Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc thảo luận về hoàn thiện chính sách đất đai - Ảnh: NGHĨA ĐỨC
Sáng 18-9, nêu ý kiến ở phiên thảo luận về hoàn thiện chính sách đất đai trong khuôn khổ diễn đàn kinh tế xã hội 2022, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nói có ba vấn đề lớn cần quan tâm, trong đó có vấn đề chuyển mục đích sử dụng đất.
Một quyết định hành chính có thể mất đi hàng trăm, nghìn tỉ
Theo ông Phớc, đây là một "lỗ hổng vô cùng lớn" mà Luật đất đai năm 2013 không bịt được, tạo nên địa tô chênh lệch, từ đó xảy ra một số sai phạm.
Chính vì vậy việc quản lý mục đích sử dụng đất phải chặt chẽ. Đất sử dụng cho thuê chỉ thực hiện phát triển sản xuất kinh doanh, còn khi không có nhu cầu sử dụng, Nhà nước phải thu hồi, đấu giá hoặc chuyển cho cơ quan khác sử dụng. Điều đó sẽ tạo động lực, tạo nguồn lực cho nền kinh tế phát triển.
Ông dẫn ví dụ doanh nghiệp sau khi cổ phần hóa, các doanh nghiệp ngoài nhà nước nhìn vào các khu đất vàng, sau đó chuyển qua mục đích sử dụng vào mục đích thương mại, đất ở. Đây chính là địa tô chênh lệch, thất thoát.
"Điểm này chính là lỗ hổng. Chỉ với một quyết định hành chính tự nhiên hàng trăm, nghìn tỉ có thể mất đi. Chúng ta phải có cơ chế để bịt lỗ hổng", ông Phớc nêu rõ.
Vấn đề thứ hai theo bộ trưởng Bộ Tài chính là giá đất, trong đó có phương pháp xác định giá đất. Ông cho biết đang có năm phương pháp, nhưng chưa thực sự nhất quán, chính xác, và tạo ra lỗ hổng.
Ví dụ khi chuyển mục đích sử dụng đất, hiện đa số sử dụng theo phương pháp thặng dư, không chính xác, vì giá trị doanh thu và chi phí đầu tư đều là giả định. Khi đã giả định sẽ không chính xác, gây ra rủi ro pháp lý, rủi ro cho doanh nghiệp, cơ quan nhà nước.
Theo ông Phớc, sắp tới cần rà soát, xác định lại phương pháp xác định giá đất để định ra phương pháp phù hợp, chính xác, nhất quán nhất.
Vấn đề thứ ba theo ông Phớc là về giao đất và lâu nay chúng ta xem đất đai như thu thuế, tức thời điểm xác định giá đất là thời điểm giao đất. Tuy nhiên không có quy định khoảng cách từ thời điểm xác định giá đến khi giao đất là 1 tháng, 6 tháng, 1 năm, hay bao lâu.
Cho nên ông đề xuất phải quy định xác định thời gian từ khi xác định giá đất đến khi giao đất là không quá 6 tháng, và làm như vậy mới đảm bảo được độ chính xác. Đất chỉ được giao khi tiền đã nộp vào ngân sách.
"Mình bán tài sản ra phải thu tiền, chứ bán ra mà cho nợ đến khi tài sản đó họ bán cho người thứ ba rồi nợ không thu được, chưa kể còn liên quan đến hàng nghìn người dân đã đóng tiền mua nhà. Đây lại là hiện tượng phổ biến, đã xảy ra lừa đảo tại các dự án đô thị nhưng chưa khắc phục được", ông Phớc nói thêm.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà - Ảnh: NGHĨA ĐỨC
Định giá đúng sẽ thực hiện được các chính sách tài chính đất đai
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường Trần Hồng Hà cho hay một trong những công cụ để thể hiện quyền đại diện của Nhà nước với sở hữu toàn dân về đất đai là công tác quy hoạch.
Theo ông, việc này phải đổi mới về phương pháp, nội dung, hình thức và xác định lại vị thế để quy hoạch mang được trách nhiệm, quyền hạn của Nhà nước trong việc phân bổ nguồn lực tài nguyên đất đai.
Đồng thời quy hoạch sẽ giải quyết được yêu cầu về công bằng, bình đẳng cho các bên trong phân bổ, sử dụng đất đai.
Về định giá đất, ông Hà nói đây là vấn đề còn khoảng cách khác nhau giữa lý thuyết và thực tiễn. Giải quyết được vấn đề định giá đất đai một cách công khai, minh bạch, bình đẳng sẽ giải quyết được các mối quan hệ giữa Nhà nước, thị trường và xã hội, đồng thời giải quyết được mối quan hệ giữa Nhà nước và người dân có đất, những người dân bị thu hồi đất và doanh nghiệp.
"Đi kèm với định giá đất là vấn đề kinh tế, tài chính đất đai. Khi chúng ta định giá đúng thì sẽ thực hiện được các chính sách về mặt xã hội theo tài chính đất đai", ông Hà nêu thêm.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay