Venezuela và Guyana đối thoại cấp cao về tranh chấp lãnh thổ

Ngày 9-12 giờ địa phương, Chính phủ Saint Vincent & Grenadines xác nhận Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro và người đồng cấp Guyana Irfaan Ali sẽ gặp nhau trong ngày 14-12 tới, để thảo luận về vấn đề tranh chấp vùng lãnh thổ Essequibo giữa hai nước. 

Saint Vincent & Grenadines, quốc gia thuộc khu vực Caribbean, sẽ đóng vai trò là nước chủ nhà của cuộc gặp này.

Dù đồng tình với các đề xuất nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình cho vấn đề tranh chấp khu vực giàu dầu mỏ Essequibo, Chính phủ Venezuela tuyên bố Tổng thống Maduro kiên định lập trường về "chủ quyền không thể tranh cãi của Venezuela đối với bang Guayana Esequiba (Essequibo)".

Theo Hãng tin Reuters, căng thẳng giữa Venezuela và Guyana liên quan vùng lãnh thổ Essequibo gia tăng kể từ khi chính quyền Caracas tổ chức cuộc trưng cầu ý dân về vấn đề này hồi cuối tuần trước, trong đó 95% cử tri ủng hộ thành lập "bang Essequibo" thuộc Venezuela.

Venezuela từ lâu đã khẳng định rằng họ có tuyên bố chủ quyền lịch sử đối với khu vực này, trong khi Guyana bác bỏ. Biên giới hiện tại được thiết lập theo phán quyết năm 1899 của Tòa trọng tài quốc tế.

Phát biểu trên Đài CNN vào đầu tuần này, Tổng thống Guyana Irfaan Ali cho biết đất nước của ông đang thực hiện mọi biện pháp phòng vệ ở cấp độ ngoại giao để thu hút các đồng minh quốc tế, nhằm "chống lại nỗ lực tuyệt vọng của Venezuela nhằm chiếm giữ lãnh thổ".

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã "cam kết thúc đẩy các nỗ lực ủng hộ đối thoại trực tiếp giữa các bên". Ông Guterres đã cảnh báo rằng tranh chấp về Essequibo nên chỉ được giải quyết thông qua "các biện pháp hòa bình", đồng thời kêu gọi cả hai nước hợp tác với Tòa án Công lý quốc tế (ICJ).

Tòa án Công lý quốc tế, có trụ sở tại The Hague (Hà Lan), đã ra phán quyết vào tháng trước rằng "Venezuela cần kiềm chế thực hiện bất kỳ hành động nào có thể làm thay đổi hiện trạng trên lãnh thổ tranh chấp". Tuy nhiên, Venezuela không công nhận thẩm quyền của tòa án về vấn đề này.

Bộ Ngoại giao Venezuela cho biết cuộc gặp dự kiến giữa lãnh đạo của họ và tổng thống Guyana sẽ diễn ra mà "không có sự can thiệp từ các tác nhân bên ngoài, phù hợp với những gì đã được thống nhất bởi cả hai nước trong Cộng đồng các quốc gia Mỹ-Latin và Caribbean".

Venezuela muốn lấy phần đất Guyana giàu dầu mỏ, Nam Mỹ ngửi thấy mùi chiến tranh

Trong lúc xung đột ở Dải Gaza và Ukraine vẫn đang tiếp diễn, một điểm nóng mới ở Nam Mỹ có nguy cơ bùng phát thành xung đột khi Venezuela quyết tâm giành vùng Esequibo giàu dầu mỏ của nước láng giềng Guyana.