Bỏ sổ hộ khẩu: Tại sao người dân vẫn phải xin giấy xác nhận cư trú?

Cơ sở dữ liệu chưa đầy đủ, chưa chính xác

Ngày 22-2, trao đổi với Tuổi Trẻ Online về vấn đề xác nhận cư trú, bà Nguyễn Thanh Nga, phó trưởng Phòng kiểm soát thủ tục hành chính, Văn phòng UBND TP Hà Nội, cho hay các thủ tục hành chính của Hà Nội hiện đã kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Tuy nhiên, cơ sở dữ liệu hiện chưa đầy đủ thông tin và chưa chính xác trong một số trường hợp đã gây ra vướng mắc khi giải quyết các thủ tục hành chính ở các địa phương. Đồng thời khiến nhiều người dân khó chịu, nhất là phải xin giấy xác nhận cư trú khi đi đăng ký kết hôn và xác nhận tình trạng hôn nhân.

"Ở đây không phải tất cả đều cần xin giấy xác nhận cư trú. Nếu người dân trên địa bàn đăng ký kết hôn với nhau và dữ liệu cập nhật trên hệ thống thì chỉ cần mang căn cước công dân đến để làm.

Còn các trường hợp từ nơi khác chuyển về Hà Nội hay qua nhiều nơi cư trú khi tra cứu trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thường không chính xác, không trùng khớp. Trong khi sổ hộ khẩu giấy không còn nên để giải quyết, cán bộ phải hướng dẫn người dân sang công an phường/xã xin giấy xác nhận cư trú", bà Nga lý giải.

Về việc người dân phàn nàn làm thủ tục chuyển nhượng đất đai, nhà ở phải xin xác nhận cư trú, bà Nga nói là do yêu cầu của văn phòng công chứng khi làm hợp đồng mua bán, chuyển nhượng.

Một cán bộ phường ở Cầu Giấy (Hà Nội) cho hay thông thường việc xác nhận tình trạng hôn nhân với người đủ 18 tuổi được giải quyết trong vòng một ngày.

Với một số trường hợp sống qua nhiều địa chỉ và nơi xác nhận tình trạng hôn nhân ở phường, nhưng khi tra cứu dữ liệu dân cư không đủ thông tin nên mới phải yêu cầu xin giấy xác nhận cư trú.

Giải pháp nào để giải "bài toán xác nhận cư trú"?

Theo bà Nga, hiện nay ở một số phường vẫn linh động giải quyết nếu người dân còn sổ hộ khẩu giấy chưa bị thu lại hay bản photo công chứng để chứng minh địa chỉ cư trú của mình. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tình thế.

Về lâu dài, bà nói các cơ quan cần tiếp tục thực hiện việc cập nhật kịp thời các thông tin về cư trú của người dân trên hệ thống cơ sở dữ liệu đầy đủ, chính xác, để giúp dễ dàng tra cứu, xử lý.

Với việc cấp giấy xác nhận thông tin cư trú, một nguyên nhân khiến người dân khó chịu là thời gian xin giấy xác nhận cư trú ở một số công an phường/xã dài, thậm chí mất 3-5 ngày mới xin được, trong khi thời hạn có 1 tháng.

Do đó, theo bà Nga, hiện đã có hệ thống tra cứu điện tử nên có thể xây dựng thêm hệ thống để người dân chỉ cần nhập căn cước công dân vào, hệ thống sẽ trả file giống như hộ khẩu điện tử.

"Bản xuất đó sẽ có giá trị như bản xác nhận cư trú mà công an cấp và có giá trị sử dụng lâu dài. Khi làm được nhanh, thuận tiện thì người dân sẽ rất vui vẻ", bà Nga đề xuất.

Còn một cán bộ công an phường ở Hà Nội cho hay theo quy định, với xác nhận thông tin cư trú sẽ trả kết quả cho người dân ngay trong ngày. Với trường hợp cần xác minh do cư trú nhiều nơi, phải gửi văn bản lên cấp trên, thời gian trả lời theo quy định trong 3 ngày.

Khổ với giấy xác nhận cư trú

Theo quy định từ 1-1-2023 không dùng hộ khẩu nữa, người dân xin học, đăng ký định mức điện nước, vay ngân hàng, mua bán tài sản... chỉ cần xuất trình căn cước công dân gắn chip là đủ chứng minh thông tin cư trú.