Bức ảnh chụp ngày 1-5-2020 mô tả ông Kim Jong Un tham quan nhà máy phân đạm phốt phát Suchon ở tỉnh Pyongan Nam - Ảnh: AFP/KCNA
Đây là thông điệp gửi tới Trung Quốc... cũng như các nước phương Tây đang áp đặt lệnh cấm vận thương mại với Triều Tiên. Đó là tin quan trọng vào mùa xuân, khi kho dự trữ từ vụ thu hoạch mùa thu đang thu nhỏ lại.
Lim Eul Chul, chuyên gia về kinh tế Triều Tiên tại Đại học Kyungnam (Hàn Quốc), bình luận về việc ông Kim Jong Un dự lễ khánh thành ở nhà máy phân bón hôm 1-5.
Hôm 1-5, Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc tường thuật Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un đã không xuất hiện trước công chúng 20 ngày liên tiếp giữa những đồn đoán về sức khỏe. Nhưng nào ngờ, bên kia vĩ tuyến 38, ông Kim đang cắt băng khánh thành một nhà máy phân bón.
Năm 2014, nhà lãnh đạo Triều Tiên không xuất hiện trước công chúng trong khoảng 40 ngày, còn những tháng đầu năm 2020 là 20 ngày. Hình ảnh tái xuất ở hai thời điểm có sự khác biệt, nhưng hậu trường vẫn chưa rõ.
"Bổn cũ soạn lại"?
Thông tin về sự xuất hiện trở lại của ông Kim Jong Un chỉ được Hãng thông tấn trung ương Triều Tiên (KCNA) công bố một ngày sau đó, hôm 2-5. Đó cũng là lúc hàng loạt báo đài Đông, Tây đưa tin ông Kim tái xuất, dẹp đi phần nào những hoài nghi về sức khỏe của ông.
Những hình ảnh được KCNA công bố cho thấy ông Kim, trong chiếc áo đặc trưng của giới lãnh đạo Bình Nhưỡng, cầm kéo cắt ruybăng đỏ tại buổi lễ khánh thành nhà máy phân bón Sunchon ở thành phố Sunchon, cách thủ đô Bình Nhưỡng khoảng 50km về phía bắc. Đứng cạnh ông là các quan chức cấp cao Triều Tiên và em gái Kim Yo Jong.
"Tất cả người tham dự đã vỡ òa trong những tiếng hoan hô vang như sấm dành cho lãnh đạo tối cao - người đã mang đến thay đổi mới mẻ trong sự phát triển của ngành công nghiệp phân bón dựa trên Juche (hệ tư tưởng của Triều Tiên) và dẫn dắt bước tiến cách mạng để củng cố nền kinh tế tự lực đi tới thắng lợi bằng khả năng lãnh đạo của ông" - KCNA viết.
Dự sự kiện hôm 1-5, ông Kim Jong Un nói rằng khi đi vào hoạt động, nhà máy sản xuất phân bón Sunchon sẽ đại diện cho "bước phát triển lịch sử" trong ngành công nghiệp phân bón của Triều Tiên. Ông Kim chúc mừng thành công của các nhân viên từ Đại học Công nghệ Kim Chaek và liên tục nhấn mạnh "nhân tài là nguồn lực to lớn và là động lực của sự phát triển đất nước".
Trước đó, lần gần nhất ông Kim Jong Un xuất hiện công khai là hôm 11-4, khi ông dự một cuộc họp của Bộ Chính trị. Những đồn đoán về tình trạng sức khỏe của ông Kim tăng lên hôm 15-4, khi nhà lãnh đạo Triều Tiên không xuất hiện tại Cung điện Mặt Trời như các năm trước nhân kỷ niệm ngày sinh của cố Chủ tịch Triều Tiên Kim Nhật Thành, ông nội của ông Kim Jong Un.
Đây không phải là lần đầu tiên việc ông Kim Jong Un vắng mặt gây ra những đồn đoán về sức khỏe của ông. Năm 2014, ông Kim không xuất hiện trong gần 6 tuần rồi sau đó tái xuất với hình ảnh chống gậy đi thị sát. Vài ngày sau, Cơ quan tình báo Hàn Quốc cho biết ông đã trải qua một cuộc phẫu thuật mắt cá chân.
Theo Hãng tin AP, các hình ảnh được truyền thông Triều Tiên công bố không chứa dấu hiệu gì rõ ràng cho thấy ông Kim không khỏe. Ông cũng không cầm gậy giống năm 2014.
Thông điệp tự lực kinh tế
Tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump - người đầu tuần này tuyên bố "biết rõ" về tình trạng sức khỏe của ông Kim Jong Un - đã từ chối bình luận về sự tái xuất của ông Kim. "Tôi chưa muốn bình luận về vấn đề này. Chúng tôi sẽ nói gì đó vào thời điểm thích hợp" - ông Trump nói.
Tuy nhiên, trong lúc đợi ông Trump bình luận, các chuyên gia đã có những nhận định về những gì đã diễn ra trong 20 ngày qua và màn xuất hiện trở lại của ông Kim.
Danny Russel, phó chủ tịch Viện Chính sách xã hội châu Á (ASPI), đánh giá những gì diễn ra trong vài tuần qua cho thấy "thông tin chính thức về sức khỏe và nơi ở của lãnh đạo tối cao Triều Tiên được bảo vệ rất chặt chẽ và do đó những tin đồn đầy kịch tính về sức khỏe của ông cần được đón nhận với sự hoài nghi đáng kể".
Thậm chí sau khi Triều Tiên đăng tải các hình ảnh của ông Kim xuất hiện hôm 1-5, vẫn còn nhiều bài báo thảo luận liệu đây là ảnh thật hay ảnh giả. Theo báo Wall Street Journal, giới quan sát cho rằng các ảnh trên là thật và họ đang đợi Triều Tiên công bố video về sự kiện để có thêm nhận định về tình trạng sức khỏe của ông Kim.
Ken Gause, chuyên gia về Triều Tiên tại tổ chức nghiên cứu CNA ở Mỹ, giải thích các bức ảnh chụp ông Kim chung với nhiều người sẽ khó mà làm giả. "Nếu đây là tin giả, bạn cần hỏi tại sao. Để câu giờ à?" - ông Gause nói. Còn Chun In Bum, một tướng 3 sao của Hàn Quốc đã về hưu, nhận định: "Triều Tiên thường không nói dối về những thứ như thế này".
Nếu như vậy, tại sao ông Kim lại xuất hiện tại nhà máy máy sản xuất phân bón Sunchon mà không phải địa điểm nào khác?
Theo báo Washington Post, ông Kim từng đến thăm nhà máy phân bón này vào tháng 1-2020, khi nhà máy còn đang trong quá trình xây dựng. Đó là chuyến thị sát địa điểm kinh tế đầu tiên của ông Kim trong năm. Những diễn biến này cho thấy tầm quan trọng của an ninh lương thực và dường như Triều Tiên muốn giảm sự phụ thuộc vào nguồn phân bón nhập từ Trung Quốc.
Tại sao 20 ngày?
Hôm 2-5, phía truyền thông Triều Tiên không giải thích tại sao ông Kim vắng mặt trong 20 ngày.
Tuy vậy, ông Harry Kazianis, giám đốc bộ phận nghiên cứu quốc phòng tại Trung tâm Lợi ích quốc gia (Mỹ), cho rằng COVID-19 dường như là lời giải thích hợp lý.
"Lời giải thích có lẽ đúng nhất về sự vắng mặt của ông Kim là vì với việc Triều Tiên tuyên bố COVID-19 vẫn còn đe dọa, ông Kim có thể đang thực hiện các bước để đảm bảo sức khỏe hoặc có thể đã bị tác động theo cách nào đó do virus" - ông nói.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay