34% doanh nghiệp phải chi phí bôi trơn cho cơ quan thuế

Quang cảnh Hội thảo Đánh giá cải cách thủ tục hành chính thuế, mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2016

Sáng 7-3, Bộ Tài chính và Phòng Thương mại và Công nghiệp VN (VCCI) tổ chức hội thảo Đánh giá cải cách thủ tục hành chính thuế: Mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2016.

Có quyết định hoàn rồi nhưng cả năm mới nhận được tiền

Trình bày kết quả khảo sát lấy ý kiến doanh nghiệp, đại diện nhóm nghiên cứu, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban pháp chế VCCI tỉ lệ doanh nghiệp gặp phiền hà khi thực hiện các thủ tục hành chính thuế vẫn còn cao, tới 41%. Đây là con số rất đáng phải suy nghĩ.

10 doanh nghiệp đang hoạt động thì có 6 doanh nghiệp hài lòng còn 4 doanh nghiệp chưa hài lòng về thủ tục hành chính thuế. Tỉ lệ gặp phiền hà nhiều nhất là DN FDI tới 53%.  Gặp phiền hà nhiều nhất là khai thuế, khai quyết toán thuế, hoàn thuế, đăng ký thông tin thay đổi mã số thuế. Có đến 1/3 số doanh nghiệp được hỏi  cho biết họ bị cơ quan thuế yêu cầu cung cấp thêm giấy tờ, chứng từ.

Thủ tục hoàn thuế có được cải thiện nhưng DN vẫn kêu than nhiều nhất. Tỉ lệ DN thực hiện hoàn thuế chỉ 16%. Có hai phương thức hoàn thuế là kiểm tra trước hoàn thuế sau chiếm có 63 %, còn 37 % là hoàn thuế trước kiểm tra sau.

Hành trình nhận tiền hoàn thuế của doanh nghiệp rất gian nan, như đối với hồ sơ thuế thuộc diện hoàn trước kiểm sau là 15 ngày, còn kiểm trước hoàn sau là 30 ngày. Ngay cả khi có quyết định hoàn thuế rồi thì cũng phải mất 7 ngày doanh nghiệp mới nhận được tiền hoàn thuế. Nhiều doanh nghiệp cho biết phải sau 90 ngày, cá biệt có trường hợp mất cả năm trời mới nhận được tiền hoàn thuế dù có quyết định hoàn thuế rồi.

Mặt khác, doanh nghiệp cũng bức xúc khi 80% doanh nghiệp bị yêu cầu bổ sung hồ sơ về hoàn thuế. Do đó, để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, ông Tuấn cho biết các doanh nghiệp đều kiến nghị cơ quan thuế phải giảm phải giảm thủ tục.

Ông Tuấn dẫn chứng: chúng tôi hỏi doanh nghiệp về thời gian đi lại bổ sung thủ tục thì số lần trung bình mà phải đi lại khoảng 2 lần, cá biệt có đơn vị phải đi lại 10 lần. Với trường hợp kiểm tra trước hoàn thuế sau thì doanh nghiệp phải đi lại tới 20 lần.

34% DN phải chi phí bôi trơn

Đặc biệt, kết quả báo cáo nhấn mạnh có tới 34% doanh nghiệp vẫn phải chi phí không chính thức cho cơ quan thuế.

Ông Tuấn nhấn mạnh cứ 10 DN thì có 3 doanh nghiệp phải chi phí bôi trơn cho cơ quan thuế. Doanh nghiệp dù làm đúng nhưng vẫn phải có khoản phí bôi trơn vì sợ bị bắt bẻ, làm khó trong các thủ tục quyết toán, thanh kiểm tra thuế.

Về thủ tục thanh tra, kiểm tra thuế, có đến 1 nửa số doanh nghiệp, cụ thể có tới 53% phải tiếp đoàn thanh tra, kiểm tra về thuế. Doanh nghiệp càng có doanh thu lớn thì tiếp đoàn thanh tra, kiểm tra thuế nhiều.

Ông Tuấn nhận định đây là dấu hiệu đáng ngại, gây mất phiền hà cho doanh nghiệp,  là tín hiệu không tốt. Vì thực tế, càng làm thì càng bị soi, đón tiếp đoàn kiểm tra, thanh tra thuế càng nhiều. Để tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, ngành thuế phải quản lý rủi ro để doanh nghiệp yên tâm kinh doanh.

Đánh giá hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế, đại diện VCCI cho biết doanh nghiệp nhận xét thái độ phần đông cán bộ thuế đúng mực. Tuy nhiên vẫn có tới 30% DN cho rằng thanh tra, kiểm tra thuế nhiều khi không phải là hướng dẫn doanh nghiệp chấp hành tốt hơn thủ tục, chính sách thuế mà là để bắt lỗi, hoặc suy diễn theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp.

Trong các thủ tục hành chính thuế, kết quả báo cáo cho thấy doanh nghiệp đánh giá sự phục vụ công chức thuế đạt mức độ hài lòng thấp nhấp. có đến 16% doanh nghiệp đánh giá cán bộ thuế không văn minh, lịch sự.