18/08/2023 16:39 GMT+7

Cá heo chết hàng loạt dạt vào bờ Biển Đen, do chiến sự?

GIA MINH

Cá heo chết hàng loạt ở Biển Đen và các quan chức Ukraine đang ghi lại, hy vọng sẽ đưa Nga ra tòa án quốc tế do gây tổn thất sinh thái trong chiến tranh.

Nhiều con cá heo được tìm thấy nằm chết dọc một bãi biển gần thành phố cảng Odessa ở miền nam Ukraine vào mùa hè năm nay, nguyên nhân chưa được xác định.

Theo tờ New York Times, ông Ruslan Strilets, bộ trưởng Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên Ukraine, cho biết các nhà điều tra môi trường đã thu thập dữ liệu liên quan đến hơn 900 trường hợp cá heo chết. Con số này bao gồm những con được tìm thấy trên bờ biển Ukraine, cũng như Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgaria, cũng giáp Biển Đen.

Ông Pawel Goldin, 44 tuổi, bác sĩ động vật học chuyên về quần thể động vật có vú sống ở biển tại Trung tâm Khoa học sinh thái biển Ukraine, nói cá heo là sinh vật chủ chốt trong hệ sinh thái biển. Nếu cá heo ở trong tình trạng tồi tệ thì toàn bộ hệ sinh thái cũng vậy.

Ukraine đã đưa ra nhiều nghi vấn khiến cá heo chết. Chẳng hạn, việc đập Kakhovka bị phá hủy khiến hàng nghìn tỉ gallon nước bị ô nhiễm chảy xuống sông Dnipro và vào Biển Đen; các tàu chiến Nga ở Biển Đen sử dụng liên tục các tín hiệu sonar âm thanh mà các nhà khoa học cho rằng có thể cản trở cảm giác định hướng của cá heo...

Tiến sĩ Goldin còn cho biết các vụ nổ, phóng tên lửa và máy bay chiến đấu bay thấp của Nga cũng làm tăng thêm tạp âm, gây tổn thương cá heo.

Ngoài ra, các chất gây ô nhiễm từ chất nổ và rò rỉ nhiên liệu, cùng với nhiều loại xác trôi nổi liên quan đến cuộc chiến, đã làm hỏng những vùng đất rộng lớn của Khu dự trữ sinh quyển Biển Đen. Đây là khu vực được bảo vệ lớn nhất của Ukraine, nơi được phân loại là vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế.

Tuy nhiên, ông Goldin cảnh báo còn quá sớm để kết luận cá heo chết hàng loạt là do một nguyên nhân duy nhất: chiến cuộc.

Nước lũ cũng là một nguyên nhân, vì chúng bao gồm kim loại nặng, thuốc trừ sâu, cùng những chất như ni tơ, phốt pho... tích tụ trong lớp trầm tích. Những chất đó khiến tảo nở rộ và có thể trở nên độc hại.

Một nghiên cứu lớn của Ukraine ở Biển Đen vào năm 2019 cho thấy khu vực này có khoảng 400.000 con cá heo các loại.

Môi trường nằm trong 10 điểm đàm phán hòa bình của Tổng thống Zelensky

Ông Maksym Popov, cố vấn của Tổng công tố Ukraine, người đặc biệt tập trung vào các vấn đề môi trường, cho biết hiện tại Ukraine đang xây dựng chiến lược truy tố các tội ác chiến tranh môi trường và tội diệt chủng. Ông nói môi trường thường được gọi là "nạn nhân thầm lặng" của chiến tranh.

Trong một dấu hiệu cho thấy Kiev coi trọng vấn đề này, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đưa việc bảo vệ môi trường ngay lập tức vào kế hoạch hòa bình 10 điểm, nền tảng cho các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh.

Nga tăng gấp đôi cá heo huấn luyện ở Biển Đen vì Ukraine

Nga đã có lịch sử dùng cá heo được huấn luyện cho các mục đích quân sự. Những con cá heo này đóng vai trò không nhỏ ở Biển Đen từ khi chiến sự Ukraine bùng nổ.