03/07/2025 08:43 GMT+7
Trở lại chủ đề

Bộ Tài chính muốn thu thuế ngay cổ tức, cổ phiếu thưởng: Có phải đánh thuế 2 lần?

Đề xuất mới từ Bộ Tài chính về việc thu thuế ngay khi cổ đông nhận cổ tức hoặc thưởng bằng cổ phiếu đã nhanh chóng dấy lên những tranh luận trong cộng đồng đầu tư, thậm chí có phân tích cho rằng 'đánh thuế 2 lần'.

cổ tức - Ảnh 1.

Dù có thể thua lỗ khi thị trường không thuận lợi, nhà đầu tư vẫn phải nộp thuế khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu - Ảnh: AI

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của nghị định 126 hướng dẫn thi hành Luật Quản lý thuế, trong đó đề xuất thuế thu nhập cá nhân sẽ được khấu trừ, kê khai và nộp ngay khi cá nhân nhận cổ tức, thưởng bằng chứng khoán.

Việc chưa thu được thuế ngay, không đồng nghĩa việc thất thu. Chính sách thuế cần hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, DN và nhà đầu tư, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người nộp thuế.

Ông Bùi Nguyên Khoa

Trăn trở từ nhà đầu tư dài hạn

Hiện nay, nhà đầu tư chỉ phải nộp thuế khi bán ra số cổ phiếu nhận cổ tức, với thuế suất 5% cùng 0,1% trên giá trị chuyển nhượng, do công ty chứng khoán thu hộ. Điều này đồng nghĩa thuế phải nộp là tại thời điểm nhà đầu tư đã hiện thực hóa lợi nhuận.

Nhưng nếu đề xuất mới được thông qua, câu chuyện sẽ rất khác. Chị Nguyễn Ngọc, một nhà đầu tư tại Hà Nội, cho biết chị không phải là người đầu cơ lướt sóng mà ưu tiên lựa chọn những doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững, chia cổ tức đều đặn hằng năm.

"Đầu tư dài hạn vào cổ phiếu có cổ tức ổn định không chỉ mang lại lợi ích cho nhà đầu tư mà còn giúp xây dựng một thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh, bền vững", chị Ngọc chia sẻ. Tuy nhiên, với đề xuất thu thuế ngay khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu, chị cho biết sẽ phải cân nhắc lại chiến lược đầu tư trong thời gian tới.

Thực tế, khi DN chia cổ tức bằng cổ phiếu, giá cổ phiếu sẽ điều chỉnh giảm tương ứng. Chị Ngọc lấy ví dụ về mã cổ phiếu A vừa chi cổ tức 1:1, tức mỗi cổ đông sở hữu 1 cổ phiếu nhận về 1 cổ phiếu thưởng.

Do đang nắm giữ 200.000 cổ phiếu với thị giá 24.000 đồng, chị Ngọc được nhận thêm 200.000 cổ phiếu, song giá lại điều chỉnh về 12.000 đồng. Tức là tổng giá trị tài sản của chị Ngọc không thay đổi, nhưng với đề xuất mới, nhà đầu tư sẽ phải đóng thuế ngay lập tức trên số lượng 200.000 cổ phiếu mới nhận.

"Tài sản không tăng thêm nhưng thuế đã phải đóng ngay. Giống như lương chưa về mà đã phải bỏ tiền túi ra nộp thuế," nhà đầu tư Nguyễn Ngọc lo.

Anh Văn Cường, một nhà đầu tư khác, cũng phản ánh cổ tức bằng cổ phiếu đâu mang lại dòng tiền mặt tức thời. "Nếu phải nộp thuế ngay, nhà đầu tư lấy tiền đâu để chi trả? Đối với các cổ đông lớn sở hữu hàng triệu cổ phiếu, số thuế không hề nhỏ. Vậy phải chăng sẽ không ít người phải bán bớt cổ phiếu, thậm chí bán hết trước ngày chốt quyền?", anh Cường nói.

Một thực tế khác, theo anh Văn Cường, cổ phiếu được chia trả thường chưa thể giao dịch ngay lập tức. Thời gian chờ có thể kéo dài nhiều ngày, nhiều tháng. Trong quãng thời gian đó, nếu thị giá giảm, nhà đầu tư liệu có chịu thiệt vì đã nộp thuế trên mức giá cao hơn giá bán thực tế hay không?

Ghi nhận của Tuổi Trẻ trên nhiều diễn đàn về chứng khoán, đề xuất thu thuế ngay khi nhận cổ tức bằng chứng khoán "nóng ran". Không ít ý kiến lo ngại, thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong quá trình nâng hạng, hướng tới phát triển bền vững, khuyến khích nhà đầu tư nắm giữ dài hạn để cùng doanh nghiệp tăng trưởng. Nhưng việc thu thuế ngay lập tức có thể kích hoạt làn sóng bán tháo trước ngày chốt quyền, bởi tâm lý sợ bị kẹt dòng tiền.

Thậm chí, nhiều nhà đầu tư cho rằng nếu phải đóng thuế ngay khi nhận cổ tức bằng cổ phiếu, sức hấp dẫn của hình thức chia cổ tức này sẽ giảm đi đáng kể.

Thuế cần thúc đẩy thị trường chứng khoán

Theo ông Bùi Nguyên Khoa - trưởng nhóm vĩ mô thị trường Chứng khoán BIDV, cho biết bản chất của việc chia cổ tức bằng cổ phiếu hoặc chia thưởng cổ phiếu là doanh nghiệp không tạo ra dòng tiền mới hay làm thay đổi quy mô vốn thực tế.

Theo đó, các chỉ số tài chính như tổng tài sản, vốn chủ sở hữu không thay đổi, chỉ có số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên, dẫn tới giá cổ phiếu bị điều chỉnh giảm tương ứng. Giá trị thực tế trong tài khoản nhà đầu tư vì thế hầu như không biến động. Nếu phải nộp thuế ngay tại thời điểm nhận cổ tức, nhà đầu tư thực chất gặp bất lợi, chưa kể rủi ro biến động giá trong thời gian cổ phiếu về đến tài khoản.

Ông Tạ Quốc Đương, trưởng phòng kinh doanh Hub Đồng Hành thuộc CTCP đầu tư FIDT, cho biết đề xuất mới không ảnh hưởng quá nhiều đến nhà đầu tư giao dịch ngắn hạn (hay còn gọi là lướt sóng). Tuy nhiên, sẽ có tác động đến các nhà đầu tư dài hạn, hay cổ đông lớn nắm giữ lượng giá trị lớn. Vì trước đây họ nắm giữ sẽ không mất 5% thuế giá trị cổ tức, nay về sẽ cảm giác "thiệt ngay".

Thời gian qua cũng có luồng ý kiến cho rằng công ty chia cổ tức từ lợi nhuận sau thuế, tức là công ty đã đóng thuế thu nhập doanh nghiệp rồi. Cổ đông chính là chủ sở hữu công ty, việc phải đóng thêm thuế khi nhận về cổ tức có thể như đánh thuế 2 lần.

Trước quan ngại "thuế chồng thuế", ông Đương nêu quan điểm thuế thu nhập doanh nghiệp tính trên đối tượng chịu thuế là lợi nhuận (trước chia cổ tức) của doanh nghiệp, còn thuế thu nhập cá nhân là lợi nhuận từ đầu tư vốn (cổ tức), 2 chủ thể chịu thuế khác nhau. Ngoài ra, luật thuế cổ tức ở Việt Nam hiện cũng khá giống các nước trên thế giới, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Tuy nhiên, nếu tính đánh thuế ngay lập tức trên một khoản thu nhập chưa chắc chắn, một khoản lợi nhuận chưa được hiện thực hóa cần được xem xét thận trọng, đánh giá kỹ tác động. Bởi quy định này có thể gây khó khăn cho cả doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư, đặc biệt về vấn đề dòng tiền để nộp thuế cho một khoản "thu nhập" mà bản chất chưa phải là tiền mặt.

Doanh nghiệp cũng lo

Hiện việc khai và nộp thuế thay khi các nhà đầu tư cá nhân chuyển nhượng cổ phiếu là do công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại nơi cá nhân mở tài khoản lưu ký chứng khoán. Nhưng theo dự thảo quy định mới, tổ chức trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ thuế, khai thuế thay và nộp thuế.

Nếu đúng tinh thần trên, tức là mỗi lần trả cổ tức bằng cổ phiếu, doanh nghiệp sẽ phải có sẵn cả một phần tiền mặt để nộp thuế thay cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, theo một lãnh đạo doanh nghiệp , không phải chỗ nào cũng có sẵn tiền mặt tương ứng để chi trả thuế hộ cho cổ đông.

Nhiều doanh nghiệp lo nếu chia cổ tức bằng cổ phiếu mà không có dòng tiền mặt để khấu trừ thuế tại nguồn, có thể phải bán bớt cổ phiếu của cổ đông để nộp thuế. Hoặc công ty trả 100% cổ tức bằng cổ phiếu, sẽ chỉ thực trả 95% cổ phiếu cho cổ đông và quy đổi 5% còn lại thành tiền để nộp thuế.

Bộ Tài chính nói gì?

Theo Bộ Tài chính, từ năm 2016 đến năm 2024, tổng số thuế thu nhập cá nhân thu được từ cổ tức bằng cổ phiếu và chứng khoán thưởng chỉ đạt hơn 1.318 tỉ đồng. Trong khi đó, số lượng cổ phiếu được các doanh nghiệp trả cổ tức và thưởng cho cổ đông trong cùng giai đoạn lên tới 34,84 tỉ đơn vị.

Nếu tính giá trị của lượng cổ phiếu này theo mệnh giá (10.000 đồng/cổ phiếu), số thuế thu nhập cá nhân thu được phải là hơn 17.420 tỉ đồng. Bộ còn dẫn kinh nghiệm từ Thái Lan, Ấn Độ đều quy định thời điểm tính thuế là thời điểm chi trả cổ tức và tổ chức phát hành cổ phiếu trả có nghĩa vụ khấu trừ thuế.

Đánh giá tác động về đề xuất mới, chính Bộ Tài chính cũng thừa nhận: Việc thu thuế ngay sẽ điều chỉnh dòng tiền của nhà đầu tư, bởi họ sẽ phải nộp thuế ngay khi tổ chức trả cổ tức, thưởng bằng chứng khoán, thay vì đợi chuyển nhượng, rút vốn...

Tuy nhiên, nội dung sửa đổi này lại góp phần tăng thu ngân sách nhà nước hằng năm từ thuế thu nhập cá nhân, bảo đảm thu đúng, thu đủ và kịp thời.

Đề xuất nộp thuế ngay khi nhận cổ tức bằng chứng khoán, không đợi lúc chuyển nhượng

Theo Bộ Tài chính, nhiều cổ đông chưa chuyển nhượng ngay sau khi nhận cổ tức bằng chứng khoán hoặc không có nhu cầu chuyển nhượng, trong khi tài sản của họ không ngừng tăng lên...

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Người nộp thuế thu nhập cá nhân chờ tin vui giảm trừ gia cảnh

Đại diện Bộ Tài chính dự kiến Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) luật cũ sẽ trình Quốc hội vào tháng 10 năm nay. Trong đó có bổ sung các khoản thu nhập được miễn thuế, điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh...

Người nộp thuế thu nhập cá nhân chờ tin vui giảm trừ gia cảnh

Sun Group đề xuất đầu tư khu thể thao quốc gia Rạch Chiếc, khu đô thị Trường Thọ

Sun Group đề xuất nghiên cứu đầu tư một số dự án hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật trọng điểm tại TP.HCM theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Sun Group đề xuất đầu tư khu thể thao quốc gia Rạch Chiếc, khu đô thị Trường Thọ

'Thương chiến' Mỹ - Canada: Nối lại đàm phán vào phút chót

Chính quyền Mỹ dùng chiêu đe dọa trừng phạt buộc Canada ngồi vào bàn đàm phán, sau đó tung bài tẩy vào thời điểm quyết định.

'Thương chiến' Mỹ - Canada: Nối lại đàm phán vào phút chót

Liên tiếp giành 2 giải thưởng ESG danh giá, LPBank khẳng định vị thế tài chính bền vững

LPBank là ngân hàng duy nhất của Việt Nam được vinh danh tại hạng mục Green Leadership (Lãnh đạo xanh) tại Giải thưởng Doanh nghiệp Trách nhiệm Châu Á. Ngân hàng này cũng vừa góp mặt trong Top 10 Ngân hàng - ESG Việt Nam xanh 2025.

Liên tiếp giành 2 giải thưởng ESG danh giá, LPBank khẳng định vị thế tài chính bền vững

Ấn Độ cố gắng đạt thỏa thuận với Mỹ để giảm thuế thấp hơn 26%

Việc Tổng thống Trump thông báo đã đạt thỏa thuận với Việt Nam về thuế đối ứng đã thúc đẩy các nhà đàm phán Ấn Độ và Mỹ nỗ lực đạt được điều tương tự.

Ấn Độ cố gắng đạt thỏa thuận với Mỹ để giảm thuế thấp hơn 26%

Tin tức sáng 3-7: Doanh nghiệp thành lập mới tăng kỷ lục; Tố giác mua bán người qua tổng đài 111

Tin tức đáng chú ý: Doanh nghiệp thành lập mới tăng kỷ lục, hộ kinh doanh cũng tăng vọt; Tố giác mua bán người 24/7 qua tổng đài 111...

Tin tức sáng 3-7: Doanh nghiệp thành lập mới tăng kỷ lục; Tố giác mua bán người qua tổng đài 111
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar