10/07/2025 18:36 GMT+7

UNESCO: Cần ‘thu nhỏ’ AI để cứu lấy môi trường

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang bùng nổ với những tiềm năng chưa từng có, nhưng cái giá phải trả cho sức mạnh ấy lại là gánh nặng khổng lồ lên hệ thống năng lượng toàn cầu.

AI - Ảnh 1.

Posters Hội nghị toàn cầu "AI for Good" - Ảnh: etradeforall.org

Tại hội nghị toàn cầu "AI for Good" (tạm dịch: AI vì những điều tốt đẹp) ở Geneva (Thụy Sĩ), UNESCO đã công bố một báo cáo nghiên cứu mới, trong đó kêu gọi cấp thiết thu hẹp quy mô AI để giảm thiểu tác động tới môi trường.

Theo báo cáo, chỉ với những thay đổi nhỏ như rút ngắn độ dài câu hỏi hoặc sử dụng các mô hình AI chuyên biệt hơn, mức tiêu thụ điện năng của AI có thể giảm tới 90% mà vẫn giữ nguyên hiệu suất. Đây là một phát hiện có thể định hình lại cách chúng ta sử dụng AI trong tương lai.

Một ví dụ điển hình được nêu trong báo cáo chính là ChatGPT. Giám đốc điều hành của OpenAI - "cha đẻ" của ChatGPT - ông Sam Altman mới đây tiết lộ rằng mỗi yêu cầu gửi đến ChatGPT tiêu tốn trung bình 0,34 Wh điện, tức nhiều hơn từ 10 - 70 lần so với một lượt tìm kiếm trên Google. 

Với khoảng 1 tỉ lượt truy cập mỗi ngày, ChatGPT tiêu thụ khoảng 310 GWh mỗi năm - tương đương tổng điện năng của 3 triệu người dân Ethiopia.

Không những thế, UNESCO còn cảnh báo rằng nhu cầu năng lượng của AI đang tăng gấp đôi sau mỗi 100 ngày, khi các công cụ AI thế hệ mới ngày càng được tích hợp vào cuộc sống hàng ngày. 

Báo cáo của cơ quan này nhấn mạnh: "Tốc độ tăng trưởng theo cấp số nhân về sức mạnh tính toán để vận hành các mô hình AI đang gây áp lực nghiêm trọng lên hệ thống năng lượng toàn cầu, tài nguyên nước và khoáng sản chiến lược. Điều này làm dấy lên lo ngại về tính bền vững môi trường, sự công bằng trong tiếp cận công nghệ và cạnh tranh tài nguyên".

Mặc dù vậy, kết quả thử nghiệm của UNESCO cho thấy chỉ cần cắt giảm độ dài của câu hỏi từ 300 xuống 150 từ, đồng thời thay thế mô hình AI tổng quát bằng mô hình nhỏ hơn, kết quả vẫn tương đương - nhưng điện năng tiêu tốn thì giảm gần 90%.

Vấn đề nằm ở chỗ các mô hình AI lớn như ChatGPT được thiết kế để xử lý nhiều chủ đề khác nhau, buộc hệ thống phải xử lý một lượng dữ liệu khổng lồ trong mỗi lần phản hồi. Trong khi đó, những mô hình chuyên biệt - chỉ tập trung vào một số tác vụ nhất định - có thể đưa ra câu trả lời hiệu quả hơn mà lại tiêu tốn ít điện năng hơn đáng kể.

Ở thời điểm hiện tại, các "ông lớn công nghệ" đã bắt đầu chú ý đến vấn đề này. Google tung ra Gemma, Microsoft có Phi-3, OpenAI giới thiệu GPT-4o mini, trong khi công ty AI của Pháp như Mistral AI cũng góp mặt với Ministral - những mô hình nhỏ gọn với ít tham số hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu năng tốt trong từng ngữ cảnh cụ thể.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Chủ đề: AI

Tin cùng chuyên mục

Israel phát triển vắc xin mRNA chống lại vi khuẩn gây chết người

Các nhà khoa học Israel đã tạo ra loại vắc xin mRNA đầu tiên trên thế giới có khả năng chống lại một loại vi khuẩn kháng kháng sinh cực kỳ nguy hiểm.

Israel phát triển vắc xin mRNA chống lại vi khuẩn gây chết người

Điểm tin 18h: Dệt may muốn tăng tự chủ nguyên liệu; Bước ngoặt mới trong chiến sự Ukraine

Nhiều thông tin được cập nhật trong chương trình "Điểm tin cùng bạn 18h" hôm nay, ngày 10-7-2025

Điểm tin 18h: Dệt may muốn tăng tự chủ nguyên liệu; Bước ngoặt mới trong chiến sự Ukraine

Đội Quản lý điện Đức Cơ: Nhọc nhằn nghề điện vùng biên

Những năm gần đây, hệ thống điện tại các xã vùng biên giới tỉnh Gia Lai từng bước được cải thiện rõ rệt cả về chất lượng và phạm vi phủ sóng.

Đội Quản lý điện Đức Cơ: Nhọc nhằn nghề điện vùng biên

Biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ tại châu Âu tăng thêm 4 độ C

Biến đổi khí hậu do hoạt động của con người đã khiến nhiệt độ ở nhiều thành phố của châu Âu tăng thêm từ 2 - 4 độ C trong thời gian qua, đẩy sức nóng lên mức nguy hiểm.

Biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ tại châu Âu tăng thêm 4 độ C

Khởi công phân khu đầu tiên của tổ hợp nghỉ dưỡng Charm Resort Hồ Tràm

Ngày 8-7, Charm Group phối hợp tổng thầu xây dựng tổ chức lễ khởi công Best Western Hotels & Resorts (Khu du lịch Thiên Bình Minh) - phân khu đầu tiên trong tổ hợp nghỉ dưỡng và trị liệu sức khỏe Charm Resort Hồ Tràm.

Khởi công phân khu đầu tiên của tổ hợp nghỉ dưỡng Charm Resort Hồ Tràm

Dự án Gia Khải chính thức cất nóc và khởi công trường mầm non nội khu

Ngày 5-7, lễ khởi công trường mầm non nội khu và cất nóc khu nhà phố Gia Khải được tổ chức trang trọng, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong quá trình thi công và hoàn thiện dự án.

Dự án Gia Khải chính thức cất nóc và khởi công trường mầm non nội khu
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar