Bước ngoặt mới trong chiến sự Ukraine

Ngày 8-7, ông Trump đã trút bỏ sự thất vọng dồn nén suốt nhiều tuần qua với ông Putin. Trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng, ông gọi những cử chỉ hướng tới hòa bình từ phía Nga là "vô nghĩa", chỉ một ngày sau khi ông thông báo Mỹ sẽ nối lại việc gửi vũ khí cho Ukraine.

Đây là những phát biểu cứng rắn nhất từ ông Trump đối với ông Putin kể từ khi ông Trump đắc cử tổng thống năm 2016, đánh dấu sự thay đổi đột ngột trong thái độ đối với nhà lãnh đạo Nga.

Thất vọng ngày càng lớn

"Thật ra chúng ta đang hứng chịu đủ thứ nhảm nhí từ ông Putin. Ông ấy lúc nào cũng tỏ ra rất tử tế với chúng ta, nhưng rốt cuộc chỉ là vô nghĩa" - ông Trump nói với các phóng viên.

Sự thay đổi thái độ này xuất phát từ việc ông Trump không thể đưa cuộc xung đột Nga - Ukraine tới hồi kết dù từng tự tin có thể giải quyết chỉ trong một ngày.

Hôm 3-7, ông Trump điện đàm với ông Putin nhưng sau đó phàn nàn trước báo giới rằng cuộc trao đổi không mang lại "tiến triển" gì. "Tôi không hài lòng với Tổng thống Putin chút nào" - ông nói thêm đầu tuần này.

Các cố vấn cho biết ông Trump tin rằng mình đang bị "dắt mũi" bởi nhà lãnh đạo Nga. Theo thông tin từ một người thân cận, ông Trump cũng mệt mỏi khi phải xem tin tức truyền hình về việc Nga gia tăng các cuộc tấn công.

Ngày 9-7, Điện Kremlin lên tiếng khẳng định Matxcơva đang "bình tĩnh" trước những lời chỉ trích của ông Trump và sẽ tiếp tục cố gắng cải thiện quan hệ Nga - Mỹ.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymir Zelensky dường như đã tạo được thiện cảm với ông Trump trong nhiều cuộc trao đổi gần đây, gồm cả tại The Hague khi các lãnh đạo NATO họp vào tháng trước. Sau cuộc gặp này, ông Trump có vẻ cởi mở hơn với khả năng cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine.

Nối lại viện trợ quân sự

Sự thất vọng ngày càng lớn của ông Trump với ông Putin - cùng với những tương tác tích cực với ông Zelensky - đã thúc đẩy quyết định nối lại việc gửi vũ khí cho Ukraine sau khi Washington công bố tạm dừng chuyển vũ khí cho Kiev tháng trước.

Hôm 8-7, trang Axios dẫn các nguồn tin tiết lộ ông Trump đã khẳng định với ông Zelensky trong cuộc điện đàm tuần trước rằng ông muốn giúp Ukraine về vấn đề phòng không. Ông hứa ngay lập tức gửi thêm tên lửa đánh chặn Patriot cho Ukraine và hỗ trợ tìm nguồn viện trợ vũ khí.

"Họ cần phải có khả năng tự vệ. Họ đang bị tấn công rất dữ dội. Chúng tôi sẽ phải gửi thêm vũ khí, chủ yếu là vũ khí phòng thủ. Rất nhiều người đang thiệt mạng trong cái mớ hỗn độn đó" - ông Trump nói với các phóng viên hôm 7-7.

Trong hai năm qua, Lầu Năm Góc đã gửi số vũ khí, đạn dược và trang thiết bị trị giá 66 tỉ USD cho Ukraine. Vũ khí đến từ hai nguồn chính, đều được khởi xướng dưới thời tổng thống Biden và trong một thời gian đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ Đảng Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ.

Một phần vũ khí và đạn dược được lấy trực tiếp từ kho dự trữ hiện có của Lầu Năm Góc và Quốc hội Mỹ sẽ hoàn ngân sách cho Bộ Quốc phòng để nhanh chóng bổ sung lại kho dự trữ.

Nguồn hỗ trợ thứ hai đến từ Sáng kiến Hỗ trợ an ninh Ukraine (USAI), trong đó Lầu Năm Góc mua vũ khí cho Ukraine từ các nhà thầu quốc phòng Mỹ.

Phần lớn số vũ khí lấy từ kho dự trữ của Lầu Năm Góc đã được chuyển giao, với đợt cuối dự kiến được gửi đi vào mùa hè này. Các loại đạn dược mua qua hợp đồng vẫn sẽ tiếp tục được chuyển đến Ukraine trong năm tới.

Cho đến tháng 6, các quan chức Lầu Năm Góc và quân đội Mỹ vẫn tin rằng họ có thể tiếp tục gửi các đợt vũ khí cho Ukraine theo lịch trình thường xuyên, gồm cả tên lửa Patriot, mà vẫn đáp ứng được các nhu cầu của mình.

Vào thời điểm tạm dừng chuyển vũ khí cho Ukraine, các quan chức Mỹ giải thích động thái này là cần thiết để đánh giá xem kho vũ khí của Mỹ có đang quá ít hay không.

Hiện chưa rõ lô vũ khí đầu tiên từng bị hoãn - hiện giữ lại ở Ba Lan - sẽ mất bao lâu để tới Ukraine. Việc cung cấp vũ khí trở lại nhận được sự hoan nghênh của Ukraine trong bối cảnh nước này bị Nga không kích quy mô lớn gần đây.

Ukraine nói Nga đang tấn công Kiev, gây hỏa hoạn và nhiều tiếng nổ lớn

Báo The Kyiv Independent đăng tin: 'Đêm thứ hai liên tiếp, tiếng nổ và báo động không kích đã làm rung chuyển thủ đô Kiev và các thành phố xa tiền tuyến, khi Nga tấn công quy mô lớn khắp Ukraine ngày 10-7'.