Video được báo New York Times đăng cho thấy cảnh máy bay trúng tên lửa trên bầu trời Iran
Ngày 11-1, truyền hình nhà nước Iran tường thuật Iran thừa nhận quân đội nước này đã "vô tình" bắn rơi chiếc máy bay Boeing 737-800 của Hãng hàng không quốc tế Ukraine hôm 8-1, khiến tất cả 176 người trên máy bay thiệt mạng.
Iran nói rằng thảm kịch này là do "lỗi con người", sau khi chiếc máy bay trên bay gần một địa điểm nhạy cảm. Quân đội Iran đã nhầm lẫn đây là một "mục tiêu thù địch".
Trước vụ tai nạn thảm khốc này, từng có nhiều máy bay chở khách bị tên lửa bắn rơi trong hơn 4 thập niên qua:
1/ Ukraine: 298 người chết
Ngày 17-7-2014, chiếc máy bay mang số hiệu MH17 của Hãng Malaysia Airlines đã bị bắn rơi trên bầu trời khu vực miền đông Ukraine do các nhóm ly khai kiểm soát, khi máy bay này đang trên đường đi từ Amsterdam (Hà Lan) tới Kuala Lumpur (Malaysia).
Mô tả lại vụ rơi máy bay MH17 vào năm 2014 - Đồ họa: National Geographic
Tất cả 298 người trên chiếc Boeing 777 này đã thiệt mạng, trong đó có tới 193 công dân Hà Lan.
Chính quyền Kiev và các nhóm ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine cáo buộc nhau về việc bắn tên lửa vào máy bay trên. Năm 2019, các công tố viên Hà Lan đã công bố danh tính 4 nghi phạm trong vụ tấn công, trong đó có 3 thành viên thuộc các lực lượng vũ trang Nga.
2/ Somalia: 11 người chết
Ngày 23-3-2007, một máy bay vận tải Ilyushin II-76 của một công ty hàng không Belarus đã bị tên lửa bắn rơi ngay sau khi cất cánh từ sân bay ở thủ đô Mogadishu của Somalia, khiến 11 người thiệt mạng.
Chiếc máy bay này lúc đó đang chở các kỹ sư và kỹ thuật viên Belarus. Họ đã đến Somalia để sửa chữa một máy bay khác bị tên lửa bắn trúng vào hai tuần trước đó.
3/ Biển Đen: 78 người chết
Ngày 4-10-2001: 78 người, hầu hết là người Israel, đã thiệt mạng khi chiếc máy bay Tupolev-154 của Hãng Siberia Airlines chở họ bất ngờ nổ tung giữa không trung ở Biển Đen, khi máy bay này đang trên đường đi từ Tel Aviv (Israel) tới Novosibirsk (Nga).
Vụ tai nạn xảy ra ở vị trí nằm cách bờ biển bán đảo Crimea chưa tới 300km. Một tuần sau đó, chính quyền Ukraine thừa nhận thảm kịch này là do một tên lửa Ukraine được bắn ra trong một cuộc tập trận.
4/ Iran: 290 người chết
Ngày 3-7-1988, một chiếc máy bay Airbus A300 của Hãng Iran Air đã bị bắn rơi bên trong lãnh hải của Iran ở vịnh Ba Tư sau khi cất cánh. Chiếc máy bay mang số hiệu 655 lúc đó trên đường di chuyển từ thành phố Bandar Abbas (Iran) tới Dubai (Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất).
Mô tả vụ Mỹ bắn nhầm máy mang số hiệu 655 của Iran Air vào năm 1988 - Đồ họa: Aviation Accident Clips
Chiếc máy bay này đã bị bắn rơi do hai tên lửa phóng từ tuần dương hạm USS Vincennes của Mỹ đang tuần tra ở eo biển Hormuz. Tàu tuần dương này đã nhầm lẫn chiếc máy bay thương mại trên một là chiến đấu cơ.
Tất cả 290 người trên khoang đã thiệt mạng, trong đó có tới 66 trẻ em. Mỹ đã trả cho Iran số tiền 101,8 triệu USD để bồi thường cho các nạn nhân sau một vụ dàn xếp tại Tòa án công lý quốc tế.
Nằm một phần trong thỏa thuận này, Mỹ đã không thừa nhận trách nhiệm pháp lý hoặc chính thức xin lỗi Iran vì đã gây ra thảm kịch.
Hàng ngàn người Iran hô to "Cái chết với Mỹ" vào ngày 7-7-1988 khi tưởng nhớ những người đã thiệt mạng trong vụ tàu USS Vincennes của Mỹ bắn rơi máy bay của Hãng Iran Air - Ảnh chụp màn hình AP
5/ Sakhalin, Nga: 269 người chết
Ngày 1-9-1983, một máy bay Boeing 747 của Hãng Korean Air (Hàn Quốc) đã bị các tiêm kích Liên Xô bắn rơi trên đảo Sakhalin (Nga) sau khi đổi hướng bay.
Có 269 hành khách và thành viên tổ bay đã thiệt mạng. Khoảng 5 ngày sau, các quan chức Liên Xô thừa nhận họ đã bắn rơi chiếc máy bay của Hàn Quốc.
6/ Sa mạc Sinai: 108 người chết
Ngày 21-2-1973, một máy bay Boeing 727 của Hãng Libyan Arab Airlines đang bay từ Tripoli (Libya) tới Cairo (Ai Cập) thì bị các tiêm kích Israel bắn rơi trên sa mạc Sinai.
Trong số 112 người trên khoang, có 4 người sống sót. Không quân Israel đã can thiệp sau khi chiếc máy bay trên bay qua các cơ sở quân sự ở Sinai. Nhà chức trách Israel nói rằng tiêm kích đã khai hỏa sau khi chiếc máy bay trên không chịu hạ cánh.
Israel đã chiếm đóng bán đảo Sinai sau cuộc chiến tranh 6 ngày vào năm 1967 và sau đó trao trả Sinai cho Ai Cập theo hiệp ước hòa bình năm 1979.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay