Cha đẻ karaoke qua đời: Biến ý tưởng nhỏ bé thành biểu tượng văn hóa

Ngày 16-3, truyền thông Nhật đưa tin ông Shigeichi Negishi, kỹ sư phát minh ra máy karaoke đầu tiên trên thế giới, đã qua đời từ hôm 29-1.

Được biết, ông qua đời vì di chứng từ một lần bị ngã không lâu trước đây, hưởng thọ 100 tuổi.

Ông Negishi là một kỹ sư sinh năm 1923 tại Nhật Bản, thường được biết đến là một trong những người đầu tiên phát minh ra máy karaoke cùng với Daisuke Inoue.

Phát minh ra karaoke vì bị chê hát dở

Trước khi phát minh karaoke, Shigeichi Negishi điều hành công ty điện tử và đã có nhiều năm kinh nghiệm. Ý tưởng phát minh chiếc máy được ông kể lại là từ một lần bị đồng nghiệp... chê hát dở.

Chàng kỹ sư Negishi khi ấy quyết sáng tạo ra một phương tiện để phát nhạc nền, giúp giọng hát của ông được tiếng nhạc nền bổ trợ, đồng thời giúp người dùng hát đúng nhịp điệu hơn.

Vậy là vào năm 1967, thế giới biết tới chiếc máy hát karaoke đầu tiên. Ông Negishi đã sáng tạo ra chiếc máy hát karaoke Sparko Box với công dụng hỗ trợ người dùng hát trên nền nhạc thu sẵn.

Chiếc máy karaoke nguyên thủy có cấu tạo trông rất đơn giản, một thiết bị như loa thùng có thể xách đi dễ dàng và một micro nối với nó.

Máy có một lỗ hình chữ nhật trên đầu để băng, núm điều chỉnh âm lượng, cân bằng âm thanh, kiểm soát âm sắc và một khe xu.

Đáng ra ông Negishi đã có thể kiếm được khoản tiền khổng lồ từ phát minh này, tuy nhiên ông đã ngừng việc cải tiến chiếc máy Sparko Box, đồng thời không đăng ký phát minh chiếc máy này.

Lý do được người Nhật đoán là do ông thấy mệt mỏi với những tranh cãi mà phát minh này gặp phải những ngày đầu đến tay công chúng.

Nhiều ca sĩ tại Nhật Bản lúc bấy giờ lo sợ vị trí của mình bị đe dọa vì người dân Nhật Bản giờ đây đã có thể tự hát cho nhau nghe.

Các ban nhạc, ca sĩ thời điểm đó đã kêu gọi người hâm mộ của mình tẩy chay sản phẩm này và trả lại những chiếc máy đã mua, đồng thời tuyên bố sẽ không diễn ở những quán bar có chiếc máy karaoke.

Ngoài ra, Sparko Box cũng dấy lên những tranh cãi về ô nhiễm tiếng ồn nơi công cộng, khiến cha đẻ của nó rất đau đầu.

Bài toán phân phối hàng và duy trì dịch vụ sửa chữa cho chiếc máy cũng rất khó giải với một công ty điện tử nhỏ như của ông Shigeichi Negishi.

Chính vì vậy, ông đã từ bỏ việc phát triển Sparko Box sau khi làm ăn thất bát, nhường sân chơi lại cho các tập đoàn điện tử lớn.

Tuy vậy, các chuyên gia nghiên cứu lịch sử thế giới hiện đại và người Nhật vẫn luôn công nhận ông chính là cha đẻ thực thụ của karaoke.

Ông Negishi đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ người Nhật về cách chúng ta có thể biến một ý tưởng nhỏ bé trở thành một biểu tượng văn hóa thế giới. Chiếc máy karaoke cũng góp phần đưa cộng đồng đến gần nhau hơn.

4 thập kỷ karaoke vào Việt Nam

Dù xuất hiện ở Nhật từ 1971, phải đến những năm 1990, phát minh của ông Negishi mới du nhập vào Việt Nam nhờ sự phát triển trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản sau Đổi mới.

Trên cơ sở tăng cường quan hệ kinh tế và ngoại giao, quan hệ về văn hóa giữa hai nước cũng nhanh chóng được đẩy mạnh.

Hệ quả, không chỉ truyện tranh Nhật Bản (manga), karaoke nhanh chóng thu hút sự chú ý của mọi tầng lớp và lứa tuổi tại Việt Nam. Các quán karaoke bùng nổ khắp các đô thị và lan truyền cả về nông thôn.

Kể cả chiếc loa thùng chúng ta hay nghe hàng xóm hát cũng chính là dạng nguyên thủy nhất của chiếc máy karaoke của ông Negishi xưa kia.

Tuy nhiên, vấn nạn hát karaoke ồn ào nơi công cộng cũng đang diễn ra tràn lan tại Việt Nam.

Từ một phát minh nhằm giúp mọi người vui vẻ và xích lại gần nhau như cha đẻ của nó mong muốn, karaoke dường như đang khiến nhiều xóm làng, khu phố chia rẽ, trở thành nỗi khổ của nhiều người vì vấn đề ô nhiễm tiếng ồn ngày càng gia tăng.

Quê hương của karaoke đã chứng minh được rằng vấn đề này không phải không khắc phục được. Tại Nhật, chính phủ đã tiến hành phạt thẳng tay những cá nhân, tổ chức hát karaoke làm ồn nơi công cộng.

Vì văn hóa làm việc của Nhật vốn khắc nhiệt, nhiều người lao động chỉ muốn về nhà để ngủ nên ô nhiễm tiếng ồn đô thị ảnh hưởng rất lớn đến đời sống làm việc, sinh hoạt của người Nhật.

Đồng thời các tập đoàn điện tử cũng ra mắt nhiều mẫu máy hát karaoke không gây tiếng ồn, giá của những tiệm karaoke tại Nhật cũng ngày càng rẻ nên vấn đề ô nhiễm tiếng ồn do karaoke cơ bản đã được giải quyết.

Cha đẻ máy karaoke: 'Chưa từng nghĩ đó là một phát minh'

TTO - Thời điểm mới ra mắt, máy karaoke sử dụng tiền xu nhưng vì quá lạ nên chẳng ai thèm ngó tới. Daisuke Inoue, cha đẻ của chiếc máy, nghĩ ra một cách tiếp thị mới: thuê những cô gái xinh đẹp và hấp dẫn tới hát thử. Bất ngờ xảy ra chỉ sau 1 đêm.