Nước sông dâng gây ngập ở một điểm ven sông Cẩm Lệ, Đà Nẵng - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG
Tuổi Trẻ Online đã có cuộc trao đổi với ông Đinh Phùng Bảo - giám đốc Đài khí tượng thủy văn Trung Bộ - về đợt mưa gây lụt bất thường này.
* Thưa ông, đợt mưa gây lũ lụt trong tháng chính hè này có những điểm đặc biệt nào?
- Đợt mưa tại khu vực Trung Bộ kéo dài từ ngày 11 đến 13-6, trong đó thời gian mưa cường độ lớn nhất tập trung từ đêm 11 đến đêm 12-6.
Do ảnh hưởng của hoàn lưu áp thấp nhiệt đới, sau mạnh lên thành cơn bão số 1, đã có mưa diện rộng tại các tỉnh, thành từ nam Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi. Ban đầu mưa lớn ở phía nam sau mở rộng ra các tỉnh phía bắc. Trọng tâm mưa lớn nhất tập trung từ nam Quảng Bình đến Quảng Ngãi.
Tổng lượng đợt mưa lớn tại Quảng Bình phổ biến 250-450mm, từ Quảng Trị đến Đà Nẵng phổ biến 400-650mm, trong đó phía nam TP Huế có nơi đạt 700-800mm; tỉnh Quảng Nam phổ biến 250-500mm...
Khi so sánh với số liệu quá khứ từ năm 1976-2024, chúng tôi nhận thấy trong tháng 6 ở khu vực Trung Bộ cũng đã từng xảy ra một số đợt mưa lớn.
Tuy nhiên việc xuất hiện đợt mưa tháng 6 năm nay với cường độ lớn chưa từng xảy ra trong quá khứ là một điều bất thường và hiếm gặp, nhất là trong tháng chính mùa hè.
Đặc biệt đợt mưa này tại một số nơi từ Quảng Bình đến Quảng Nam đã ghi nhận lượng mưa trong ngày vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ tháng 6, như Nam Đông (TP Huế), Đà Nẵng…
Điểm đặc biệt nữa là tại một số trạm đo mưa trong khu vực cũng đã ghi nhận được lượng mưa cường suất lớn trong thời gian ngắn (trên 200mm/6h).
Mưa gây ngập khu vực ven sông ở Huế - Ảnh: LONG NHẬT
* Các đợt mưa lớn xảy ra trên khu vực trong tháng 6 phần lớn ảnh hưởng của hoàn lưu bão, hình thái bão lần này có tác động thế nào đến lượng mưa, thưa ông?
- Đúng là phần lớn các đợt mưa lớn xảy ra trên khu vực trong tháng 6 là do ảnh hưởng của hoàn lưu bão hoặc từ áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông. Một số thường hình thành ở Tây Bắc Thái Bình Dương sau đi vào Biển Đông như các năm 1983, 1984, 2004.
Tuy nhiên tổng lượng các đợt mưa lớn trước đây phổ biến khoảng 100-300mm, riêng đợt mưa năm 1979 và 1983 khu vực Quảng Trị đến Quảng Ngãi một số nơi đạt 300-550mm, kém hơn so với đợt mưa này.
Trong đợt mưa lớn này có nguyên nhân gây mưa cường suất lớn là do bão số 1 đi vào gần vùng biển miền Trung thì đi dọc lên phía vịnh Bắc Bộ.
Bão đi chậm, yếu tố địa hình của miền Trung cùng với tác động của gió mùa tây nam hoạt động mạnh, cung cấp nguồn ẩm dồi dào nên gây ra mưa rất lớn.
Chúng tôi ghi nhận trong quá khứ cũng đã từng có 3 cơn bão hình thành trên vùng biển phía nam Biển Đông trong tháng 6 và gây mưa lớn cho khu vực (năm 1984, 1992, 2018).
Tuy nhiên không đột biến như đợt mưa lớn này.
Ông Đinh Phùng Bảo - Ảnh: NVCC
Tần suất xảy ra mưa lớn đang tăng lên
Theo ông Bảo, tần suất xảy ra các đợt mưa có cường suất lớn, đột biến không chỉ trong mùa mưa mà kể cả các tháng mùa khô ngày càng tăng lên.
Người dân chủ động chuẩn bị các phương án tự ứng phó tại chỗ vẫn là biện pháp tốt nhất để giảm nhẹ thiên tai.
Cần theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo, cảnh báo về thiên tai, bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất…
Ngoài chuẩn bị các phương án tự ứng phó tại chỗ thì tuân thủ các biện pháp phòng, chống của chính quyền địa phương để giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay