Vốn vào các nước đang phát triển chững lại

Phóng to

Công nhân sản xuất ôtô tại thành phố Vũ Hán (Trung Quốc). Bắc Kinh đang trở thành một trung tâm đầu tư FDI đi các nước - Ảnh: Reuters

Financial Times trích báo cáo mới nhất về tình hình đầu tư nước ngoài cho thấy FDI vào các nước đang phát triển đang chững lại khi các tập đoàn chuyển hướng đầu tư vào Mỹ và châu Âu. Theo báo cáo của Unctad, các tập đoàn chuyển hướng đầu tư vì kinh tế có dấu hiệu phục hồi ở châu Âu và Bắc Mỹ.

Trung Quốc đầu tư ra ngoài nhiều hơn

Ngoài ra, một xu hướng đáng chú ý nữa là Trung Quốc đang nhanh chóng trở thành nước cung cấp FDI thay vì chỉ là nước nhận đầu tư đơn thuần như trước. Tính toán của Unctad nói nguồn vốn đầu tư ra ngoài của nước này sẽ vượt dòng vốn đầu tư vào trong năm nay.

Theo Unctad, tổng đầu tư FDI trong năm ngoái đã tăng 9%, lên 1.450 tỉ USD và dự đoán năm nay sẽ tăng thêm 12,5%, lên tới 1.600 tỉ USD. Trong năm 2013, các nhà đầu tư từ các nước phát triển đầu tư khoảng 875 tỉ USD FDI đi các nước.

Một điểm nhấn đáng chú ý là sau một năm kinh tế ảm đạm, tình hình FDI đã phục hồi vào năm 2013. Theo Unctad, FDI tăng ở tất cả các nhóm nước: phát triển, đang phát triển, đang giai đoạn chuyển giao... Đà sụt giảm mạnh năm 2012 chủ yếu do khủng hoảng ở khối đồng euro.

Trên toàn cầu, dòng FDI vào các nước giàu vẫn chiếm ở mức 39%, trong khi dòng chảy vào các nước đang phát triển là 54%, ở mức 778 tỉ USD trong năm ngoái. Trong đó, cả khu vực châu Á thu hút 426 tỉ USD năm 2013, EU và Bắc Mỹ đều thu hút được khoảng 250 tỉ USD.

Thay đổi xu thế

Theo Unctad, FDI vào các nước đang phát triển từng là xu hướng chính suốt hơn 10 năm qua, nhưng xu thế đó đang thay đổi.

Năm 2000, FDI vào các nước đang phát triển chỉ chiếm khoảng 19%, nhưng tới năm ngoái tỉ lệ này lên tới gần 60%. Theo Unctad, với việc kinh tế các nước giàu đang hồi phục, xu hướng này sẽ sớm thay đổi. Họ ước tính FDI vào các nước giàu sẽ tăng 35% trong năm nay và năm 2016 sẽ chiếm tới 52% tổng FDI toàn cầu.

FDI từ Trung Quốc đầu tư vào các nước trong năm 2013 lần đầu tiên vượt mức 100 tỉ USD và dự đoán còn tiếp tục tăng. Năm ngoái, Trung Quốc cũng là nước thu hút tới 124 tỉ USD FDI đầu tư vào thị trường nội địa. Theo chuyên gia của Unctad, đầu tư ra ngoài của Trung Quốc sẽ sớm vượt FDI từ nước ngoài vào thị trường nội địa, đặc biệt khi các công ty Trung Quốc đang đẩy mạnh mua các công ty nước ngoài và chuyển dây chuyền sản xuất sang các nước như Campuchia, Myanmar và châu Phi.

Một xu hướng nữa là các tập đoàn lớn, hầu hết đến từ các nước giàu, giờ đang có xu hướng đầu tư ngay trong nước thay vì đầu tư đến các nước đang phát triển. Số nhân công trong nước của 100 tập đoàn lớn nhất toàn cầu thuê trong năm 2013 đã tăng hơn 1 triệu người so với năm 2011, lên 7,5 triệu người.