08/05/2015 09:01 GMT+7

Bảo vệ tai giữ lấy âm thanh cuộc sống

BS PHAN QUỐC BẢO (cơ sở 2 bệnh viện ĐH Y dược TP.HCM)
BS PHAN QUỐC BẢO (cơ sở 2 bệnh viện ĐH Y dược TP.HCM)

TT - Với người điếc, thế giới rất tĩnh lặng. Âm nhạc chỉ là những âm thanh vo ve yếu ớt... Một khi không thể nghe thì khả năng liên hệ với thế giới xung quanh bị hạn chế hẳn.

Do vậy, phát hiện và chữa trị điếc sớm sẽ giúp cải thiện chất lượng sống rất nhiều.

Bác sĩ khám bệnh cho một bệnh nhân bị viêm tai giữa - Ảnh: L.TH.H

Tùy nguyên nhân mà điếc sẽ khởi đầu bằng một hay vài triệu chứng sau: đau ở một hay cả hai bên tai; hoa mắt, chóng mặt; ù tai; cảm giác đầy tai một hay cả hai bên.

Người điếc thường tìm cách “đóng cửa” với xã hội do họ cảm thấy rất bối rối khi cứ phải yêu cầu người khác nói đi nói lại. Họ cũng đối mặt với nỗi lo hiểu nhầm hoặc trả lời sai những gì người khác yêu cầu.

Phân loại điếc

Điếc được chia thành ba loại:

1. Điếc dẫn truyền: nguyên nhân gây điếc là do các tổn thương ở ống tai, màng nhĩ hoặc các cấu trúc của tai giữa làm cho sự dẫn truyền âm thanh vào tai trong bị trở ngại. Các bệnh lý thường gặp là viêm tai giữa, chấn thương tai, có khối u hoặc dị vật bịt kín ống tai.

2. Điếc tiếp nhận: thường do tổn thương các tế bào lông chuyển ở tai trong (là các tế bào có chức năng nhận và chuyển tín hiệu âm thanh đến não để chúng ta có thể nhận thức) hoặc do tổn thương dây thần kinh số 8 (thần kinh ốc tai - tiền đình).

Điếc loại này thường gặp ở người cao tuổi, người bị ô nhiễm tiếng ồn kéo dài, bệnh nhân hóa trị và xạ trị, bệnh di truyền.

3. Điếc hỗn hợp: là sự kết hợp của cả hai loại điếc nói trên, nghĩa là bệnh nhân có vấn đề ở cả tai ngoài hoặc tai giữa lẫn tai trong hoặc dây thần kinh số 8. Các nguyên nhân thường gặp nhất là chấn thương sọ não, viêm tai giữa mãn tính, rối loạn có tính di truyền...

Nguyên nhân gây bệnh thường gặp

Có rất nhiều nguyên nhân gây giảm thính lực như:

* Tuổi tác: càng già tính đàn hồi và linh hoạt của các tế bào lông chuyển ở tai trong càng kém, do vậy khả năng đáp ứng với các sóng âm thanh cũng giảm theo. Điếc do già gọi là lão thính và sẽ tăng dần theo năm tháng.

* Tiếng ồn: tiếng ồn đến một ngưỡng nhất định sẽ gây tổn thương các lông chuyển của ốc tai. Mức độ điếc sẽ tỉ lệ thuận với cường độ ồn và thời gian chịu đựng tiếng ồn.

* Viêm tai giữa: tai giữa bị phủ đầy nhầy mủ nên sức nghe sẽ giảm. Điếc thường nhẹ và không kéo dài, nhưng nếu không chữa trị thì điếc sẽ nặng hơn và lâu hơn.

* Rách, thủng màng nhĩ: do viêm nhiễm, do chấn thương (bởi âm thanh, áp suất, lực cơ học...). Mức độ điếc sẽ tùy thuộc kích cỡ lỗ thủng.

* Cholesteatoma: là tên gọi của khối biểu bì xâm lấn vào tai giữa trên bệnh nhân có màng nhĩ bị sụp lõm hoặc bị thủng. Theo thời gian, khối cholesteatoma sẽ phá hủy chuỗi xương con của tai giữa và ở vài trường hợp hiếm hoi, nó có thể phá hủy luôn cấu trúc tai trong.

* Một số bệnh truyền nhiễm như sởi, quai bị, giang mai, viêm màng não... có thể gây điếc do biến chứng thần kinh.

* Bệnh Meniere: đặc trưng bởi các triệu chứng rối loạn tai trong như chóng mặt, cảm giác đầy trong tai hoặc ù tai, sức nghe giảm lúc nhiều lúc ít. Điếc do bệnh này thường nặng nhưng chỉ bị một bên tai.

* U bướu: u thần kinh thính giác, u cận hạch, u màng não - dù lành tính hay ác tính - đều có thể gây điếc nặng.

* Dị vật tai: khi có vật lạ bít tắc ống tai (ví dụ nút ráy tai) thì đương nhiên sức nghe bị giảm.

* Dị tật tai: nhiều người bị dị tật bẩm sinh không có tai hoặc tai bị biến dạng và không hoàn chỉnh, do đó bị giảm hoặc mất khả năng nghe.

* Chấn thương: các chấn thương gây vỡ xương sọ hoặc rách màng nhĩ có thể sẽ gây điếc.

* Điếc do thuốc: các thuốc hóa trị (Ciplastin, Carboplatin), kháng sinh (Erythromycin, Streptomycin, Neomycin, Kanamycin) hay Aspirin liều cao có thể gây độc lên thần kinh thính giác và gây điếc. Một số ít trường hợp điếc sẽ giảm hoặc mất nếu ngưng thuốc, nhưng hầu hết sẽ bị điếc vĩnh viễn.

* Di truyền: khoa học đã xác định có một số gen gây ra chứng điếc di truyền qua nhiều thế hệ, nhất là điếc liên quan đến tuổi tác.

* Rối loạn tự miễn: các bệnh tự miễn như Lupus hay viêm khớp dạng thấp có thể gây tổn thương thính giác. Suy giảm thính lực là một trong các biểu hiện sớm của các bệnh như hội chứng Cogan, bệnh Behcet, bệnh u hạt Wegener.

Ngay khi phát hiện các dấu hiệu ù tai, cảm giác đầy tai, nghe kém... người bệnh phải đi khám chuyên khoa tai mũi họng càng sớm càng tốt. Bác sĩ sẽ đưa ra biện pháp chữa trị phù hợp: uống thuốc, nằm buồng oxy cao áp, phẫu thuật, hoặc có thể chỉ đơn giản là thay đổi lối sống...

Dù không phải lúc nào việc điều trị điếc cũng thành công, thế nhưng với các bệnh gây điếc đột ngột khả năng hồi phục sẽ phụ thuộc rất lớn vào việc bệnh nhân đi khám sớm hay muộn.

Nhà phát minh khoa học lỗi lạc Thomas Alva Edison (1847-1931) bị điếc nặng từ lúc 12 tuổi. Sinh thời ông từng nói: “Tôi hài lòng với chứng điếc của mình vì nó giúp tôi không bị phân tâm bởi những âm thanh đời thường, do vậy tôi dễ dàng tập trung tối đa sự chú ý vào thế giới nghiên cứu của riêng mình”.

Thế nhưng, tuyệt đại đa số chúng ta không vĩ đại như Edison và đều thích tán gẫu với người thân, thích nghe nhạc... nên không thể nào “hài lòng với chứng điếc” như Edison

BS PHAN QUỐC BẢO (cơ sở 2 bệnh viện ĐH Y dược TP.HCM)

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Châu Âu bùng phát vi rút gây bệnh có thể tổn thương nội tạng

Giới chức y tế châu Âu vừa phát cảnh báo về nguy cơ du khách đến Pháp có thể nhiễm vi rút Chikungunya, một loại vi rút nguy hiểm thường thấy ở Nam Mỹ và Ấn Độ.

Châu Âu bùng phát vi rút gây bệnh có thể tổn thương nội tạng

Mập mờ nguồn gốc sản phẩm hỗ trợ tình dục

Các sản phẩm hỗ trợ tình dục như kem bôi, kẹo ngậm, tăng cường sinh lý... được rao tràn lan, và dễ mua như… rau.

Mập mờ nguồn gốc sản phẩm hỗ trợ tình dục

Từ 2026 người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí

'Khám sức khỏe định kỳ là để người dân chủ động đánh giá tình trạng hiện tại, dự phòng, tầm soát, chẩn đoán sớm các bệnh lý có thể xảy ra, giúp ngành y tế địa phương xác định được cơ cấu bệnh tật tại địa phương".

Từ 2026 người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí

Tình hình sức khỏe 3 bệnh nhân chấn thương nặng trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết

Tối 9-7, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) và Bệnh viện Nhi đồng 2 đã thông tin về tình hình sức khỏe của 3 bệnh nhân được chuyển đến TP.HCM.

Tình hình sức khỏe 3 bệnh nhân chấn thương nặng trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết

Xếp hạng 10 cơ sở y tế ở TP.HCM có điểm cao nhất và thấp nhất

Sở Y tế TP.HCM vừa công bố bảng xếp hạng 10 bệnh viện có điểm chất lượng cao nhất và thấp nhất, sau khi kiểm tra chất lượng các bệnh viện trên địa bàn.

Xếp hạng 10 cơ sở y tế ở TP.HCM có điểm cao nhất và thấp nhất

TP.HCM nâng cấp 168 trạm y tế thành 'bệnh viện mini, cửa ngõ' chăm sóc sức khỏe

Sau sáp nhập, TP.HCM tập trung nâng cao năng lực 168 trạm y tế trên địa bàn thành 'bệnh viện mini, cửa ngõ' chăm sóc sức khỏe người dân.

TP.HCM nâng cấp 168 trạm y tế thành 'bệnh viện mini, cửa ngõ' chăm sóc sức khỏe
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar