Việt Nam là thị trường chơi tiền ảo lớn, nguy cơ rửa tiền qua tiền ảo

Đại biểu Dương Văn Phước - Ảnh: PHẠM THẮNG

Chiều 7-9, các đại biểu Quốc hội chuyên trách đã cho ý kiến về dự án Luật phòng, chống rửa tiền (sửa đổi).

Việt Nam là một trong những thị trường chơi tiền ảo rất lớn

Nêu ý kiến thảo luận về dấu hiệu đáng ngờ trong lĩnh vực ngân hàng, đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam) cho rằng quy định tại dự thảo luật là rất khó khăn, mơ hồ.

Ông nói đây là loại hình tội phạm không mới, nhưng để hình thành các khái niệm đầy đủ về loại tội phạm này còn nhiều hạn chế.

Do vậy, nhiều trường hợp khi xảy ra hậu quả nghiêm trọng thì các cơ quan chức năng mới nắm bắt, xử lý, chưa kịp thời phát hiện khi loại tội phạm này mới hình thành.

"Điều đó cho thấy việc xác định nguồn gốc tài sản là rất khó khăn. Do đó, dự thảo luật lần này cần phải quy định cụ thể hơn để đảm bảo tính khả thi và tránh hình thức", ông Phước nêu.

Đối với vấn đề lợi dụng tiền ảo để rửa tiền tài trợ khủng bố, đại biểu Phước nêu rõ hiện Nhà nước chưa công nhận tiền ảo, tuy nhiên Việt Nam là một trong những thị trường chơi tiền ảo rất lớn và là một trong 10 nước có số người tham gia chơi tiền ảo lớn nhất.

"Đây là lĩnh vực có nguy cơ rửa tiền rất lớn, với lợi thế dễ dàng trao đổi trên phạm vi toàn cầu đã trở thành kênh hữu hiệu để tội phạm lợi dụng rửa tiền, tài trợ khủng bố.

Tội phạm có thể dễ dàng chuyển đổi tiền bẩn thông qua mô hình bất hợp pháp thành tiền sạch, chuyển thành các khoản tài trợ khủng bố thông qua mua bán, trao đổi tiền ảo ở các quốc gia khác nhau", ông Phước nêu.

Ông chỉ rõ thời gian gần đây ở Việt Nam liên tiếp có những đường dây đánh bạc, rửa tiền quy mô lớn đều sử dụng tiền ảo.

Tuy nhiên các hoạt động này vẫn đang nằm ngoài sự điều chỉnh của pháp luật, chưa chịu sự quản lý của cơ quan chức năng, tiền ảo và tài sản ảo vẫn lọt lưới do các quy định của pháp luật phòng, chống rửa tiền chưa quy định về vấn đề này.

Do đó theo ông Phước, việc bổ sung đối tượng tài sản ảo, tiền ảo vào dự thảo luật là hết sức cần thiết.

Việc này không chỉ đáp ứng các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế về phòng, chống rửa tiền trên thế giới mà còn đảm bảo an ninh tài chính trong nước, không để công nghệ tài chính bị lợi dụng để rửa tiền tham nhũng, khủng bố.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Minh Đức - Ảnh: PHẠM THẮNG

Có thể có việc rửa tiền qua chứng khoán, rồi rút tiền ra mua bất động sản

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (TP.HCM) cho rằng dự luật chỉ đạt được góc độ nào đó kiểm soát được hành vi rửa tiền của dòng tiền qua ngân hàng, còn các dòng tiền không qua kênh này khó kiểm soát được.

Đề cập tới các giao dịch đáng ngờ trong bất động sản, ông Đức đề nghị các cơ quan soạn thảo phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính làm rõ hoạt động giao dịch.

Có thể sẽ có những hành vi rửa tiền qua chứng khoán rồi rút tiền ra mua bất động sản, nên cần xác định nguồn gốc nguồn tiền dành mua bất động sản này. Tuy nhiên, quy định tại dự thảo luật “đơn giản quá”, khó xác định được hành vi này có rửa tiền hay không?.

Ông Đức nói cần nêu rõ trách nhiệm của cơ quan thuế trong các giao dịch dạng này thông qua việc kiểm soát giao dịch bất động sản có ghi nhận, phát sinh thuế (VAT, thu nhập…) để xác định giao dịch đáng ngờ, từ đó xác định có hành vi rửa tiền hay không.

Ông đề nghị cần sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước để các giao dịch đáng ngờ được xác minh.

“Thực tế có hiện tượng người nước ngoài được mua nhà ở Việt Nam, nếu họ không giao dịch qua ngân hàng mà qua kênh khác thì việc này phòng chống rửa tiền thế nào? Cần quy định chặt chẽ hơn để chống rửa tiền ở các giao dịch dạng này”, ông Đức nêu.

Bộ trưởng Tô Lâm: Điều tra mở rộng hành vi rửa tiền trong các vụ án cho vay nặng lãi

TTO - Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho hay, thời gian tới sẽ xử lý triệt để, nghiêm minh các vụ án, nhất là các vụ án liên quan đến cán bộ thuộc các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp tiếp tay, cung cấp vốn cho "tín dụng đen" hoạt động.