Báo in, thay đổi hoặc chết!

Phóng to

Số cuối cùng của tạp chí e-CHÍP (bìa phải) và phiên bản trực tuyến

Xu hướng "Online hóa" trong làng báo in Việt Nam hình thành có phần muộn màng khi gặp phải sự cạnh tranh khốc liệt bởi các sản phẩm trực tuyến, gồm các báo điện tử, phiên bản trang tin điện tử cập nhật thông tin liên tục và nhanh nhậy. Đến thời điểm hiện tại, sự cạnh tranh ban đầu đã chuyển thành mối đe dọa thật sự mang tính sống còn của các ấn phẩm điện tử đối với báo in và tạp chí bản in.

Ngày 19-6-2013, ban biên tập tạp chí e-Chíp tuyên bố đình bản hai tờ tuần báo e-CHÍP và e-CHÍP Đọc Xong Vọc Liền vào đầu tháng 7 (số cuối vào ngày 27-6) sau mười năm hoạt động. Tuổi Trẻ đã có cuộc trao đổi cùng ông Nguyễn Hữu Thiện, tổng thư ký tòa soạn báo e-Chíp.

* Ông có thể cho biết tại sao ban biên tập quyết định đình bản bản in tạp chí e-Chíp, chuyển sang phiên bản online trong giai đoạn này? Đâu là những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định trên?

Phóng to

Ông Nguyễn Hữu Thiện, người khởi xướng và chủ trì việc sáng lập e-CHÍP mười năm trước, nay trở lại với nhiệm vụ "chuyển hóa" e-CHÍP sang "vận hội Online". Ảnh: Duy Anh

- Ông Nguyễn Hữu Thiện: Thế giới báo in đang chứng kiến vòng xoáy của sự thoái triển, như tôi nêu trong hình minh họa dưới đây.

Phóng to

Các yếu tố ảnh hưởng đến báo in hiện nay - Đồ họa: eChíp

Ở làng báo Việt Nam, chịu tác động lớn hơn cả chính là nhóm tạp chí công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT-TT). Nguyên nhân chủ yếu là do thông tin trực tuyến miễn phí, cập nhật 24/7, kể cả việc đưa lên mạng những bản scan bất hợp pháp,... khiến hầu như tất cả báo chí tin học đều mất dần, với gia tốc, đối tượng bạn đọc chủ yếu của mình là giới trẻ có quan tâm tới công nghệ. Bên cạnh đó, cũng có sự yếu kém của báo chí CNTT-TT ở Việt Nam, thậm chí là thiếu hẳn “kháng thể” (công cụ online) để đối phó với nguy cơ ấy.

Như vậy, có thể nói yếu tố khách quan đã tác động rất lớn tới báo in nói chung, và đặc biệt là với báo chí CNTT-TT nói riêng - trong đó có eChíp. Trong vòng xoáy thoái triển vừa nêu, chúng ta chưa nhắc tới tác động của một vòng xoáy thoái triển khác: kinh tế khó khăn, thị trường sút giảm vì sức mua yếu, hàng thiết bị điện tử - máy tính càng khó bán vì không phải là... "nhu yếu phẩm" trong thời buổi khó khăn, doanh nghiệp CNTT-TT giảm quảng cáo,...

Từ đó, có hai cách ứng xử hoàn toàn khác nhau: hoặc "chịu trận" (có thể nói vui là thì đua xem... báo in nào sống dai nhất), hoặc chủ động đón đầu và hoà mình vào "vận hội Online".

Theo nguyên lý 80/20, "chịu trận" như vậy là cách biểu hiện của lối suy nghĩ nhỏ, khi cố bám vào một phân khúc cổ điển, chỉ tập trung vào một phần của thị trường đang tồn tại.

Theo kế hoạch đã được ban biên tập phê duyệt từ cuối năm qua, e-Chíp quyết định chọn cách suy nghĩ lớn, theo nguyên lý 80/20: phân khúc lại (tập trung vào mảng thiết bị di động) và nhắm tới một thị trường lớn hơn với phiên bản trực tuyến, để từ nay phục vụ tốt hơn nữa bạn đọc cả nước và ở khắp nơi trên thế giới - những người vẫn có nhu cầu đọc và làm theo báo e-Chíp nhưng trước giờ rất ít cơ hội, thậm chí chẳng có cách nào mua được tờ báo in ở sạp báo địa phương.

Cụ thể, e-Chíp tạm đình bản hai tờ tuần báo e-Chíp và e-Chíp Đọc Xong, Vọc Liền kể từ đầu tháng 7 sắp tới. Tuy vậy, thương hiệu báo e-Chíp vẫn tiếp tục phát triển mạnh hơn ở ba hình thức căn bản sau:

• Tuần báo e-Chíp Mobile (dành cho thiết bị di động) ra mắt ổn định mỗi thứ tư hằng tuần.
• Website e-Chip Online (www.echip.com.vn) phiên bản mới sẽ ra mắt bản beta từ đầu tháng 7-2013. với các chuyên trang được bạn đọc ưa thích nhất trên ba ấn phẩm trước giờ của báo e-Chíp, cùng diễn đàn, blog e-Chip, kênh YouTube riêng và cả Fanpage của e-Chip.
• Tủ sách e-Chip cũng bắt đầu ra mắt lần lượt các tựa sách (sách in, sách điện tử) mang phong cách truyền thống "Đọc xong, vọc liền" và trung thành với mục tiêu "Xã hội hóa công nghệ thông tin" của báo.

* Phiên bản Online của eChíp sẽ có nội dung gì đặc biệt so với bản in trước đây?

- Ông Nguyễn Hữu Thiện: Với chiến lược mới, e-Chíp sẽ phát triển theo hai tuyến: e-Chíp trên tay (báo in e-Ch1ip Mobile, cùng Tủ sách e-Chíp), và e-Chíp trên "mây" (website e-Chíp Online).

e-Chíp Online không phải là... "kho trực tuyến" đăng lại những bài đã có trên các tuần báo, mà sẽ có những bài riêng, chuyên đề riêng, chưa kể mảng đào sâu mở rộng những tuyến đề tài từ báo in ra các hình thức multimedia (clip video, audio, hình ảnh,...). Thêm nữa, như đã nêu ở trên, e-Chíp Online cũng có thêm blog dành cho các cây bút được cộng đồng CNTT-TT hâm mộ, mở thêm Diễn đàn và cả kênh YouTube riêng, cùng một số Fanpage theo lĩnh vực.

* e-Chíp Online miễn phí hay đọc có thu phí?

- Ông Nguyễn Hữu Thiện: "Đọc có thu phí" hiện vẫn còn là... mô hình tham khảo ngay cả với rất nhiều báo điện tử trên thế giới, nên e-Chíp Online sắp tới vẫn mở cửa miễn phí với tất cả bạn đọc. Nguồn doanh thu chính dĩ nhiên sẽ đến từ quảng cáo trực tuyến trong các loại hình mới nhất chứ không dừng ở banner hiển thị. Các nguồn thu khác sẽ đến từ việc kinh doanh nội dung qua tổ chức các sự kiện, kinh doanh sách (sách in và sách điện tử), báo (tuần báo e-Chíp Mobile),...

- Xin cảm ơn ông!

thực hiện