quốc tế trên nhanh chóng khiến thế giới dồn sự chú ý vào nhà sáng lập của DeepSeek - ông Lương Văn Phong (Liang Wenfeng).

Thần đồng xứ Quảng Đông

Ông Lương Văn Phong đến từ thành phố Trạm Giang thuộc tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc), một trong những trung tâm đổi mới sáng tạo của đất nước tỉ dân trong hai thập kỷ cuối thế kỷ 20.

Đài CGTN khẳng định thuở thiếu thời, ông Lương có năng khiếu với môn toán. Ông từng theo học chuyên ngành kỹ thuật điện tử và truyền thông tại Trường đại học Chiết Giang. Năm 2010, ông hoàn thành chương trình cao học kỹ thuật thông tin và truyền thông cũng tại ngôi trường danh giá này.

Năm 2015, ông Liang đồng sáng lập quỹ High-Flyer. Đây là một quỹ đầu cơ sử dụng mô hình toán học, phân tích thống kê và thuật toán máy tính để tích hợp AI vào quá trình ra quyết định.

Dưới sự lãnh đạo của ông, quỹ đã tăng trưởng tài sản gấp 10 lần trong vỏn vẹn bốn năm, từ 1 tỉ nhân dân tệ (138 triệu USD) vào năm 2016 lên hơn 10 tỉ nhân dân tệ (1,38 tỉ USD) vào năm 2019.

Tháng 4-2023, High-Flyer thông báo trên mạng xã hội Trung Quốc WeChat rằng họ sẽ mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài ngành đầu tư và tập trung nguồn lực để "khám phá bản chất của trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI)".

Start-up AI DeepSeek được thành lập một tháng sau đó và phát triển cho đến nay.

"Sam Altman của Trung Quốc"

Ông Lương được nhiều nhân vật lớn trong giới công nghệ và kinh doanh, trong đó có chuyên gia lĩnh vực điều hành kinh doanh của Đài CNN David Goldman, ví như là "Sam Altman của Trung Quốc". Qua đó, ông được đặt ngang hàng với nhà đồng sáng lập OpenAI.

Sau khi DeepSeek gây chấn động thế giới, ông Lương vẫn cực kỳ kín tiếng, hạn chế xuất hiện tại các hội nghị chuyên đề hoặc trả lời phỏng vấn truyền thông.

Lần xuất hiện gần đây nhất là vào ngày 20-1, khi ông là một trong chín người phát biểu tại một hội nghị chuyên đề kín do Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chủ trì.

Qua những phát biểu trong quá khứ, giới quan sát nhận định ông Lương có quan điểm độc đáo về việc áp dụng mô hình toán học vào kinh doanh.

Bên cạnh đó, ông cũng sở hữu tầm nhìn táo bạo về việc duy trì chi phí phát triển AI ở mức phải chăng, đồng thời mong muốn thách thức các nước phương Tây trong lĩnh vực này.

"Nguyên tắc của chúng tôi là không bán lỗ nhưng cũng không tìm kiếm lợi nhuận quá mức. Mức giá hiện tại cho phép biên lợi nhuận khiêm tốn hơn chi phí của chúng tôi. Chúng tôi giảm giá vì chúng tôi tin rằng cả dịch vụ AI và API (giao diện lập trình ứng dụng) đều phải có giá cả phải chăng và dễ tiếp cận với mọi người", ông Lương từng chia sẻ.

Ngoài ra, ông còn bày tỏ niềm tin lớn vào tiềm năng trở thành "gã khổng lồ AI" của Trung Quốc, cũng như hy vọng về những tiến bộ AI mà Trung Quốc sắp đạt được.

Nhà sáng lập DeepSeek cho rằng đổi mới sáng tạo, nhất là trong lĩnh vực AI, rất tốn kém. Tuy nhiên, quy mô kinh tế của Trung Quốc và lợi nhuận tầm cỡ quốc tế của các công ty như ByteDance và Tencent mang đến cho nước này cơ hội tham gia cuộc đua AI hiện tại.

"Cái chúng ta thiếu không phải là vốn mà là sự tự tin và khả năng tổ chức nhân tài có trình độ cao để đổi mới hiệu quả. Chúng tôi tin rằng với sự phát triển kinh tế, Trung Quốc phải dần chuyển từ vị thế người thụ hưởng sang người đóng góp và không còn bám đuôi người khác", ông Lương phát biểu tại buổi họp chuyên đề với Thủ tướng Lý Cường hồi tháng 7-2024.

Nhà Trắng, OpenAI tố DeepSeek đánh cắp sở hữu trí tuệ

DeepSeek bị cả OpenAI và Nhà Trắng tố sử dụng trái phép sở hữu trí tuệ của OpenAI để huấn luyện các mô hình trí tuệ nhân tạo cạnh tranh.