Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói về việc chuẩn bị áp dụng ngay miễn học phí từ năm học này

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã giải trình tại phiên thảo luận của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân; nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo từ 3 - 5 tuổi. 

Còn khó khăn nhưng vẫn miễn học phí 

Theo Bộ trưởng, hiện trên thế giới có 38 quốc gia đang thực hiện miễn hoàn toàn học phí cho học sinh ở bậc mầm non, đều có thu nhập cao. Có 90 quốc gia miễn một phần hoặc hỗ trợ với các nhóm đối tượng khác nhau. 

"Trong bối cảnh nước ta còn nhiều khó khăn, nhiều nhiệm vụ phải đầu tư, thu nhập chưa cao, nhưng Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội cũng đã rất thống nhất để thực hiện việc miễn học phí tạo điều kiện cho trẻ em đến trường và đỡ gánh nặng cho phụ huynh" - Bộ trưởng Sơn nói. 

Đối với việc hỗ trợ học phí cho học sinh ngoài công lập, ông Sơn cho rằng mỗi phương thức đều có ưu nhược điểm riêng, quan trọng là có tiền. 

Trong đó, với phương thức chi trả cho phụ huynh, người giám hộ, hiện đang đóng học phí ở mức cao hơn trường công và bù đắp một phần tiền học khi phụ huynh đã bỏ tiền đóng cho con. Việc này là khả thi khi có dữ liệu đầy đủ. 

Về xác định mức hỗ trợ cho học sinh ở các địa phương, Bộ trưởng cho hay hiện nay mức học phí được quy định ở các nghị định liên quan. 

Khung học phí này chia ra các bậc mầm non, phổ thông và đại học với ba khu vực vùng miền trong cả nước cùng chi phí sinh hoạt ở đô thị, đồng bằng, miền núi, biên giới, hải đảo. 

Vì vậy, để kịp thời triển khai chính sách miễn học phí áp dụng từ năm học này, Bộ trưởng Sơn cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đang tích cực triển khai xây dựng nghị định để thay thế cho các nghị định liên quan (nghị định 81 và nghị định 97). 

Theo đó, trong tháng 6 này có thể hoàn tất và ban hành được cùng thời điểm với nghị quyết về miễn học phí được Quốc hội thông qua (dự kiến 26-6). Nghị định cũng có hiệu lực ngay sau đó với quy định khung theo ba miền, ba khu vực, vừa tính theo mức sàn và mức trần. 

Đối với những địa phương có thêm điều kiện, có nguồn lực tốt cũng có thể chi thêm cho trường học về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học, giáo viên, nhân viên trường học, hỗ trợ bữa ăn... đảm bảo tổng số chi hỗ trợ trong khung là 30.000 tỉ đồng. 

Sớm ban hành khung học phí để sớm triển khai đồng bộ

Trước đó, trong phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) sốt ruột khi chỉ còn hơn 2 tháng nữa vào năm học nên việc triển khai nghị quyết sao cho hiệu quả, đồng bộ là cần thiết. 

Do đó đại biểu kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm tham mưu Chính phủ ban hành khung học phí để các địa phương có cơ sở thực hiện kịp thời, không để chính sách nhân văn này bị chậm trễ trong áp dụng.

Cùng đó, cần tiếp tục quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, đặc biệt khi sắp xếp lại chính quyền địa phương hai cấp dôi dư trụ sở nhiều, nên việc thay đổi công năng cho các trường mẫu giáo, tiểu học thì sớm cho chuyển công năng. 

"Việc có chính sách miễn hỗ trợ học phí các gia đình đưa con em đến trường với tỉ lệ cao hơn, đòi hỏi cơ sở vật chất cho giáo dục. Do đó cần quan tâm đến cơ sở vật chất, sắp xếp lại chính quyền địa phương thì dôi dư, đề nghị chuyển công năng cho năm học này, hơn nữa phải đảm bảo đội ngũ giáo viên" - bà Yến nói. 

Đại biểu quan ngại các khoản thu phát sinh khi miễn học phí, giảm chất lượng đào tạo

Nhiều đại biểu kiến nghị mở rộng đối tượng phổ cập học sinh mầm non và áp dụng chính sách miễn học phí gắn với nâng cao chất lượng giáo dục, đầu tư cơ sở vật chất, kiểm soát khoản thu...