07/09/2011 06:12 GMT+7

Uống thuốc sao cho đúng

DS NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (Đại học Dược Murdoch, Úc)
DS NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (Đại học Dược Murdoch, Úc)

TT - Việc uống thuốc chia thành nhiều dạng khác nhau: nuốt nguyên viên, nhai hoặc viên thuốc được đặt dưới lưỡi, kẹo ngậm...

Phóng to
Không nên tự ý bẻ thuốc để uống cho dễ hơn - Ảnh: T.T.D.

Dược phẩm sau khi nuốt sẽ “ngao du” từ dạ dày qua ruột non rồi đi vào hệ tuần hoàn máu, sau đó được máu “áp tải” tới các cơ quan, bộ phận của cơ thể. Quá trình này gọi là sự hấp thụ thuốc.

Dạng viên nén và viên nang

Sự hấp thụ thuốc phụ thuộc nhiều yếu tố như dạng thuốc bệnh nhân sử dụng (viên nén, viên trần hay viên được bao phim, dạng thuốc nước...), uống thuốc trước khi ăn, sau khi ăn hoặc uống khi bụng đói, sự phản ứng hóa học giữa dược phẩm và dịch acid trong hệ tiêu hóa, sự tương tác giữa dược phẩm này khi uống chung với các loại dược phẩm khác...

Một cách dùng rất phổ thông là uống chung với nước đun sôi để nguội. Không uống chung với những loại nước khác như nước ép trái cây. Ví dụ thuốc hạ cholesterol Statins và thuốc Viagra sẽ gây ra những tác dụng phụ rất nguy hiểm. Còn sữa sẽ “phế võ công” của các loại kháng sinh, chẳng hạn như Ciprofloxacin.

Khi sử dụng dược phẩm đường uống, cần được dược sĩ hay bác sĩ tư vấn nên uống thuốc lúc đói hay lúc no, sau khi ăn hay trong khi ăn... Đây là một khâu rất quan trọng vì thực phẩm trong dạ dày hoặc ruột non có thể can thiệp vào quá trình hòa tan của thuốc và làm ảnh hưởng đến hấp thu thuốc.

Cũng cần lưu ý là không nên bẻ, nghiền hay nhai trước khi nuốt. Có rất nhiều loại viên nén được “thiết kế” để cho tác động kéo dài bằng cách bao phim bên ngoài và đòi hỏi phải được nuốt nguyên viên.

Dạng lỏng

Thuốc dạng lỏng rất thích hợp cho trẻ em và người già vì những đối tượng này hay gặp tình trạng khó nuốt thuốc. Có nhiều thuốc dạng lỏng (gồm kê toa và cả không kê toa) dành cho trẻ được thêm mùi nhằm che giấu vị khó chịu của thuốc.

Đối với những loại thuốc dạng lỏng trước khi uống cần phải lắc chai. Trước đây, để đong liều thuốc nước người ta thường dùng muỗng cà phê tương đương 5ml. Tuy nhiên sau này có nhiều loại muỗng dung tích khác nhau. Vì vậy thuốc dạng lỏng phải được đo lường bằng một dụng cụ chính xác như ly có chia vạch thể tích...

Khi thuốc dạng lỏng được bác sĩ kê cho trẻ sơ sinh, các bà mẹ cần phải kiểm tra liều dùng, cách dùng với một bác sĩ nhi khoa.

Thuốc ngậm dưới lưỡi

Rất nhiều dạng thuốc được uống bằng cách đặt dưới lưỡi hoặc ở khoang giữa răng dưới và môi dưới. Những loại dược phẩm này (thường là những chế phẩm nitroglycerin dùng trong các bệnh đau thắt ngực hoặc cai nghiện heroin...) được hấp thu rất nhanh chóng vào tuần hoàn máu nhằm mang lại tác động cấp thời.

Và một số loại khác

Một số loại dược phẩm dùng đường miệng được sử dụng bằng cách nhai hoặc đặt trên lưỡi cho tan từ từ. Những loại dược phẩm này thường không cần bác sĩ kê toa. Người uống thuốc phải nhai cho đến khi chúng tan hoàn toàn chứ không được nuốt nguyên viên.

Ngoài ra, một số dược phẩm sẽ được bào chế ở dạng kẹo cao su. Những thuốc này cần nhai khoảng 30 phút nhằm giúp dược chất phóng thích hoàn toàn. Dạng này dùng cho dược phẩm cai nghiện thuốc lá hoặc giảm đau.

Cuối cùng là dược phẩm chế dưới dạng kẹo ngậm và phải ngậm như kẹo đến khi tan hoàn toàn chứ không được nuốt nguyên viên.

DS NGUYỄN BÁ HUY CƯỜNG (Đại học Dược Murdoch, Úc)

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Hyunjin C&T phân phối Désembre bị thu hồi 1 sản phẩm

Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) vừa ra quyết định đình chỉ lưu hành và thu hồi trên toàn quốc đối với sản phẩm Désembre derma science high frequency cream professional của Công ty TNHH Quốc tế Hyunjin C&T.

Hyunjin C&T phân phối Désembre bị thu hồi 1 sản phẩm

Cấp cứu bé gái bị hạ canxi máu trên máy bay: Trên chuyến bay hôm ấy, tôi không chỉ làm bác sĩ

'Tôi sống lại cảm giác đầu tiên khiến mình chọn nghề này: giữ lại sự sống, chỉ bằng trái tim và hai bàn tay. Khoảnh khắc bé nằm trên băng ca, ngoái đầu nhìn lại, nước mắt rưng rưng như muốn nói lời cảm ơn. Tôi nhớ mãi', bác sĩ Tiến nói.

Cấp cứu bé gái bị hạ canxi máu trên máy bay: Trên chuyến bay hôm ấy, tôi không chỉ làm bác sĩ

Giải tỏa tâm lý sau mùa thi

Mỗi kỳ thi đi qua, khi nhiều học sinh tận hưởng kỳ nghỉ hè vui vẻ, cũng là lúc một số em rơi vào khủng hoảng, thậm chí bỏ nhà ra đi…

Giải tỏa tâm lý sau mùa thi

Cảnh giác sốt xuất huyết nhầm với chảy máu kinh nguyệt

Bệnh sốt xuất huyết đang hoành hành, và có một điều cực kỳ quan trọng mà chúng ta cần biết để bảo vệ con em mình, đặc biệt là các bé gái đang tuổi dậy thì.

Cảnh giác sốt xuất huyết nhầm với chảy máu kinh nguyệt

18 tuổi đã bị hỏng thận vì thói quen ăn uống

Cô gái trẻ nhập viện sau cơn đau dữ dội vùng thắt lưng, tiểu buốt, nôn mửa. Tại bệnh viện, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị thận viêm hóa đá vì viên sỏi thận niệu quản gây biến chứng.

18 tuổi đã bị hỏng thận vì thói quen ăn uống

5 lý do nên tránh rượu bia khi đang chấn thương

Rượu bia có ảnh hưởng tiêu cực đến các quá trình then chốt như tái tạo mô, phục hồi cơ bắp và điều hòa nội tiết sau chấn thương.

5 lý do nên tránh rượu bia khi đang chấn thương
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar