RSV có thể xâm nhập vào tủy sống thông qua các dây thần kinh ngoại biên mặc dù không có khả năng xâm nhập trực tiếp vào các tế bào thần kinh cột sống.
Nếu có cơ thể khỏe mạnh, miễn dịch tốt, bệnh sẽ diễn tiến nhẹ như một đợt cảm cúm thông thường như hắt hơi, sổ mũi, sốt, ho trong 1-2 tuần là hết. Nếu diễn tiến nặng có thể gây viêm tiểu phế quản, viêm phổi.
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 8-19 tháng tuổi, trẻ sinh non, có bệnh phổi sẵn, bệnh xơ nang, người lớn tuổi có bệnh tim phổi là những đối tượng dễ diễn tiến nặng khi nhiễm vi rút hô hấp hợp bào. Việc nhiễm chủng vi rút này không bảo vệ cơ thể tái nhiễm, nghĩa là nhiễm lần 1 có thể nhiễm lần 2, lần 3...
Có thể xâm nhập thần kinh, gây viêm và tổn thương
Trong khi chúng ta vẫn đang đau đầu về bệnh phổi do RSV thì mới đây, các nhà nghiên cứu của Đại học Tulane, Hoa Kỳ đã chứng minh rằng vi rút RSV có thể xâm nhập vào tế bào thần kinh, gây viêm và tổn thương thần kinh.
Trong nghiên cứu này, người ta nhận thấy rằng với mức độ nhiễm RSV thấp, các dây thần kinh trở nên phản ứng thái quá với kích thích. Ở mức độ cao hơn, họ quan sát thấy sự thoái hóa dần dần của dây thần kinh và tăng độc tính thần kinh do tình trạng viêm quá mức.
Tiến sĩ Giovanni Piedimonte, phó chủ tịch nghiên cứu và giáo sư nhi khoa, hóa sinh và sinh học phân tử của Đại học Tulane, đưa ra giả thuyết bằng cách sử dụng các dây thần kinh ngoại biên để đi vào tủy sống, RSV có thể vượt qua hàng rào máu não, xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương và lây nhiễm vào não.
Điều này vẫn đang được nghiên cứu và nếu nó được chứng minh là đúng, nó sẽ mở ra cánh cửa rất mới về RSV, giúp chúng ta hiểu hơn về RSV để kiểm soát.
40% trẻ dưới 2 tuổi dương tính với RSV có biểu hiện bệnh não cấp tính, tổn thương não có thể dẫn đến lú lẫn, mất trí nhớ hoặc khó khăn về nhận thức. Những trẻ từng nhiễm RSV có khả năng bị hen suyễn cao hơn những trẻ khác.
Những người lớn tuổi mắc bệnh tim phổi, như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, khi nhiễm RSV cũng có nguy cơ bị viêm phổi nặng, dẫn đến tử vong. Nhìn chung, nghiên cứu này cho thấy nhiễm RSV có thể gây ra những tác hại lâu dài tiềm tàng mà chúng ta chưa thật biết một cách đầy đủ.
Trước đây, việc phòng ngừa RSV vẫn là tránh hôn trẻ, rửa tay, tránh khói thuốc lá và sử dụng kháng thể đơn dòng cho những đối tượng có nguy cơ cao diễn tiến nặng khi nhiễm vi rút hô hấp hợp bào (chứ không sử dụng thường quy cho tất cả mọi người). Thuốc kháng vi rút để điều trị sau khi nhiễm cũng hiệu quả rất hạn chế (ít có tác dụng).
Hiện chưa có vắc xin ngừa RSV cho trẻ em - Ảnh minh họa
Mới có vắc xin phòng bệnh cho người từ 60 tuổi
Tháng 5-2023, Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt sử dụng vắc xin Arexvy để ngừa RSV cho người từ 60 tuổi trở lên. Sau khi đã qua rất nhiều nghiên cứu, Arexvy được chứng minh là có lợi, giảm nguy cơ nhiễm RSV và giảm độ nặng của bệnh do nhiễm.
Các tác dụng phụ phổ biến nhất ở những người dùng Arexvy là đau tại chỗ tiêm, mệt mỏi, đau cơ, nhức đầu và cứng/đau khớp.
Tác dụng phụ hiếm khác đang được xác định là rối loạn nhịp tim, viêm não tủy lan tỏa cấp tính và hội chứng Guillain-Barré (một chứng rối loạn hiếm gặp trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể làm tổn thương các tế bào thần kinh, gây yếu cơ và đôi khi bị tê liệt).
Hiện vắc xin này vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu về tác dụng phụ và thời gian tối đa có thể ngừa được RSV sau khi tung ra thị trường.
Hy vọng vắc xin này sẽ duy trì hiệu quả tốt và sớm có loại dành cho trẻ em và phụ nữ mang thai, giúp vơi bớt đi nỗi lo lắng của bậc làm cha mẹ.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay