"Chắc do mình ăn nhiều quá"

Và ông truyền kinh nghiệm phòng bệnh: ăn vừa phải.

Phóng to

Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam trao đổi với nghệ sĩ Thế Anh (phải) - Ảnh: THUẬN THẮNG

PGS.TS Nguyễn Hoài Nam: Cao huyết áp là một bệnh mãn tính rất khó điều trị ngay cả khi bệnh nhân gặp những bác sĩ tim mạch rất giỏi. Thế nhưng ông có thể kiểm soát được huyết áp tốt như vậy chứng tỏ ngay từ lần đầu biết mình cao huyết áp, ông đã bình tĩnh tìm cách sống chung hòa bình với nó.

NSND Thế Anh: Lúc đầu biết bị cao huyết áp do tình cờ phát hiện, bữa đó có một buổi chiêu đãi anh chị em nghệ sĩ, các món ăn ngon quá và tôi đã ăn khá nhiều. Sau bữa ăn tôi thấy mặt đỏ bừng, hơi nhức đầu và chóng mặt. Tôi vội vàng đến một bác sĩ chuyên khoa tim mạch mà tôi quen trong bệnh viện và điều làm tôi choáng váng bất ngờ là huyết áp của tôi lúc đó lên đến trên 160mmHg (huyết áp bình thường là 120/70mmHg trở xuống). Trước đó tôi chưa bao giờ bị cao huyết áp.

Ăn nhiều gây ra nhiều hệ lụy

* Trước đây ông có thường đi đo huyết áp hay khám kiểm tra sức khỏe không?

- Không, trước đây mình khỏe lắm, ăn ngủ tốt, làm việc không ngơi nghỉ.

Theo quan niệm hiện nay, tốt nhất với đàn ông trên 40 tuổi nên khám kiểm tra sức khỏe một năm hai lần, trong đó bao gồm đo huyết áp, đo điện tim, siêu âm và làm các xét nghiệm tổng quát để phát hiện sớm những bất thường của cơ thể.

Lúc đó tôi đã hơn 60 tuổi rồi vẫn cảm thấy sức khỏe rất tốt. Tôi hỏi bác sĩ tại sao tôi lại cao huyết áp vậy.

* Có lẽ do ông ăn mặn quá?

Lúc đó tôi ăn rất khỏe, có khi gấp đôi những người bình thường, cân nặng lúc nào cũng gần 80kg. Có một lần qua Pháp trong buổi chiêu đãi thấy bánh kem của họ ngon quá, món nào cũng ngon. Nhưng tôi thấy mấy người Pháp ăn rất ít, nghĩ thầm sao họ dại thế, thức ăn ngon thế này không ăn là phí của trời và tôi chén hết 1/4 cái bánh kem và rất nhiều thức ăn khác. Sau này tôi mới biết người Pháp họ khôn, chỉ có mình là dại thôi, là chết vì kém hiểu biết.

Ông bà nói vạ từ miệng mà vào và bệnh cũng từ miệng mà có. Bây giờ ngẫm lại đúng thật. Ăn nhiều quá cân nặng tăng lên, mỡ trong máu cũng tăng lên, người lười biếng không chịu vận động, máu chảy chậm sẽ gây ra bao nhiêu hệ lụy làm chết người. Bác sĩ chắc đã biết rồi.

* Sau đó ông có điều trị gì không?

- Có uống thuốc thường xuyên chứ, tập thể dục và ăn uống cũng kiêng khem tốt.

* Ông có biết bệnh cao huyết áp ở người lớn tuổi là bệnh mãn tính phải uống thuốc suốt đời?

- Tôi còn biết có rất nhiều loại thuốc điều trị cao huyết áp, từ lợi tiểu, ức chế kiêng canxi, ức chế men chuyển... và mỗi bệnh nhân lại phù hợp với một vài loại thuốc điều trị cao huyết áp, không ai giống ai cả.

Uống thuốc lúc 5 giờ sáng

* Thế ông uống một hay nhiều loại thuốc điều trị cao huyết áp?

- Lúc đầu tôi chỉ uống một loại thuốc nhưng huyết áp không ổn định, lúc cao lúc bình thường cứ loạn cả lên, khó quá. Mình phải cầu cứu một bác sĩ tim mạch quen biết từ lâu và ông cho mình uống đến ba loại thuốc điều trị cao huyết áp. Từ đó kết hợp với giảm cân nặng, luyện tập thể dục thường xuyên, tôn trọng điều trị và kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi sáu tháng, huyết áp tôi rất ổn định.

Đúng rồi, quan điểm hiện nay là phải đa trị liệu, ngay trong việc sử dụng thuốc điều trị cao huyết áp chúng ta cũng phải kết hợp ít nhất 2-3 loại thuốc như kết hợp thuốc lợi tiểu, thuốc ức chế men chuyển, thuốc ức chế giao cảm... tùy theo việc khám lâm sàng của bác sĩ và các kết quả cận lâm sàng nữa. Khó có một bệnh nhân nào cao huyết áp chỉ cần uống một viên thuốc mà huyết áp ổn định cả ngày. Còn tác dụng của tập thể dục và tiết chế trong ăn uống, sống điều độ giữ cân nặng lý tưởng thì đương nhiên rồi. Tuy nhiên khi tập thể dục chúng ta cũng cần chọn một môn tập phù hợp với sức khỏe và lứa tuổi: tốt nhất vẫn là đi bộ, bơi lội hay đi đạp xe.

Tôi cũng tập đạp xe mỗi ngày, nhưng tập trong nhà trên sân thượng. Con trai muốn mua cho tôi một chiếc xe đạp xịn để đạp đi tập ngoài đường nhưng tôi không dám chạy, giao thông ngoài đường nguy hiểm quá, lúc nào tai nạn cũng chờ chực, hãi lắm.

* Ông uống viên thuốc điều trị cao huyết áp đầu tiên trong ngày vào lúc nào?

- Vào buổi sáng sớm, ngay khi vừa thức dậy. Lúc đầu tôi không biết, cứ dậy tập thể dục, tắm rửa, ăn sáng xong mãi đến hơn 9g mới uống thuốc. Có bữa thấy hơi khó chịu trong người, nói vợ đo huyết áp giùm thì thấy tăng cao, sợ quá. Về sau tôi có đọc một bài báo nói về cao huyết áp buổi sáng khoảng 5-7 giờ rất nguy hiểm và là nguyên nhân của khá nhiều trường hợp đột quỵ khi đang tắm buổi sáng hay tập thể dục. Từ đó tôi uống thuốc ngay lúc 5g nên huyết áp rất ổn định.