Câu chuyện 'ra đi' hay 'trở về' của nhân tài công nghệ Việt Nam

Nhân lực chất lượng cao tại Việt Nam thường chọn cách “ra đi” để tìm kiếm môi trường vùng vẫy. Ảnh: B.C

Vingroup, với chiến lược phát triển tập trung vào lĩnh vực công nghệ, sẽ giải bài toán này như thế nào để giữ nhân tài ở lại?

"Ra đi" hay "trở về"?

Cuối năm 2019, một công ty của Nhật Bản đã tuyển 12 sinh viên chương trình kỹ sư CNTT Việt - Nhật của Đại học Bách khoa Hà Nội sang làm việc với mức lương 6.000 USD/tháng (tương đương hơn 130 triệu đồng/tháng).

Trong khi đó, Báo cáo Thị trường nhân lực ngành Công nghệ 2019 của VietnamWorks cho biết mức lương đăng tuyển trung bình dành cho lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo tại Việt Nam là hơn 1.900 USD. Đây là lĩnh vực có mức lương đăng tuyển cao nhất trong khối CNTT. 

Còn theo báo cáo thị trường IT 2020 của Topdev, mức lương trung bình đa phần các nhà tuyển dụng sẵn sàng trả cho lập trình viên có kinh nghiệm tại Việt Nam là 1.329 USD/tháng.

Tại Tọa đàm Nhân lực chất lượng cao Khoa học Dữ liệu tổ chức giữa tháng 7 vừa qua, Phó Giáo sư Hoàng Minh Sơn, Hiệu trưởng Đại học Bách Khoa cũng đề cập thực trạng một số công ty trong nước nói không thể "lấy" được sinh viên Bách Khoa. Nhân sự chuyên ngành Công nghệ thông tin, Khoa học máy tính thuộc một số trường như Đại học Bách Khoa, Đại học Công nghệ (ĐHQGHN), Đại học FPT… thường chọn "ra đi" để tìm kiếm môi trường vẫy vùng, thay vì loay hoay trong nước với các dự án khởi sự.

Theo Google Brain, cuối năm 2018, nhu cầu nhân lực phục vụ cho lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo (AI) toàn cầu là 1 triệu người, nhưng chỉ có khoảng 10.000 nhân lực chất lượng cao đáp ứng. Nhân tài có chuyên môn về AI và Big Data đang được trải thảm chào đón ở bất cứ cái nôi công nghệ nào trên thế giới.

Thống kê của Ngân hàng Thế giới cho thấy có 81,8% lao động trình độ cao trong ngành công nghệ của Việt Nam đang làm việc tại Mỹ. Con số này với lao động đến từ Indonesia là 10,2%, Trung Quốc là 14,9%, Thái Lan 29,7% và tại Malaysia là 43,3%. 

Sự chênh lệch này cho thấy mức độ báo động về "chảy máu chất xám" của nước ta, nhất là ngành công nghệ, khoa học - kỹ thuật.

Khát khao tạo dựng "thế hệ vàng"

Theo đại diện Vingroup, tập đoàn này đã nhận thấy vấn đề đó, và tháng 8 vừa qua đã khởi động chương trình Phát triển nhân lực lĩnh vực Khoa học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo, với mục tiêu tiếp nhận, sàng lọc, huấn luyện và cho ra đời hàng trăm kỹ sư xuất sắc.

"Thông qua Chương trình Phát triển nhân lực lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo và Khoa học Dữ liệu, Vingroup khát khao xây dựng một "thế hệ vàng" có khả năng tư duy, xử lý linh hoạt và thích ứng nhanh chóng, sẵn sàng đổi mới và bứt phá. 

Đây sẽ là lực lượng nòng cốt có đầy đủ năng lực tạo ra các giải pháp công nghệ "make in Vietnam", đưa nước ta từ nước "ứng dụng" thành nước kiến tạo", Giáo sư Vũ Hà Văn - Giám đốc khoa học Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn VinBigdata, tập đoàn Vingroup cho biết.

Giáo sư Vũ Hà Văn - Giám đốc khoa học Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn VinBigdata - cho biết Vingroup muốn xây dựng một “thế hệ vàng” cho ngành công nghệ cao Việt Nam. Ảnh: B.C

Hướng đào tạo này kết hợp được điểm mạnh của mô hình đào tạo truyền thống trên ghế nhà trường - vốn chú trọng vào các lý thuyết, với cách huấn luyện "thực chiến" đang được áp dụng ở nhiều doanh nghiệp. 

Bên cạnh đó, ngay từ lúc bắt đầu tham gia, ứng viên sẽ nhận được mức thu nhập cạnh tranh và hưởng các chính sách phúc lợi như một nhân viên tập đoàn Vingroup. Mức thu nhập sẽ liên tục được xem xét điều chỉnh dựa theo năng lực thực tế của nhân sự và xu thế của thị trường.

Trong 3 tháng đầu tiên, ứng viên được đào tạo chuyên sâu về các chuyên môn ngành hẹp. 3 tháng kế tiếp, ứng viên sẽ được thực tập tại các dự án trọng điểm thuộc các đơn vị công nghệ mà Vingroup đang đầu tư và phát triển. 6 tháng còn lại, các ứng viên sẽ được phân bổ về các đơn vị công nghệ của Tập đoàn và tiếp tục tham gia các dự án dưới sự dẫn dắt của các chuyên gia đầu ngành: GS. Vũ Hà Văn - Giám đốc Khoa học VinBigdata, GS. Đại học Yale; TS. Bùi Hải Hưng - Viện trưởng VinAI Research, chuyên gia AI hàng đầu thế giới…

Xuyên suốt chương trình, những dự án tầm cỡ quốc tế từ các thung lũng công nghệ Mỹ, Nhật Bản, Úc, Canada… cũng được "mở cửa" cho các ứng viên thỏa sức tham gia.

Theo các chuyên gia, việc xây dựng chương trình này có ý nghĩa rất quan trọng, tạo ra một mô hình kiểu mẫu trong hợp tác giữa Nhà trường và Doanh nghiệp trong phát triển tài năng, trọng dụng nhân tài, giữ lại những tài sản con người quý giá để phát triển kinh tế - xã hội nước nhà. 

"Chúng tôi kỳ vọng chương trình sẽ đem lại nhiều cơ hội cho các bạn sinh viên tài năng trong phát triển năng lực bản thân và sẽ sớm trở thành các "tech leaders" dẫn dắt sự phát triển KHCN nước nhà trong một lĩnh vực vô cùng quan trọng của Công nghiệp 4.0: Khoa học Dữ liệu và Trí tuệ Nhân tạo", một phó giáo sự ngành Công nghệ Thông tin và Truyền thông, Đại học Bách Khoa Hà Nội nói.

Thông tin về chương trình Phát triển nhân lực lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo và Khoa học Dữ liệu Vingroup. Ảnh: B.C

Chương trình Phát triển nhân lực lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo và Khoa học Dữ liệu được đánh giá là bước khai phá quan trọng của tập đoàn Vingroup, nhằm góp phần tạo ra một thế hệ tinh hoa đóng góp cho sự phát triển bền vững và lâu dài của nền khoa học, công nghệ Việt Nam. 

Các ứng viên sẽ có cơ hội làm việc và phát triển nghề nghiệp lớn ngay tại quê hương khi tập đoàn này ngày một đẩy mạnh phát triển lĩnh vực công nghiệp, công nghệ cao, sánh ngang các doanh nghiệp hàng đầu thế giới.