Từ năm 2018, chính sách tín dụng cho vay mua nhà ở xã hội thế nào?

Dự án NOXH Đồng Mô - Đại Kim (quận Hoàng Mai, Hà Nội) - Ảnh: TTXVN

Đây là tin vui cho những người muốn vay ưu đãi mua nhà ở xã hội sau thời gian dài gói 30.000 tỷ đồng giải ngân hết.

Ước mơ khó chạm đến khi gói 30.000 tỷ đã hết

Chị Nguyễn Trang (Long Biên, Hà Nội) vừa lập gia đình nhưng cả hai đã chuẩn bị tinh thần tiết kiệm từ trước đó để có tiền mua nhà sau khi "về chung một nhà". Tích góp được một phần tiền, đang hăm hở đăng ký mua nhà tại một dự án tại Tam Trinh thì gói tín dụng ưu đãi 30 nghìn tỷ đồng giải ngân hết.

"Chúng tôi đành chờ đợi những gói tiếp theo vì thu nhập của hai vợ chồng có hạn, không dám đi vay tiền lãi suất thị trường", chị Trang tâm sự.

Nghị định 100/2015/NĐ-CP về nhà ở xã hội ra đời khiến nhiều người vui mừng, trong đó có vợ chồng chị Trang. Theo đó, Thủ tướng quyết định lãi suất vay mua NOXH thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội chỉ 4,8%/năm. Nhưng do việc bố trí vốn còn khó khăn nên chính sách tín dụng này vẫn chưa được triển khai.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, thực tế hiện nay, cả chủ đầu tư và các đối tượng thụ hưởng NOXH đều không được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi nên gặp rất nhiều khó khăn.

Đối với khách hàng đã ký hợp đồng mua NOXH nhưng chưa nhận nhà trong năm 2016 do dự án chưa hoàn thành, thì kể từ ngày 1/1/2017 trở đi đã không còn được tiếp tục giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng và cũng chưa có nguồn vốn tín dụng ưu đãi khác thay thế. Đối tượng này phải vay thương mại với lãi suất cao kèm theo điều kiện phải có tài sản thế chấp, hoặc phải vay ngoài xã hội với lãi suất rất cao.

Trong khi đó, chủ đầu tư dự án NOXH thì vẫn phải tiếp tục vay thương mại với điều kiện khắt khe hơn (kể từ ngày 1/6/2016) để thi công hoàn thành công trình. Như vậy là cả chủ đầu tư lẫn người mua nhà đều gặp khó khăn.

Sẽ có "lối thoát" trong năm 2018

Xác định rõ chương trình cho vay mua/thuê mua NOXH là chương trình có tính nhân văn cao, được cả xã hội mong đợi nên ngay sau khi Luật Nhà ở và các văn bản hướng dẫn của Chính phủ quy định Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện cho vay chương trình NOXH thì Ngân hàng Chính sách xã hội đã tiến hành các bước chuẩn bị để sẵn sàng thực hiện cho vay ngay khi Chính phủ cấp vốn thực hiện chương trình.

Ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội

Ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội, cho biết: "Hiện Chính phủ cơ cấu dành cho ngân hàng 500 tỷ đồng để thực hiện chính sách này. Ngân hàng cũng huy động 500 tỷ đồng nữa. Ngoài ra, nhiều địa phương cũng có kế hoạch ủy thác cho vay chương trình này. Năm 2018 tới, Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ chính thức cho vay mua/thuê mua NOXH".

Nội dung được nhiều người quan tâm là quy định tại khoản 5 Điều 13 Nghị định 100/2015/NĐ-CP: "Khách hàng là hộ gia đình, cá nhân khi vay vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội phải thực hiện việc gửi tiết kiệm tại Ngân hàng Chính sách xã hội hàng tháng, với thời gian tối thiểu 12 tháng và mức gửi theo quy định của bên cho vay".

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Văn Lý cho biết, Ngân hàng Chính sách xã hội có hai phương pháp: Thứ nhất, cho vay rồi mới thực hiện gửi tiết kiệm; thứ hai, gửi tiết kiệm rồi mới cho vay.

"Hai phương pháp này đều đúng luật. Khách hàng gửi tiết kiệm cần xác định rõ, hoạt động tiết kiệm này không phải tiết kiệm lấy lãi, mà thực chất là hoạt động tiết kiệm của người vay vốn nhằm tạo vốn tự có tham gia vào dự án vay vốn", ông Lý giải thích.

Còn Hiệp hội Bất động sản TP.HCM kiến nghị Quốc hội, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước phân bổ ngân sách hàng năm khoảng từ 1.000 - 2.000 tỷ đồng trong giai đoạn 2018 - 2020 để cho các đối tượng thụ hưởng NOXH vay, với lãi suất khoảng 4,8%/năm.

Về lâu dài, Hiệp hội kiến nghị Quốc hội, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước có cơ chế thực hiện chính sách tín dụng ưu đãi cho chủ đầu tư dự án NOXH theo quy định của Luật Nhà ở, trước hết là các dự án NOXH cho thuê, tương tự như Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 07/01/2013 của Chính phủ trước đây, để làm giảm giá thành NOXH.