21/10/2023 17:11 GMT+7

Trung Quốc xây đài dò tìm hạt ma lớn nhất thế giới dưới Biển Đông

Một kính viễn vọng khổng lồ đang được Trung Quốc xây dựng ở độ sâu hàng nghìn mét phía dưới Biển Đông để dò tìm hạt ma.

Hiểu biết về neutrino có thể giúp giải đáp bí ẩn về nguồn gốc của tia vũ trụ - Ảnh IMAGO

Hiểu biết về neutrino có thể giúp giải đáp bí ẩn về nguồn gốc của tia vũ trụ - Ảnh IMAGO

Hạt ma là gì?

Để hiểu hạt ma (còn gọi là neutrino - hạt hạ nguyên tử) là gì, bạn cần hiểu tầm quan trọng của nguyên tử.

Các nguyên tử tạo nên vũ trụ của chúng ta. Bất cứ thứ gì có khối lượng - bản thân bạn, cuốn sách trên kệ và tách cà phê đang uống - đều được tạo thành từ các nguyên tử.

Trong một thời gian dài, các nhà khoa học cho rằng nguyên tử là hạt nhỏ nhất tồn tại, trước khi phát hiện ra rằng bản thân chúng bao gồm cả những hạt "hạ nguyên tử" thậm chí còn nhỏ hơn proton (có điện tích dương), electron (điện tích âm) và neutron (không có điện tích).

Neutrino là một loại electron nhưng giống như neutron, chúng không có điện tích.

Chúng nằm trong số những hạt nhỏ nhất và có nhiều nhất trong vũ trụ. Mỗi giây có hàng trăm nghìn tỉ neutrino đi qua cơ thể con người một cách vô hại.

Neutrino từ lâu được cho là không có khối lượng, cho đến khi 2 nhà khoa học Nhật Bản và Canada tìm được bằng chứng cho thấy chúng có khối lượng rất nhỏ, và họ đoạt giải Nobel Vật lý 2015.

Điện tích yếu và khối lượng gần như không tồn tại của neutrino khiến các nhà khoa học cực kỳ khó quan sát chúng. Chúng chỉ có thể được "nhìn thấy" khi tương tác với các hạt khác.

Sự tương tác hiếm hoi với các hạt khác khiến chúng gần như không thể theo dõi được. Đó là lý do tại sao chúng được gọi là hạt ma.

Kính viễn vọng của Trung Quốc có gì đặc biệt?

Các hạt ma hiếm khi tương tác với các hạt khác. Nhưng hiếm không có nghĩa là "không bao giờ". Đôi khi chúng tương tác với các phân tử nước, đó là lý do tại sao Trung Quốc đang chế tạo kính viễn vọng tìm hạt ma dưới nước.

Các nhà khoa học đã quan sát thấy các hạt ma trong những trường hợp thoáng qua khi các hạt tạo ra sản phẩm phụ, sau khi di chuyển qua nước hoặc băng.

Hiện nay, kính thiên văn lớn nhất phát hiện được neutrino là kính thiên văn "IceCube" của Đại học Madison-Wisconson. Nằm sâu ở Nam Cực, các cảm biến của kính thiên văn trải rộng khoảng 1 km³.

Trung Quốc cho biết kính viễn vọng mới của họ, được gọi là "Trident", sẽ trải rộng 7,5 km³ ở Biển Đông.

Các nhà khoa học nói rằng kích thước của Trident sẽ cho phép nó phát hiện nhiều neutrino hơn và khiến nó có “độ nhạy hơn 10.000 lần” so với các kính viễn vọng dưới nước hiện có.

Các nhà khoa học cho biết việc xây dựng đã bắt đầu và dự kiến sẽ hoàn thành trong thập kỷ này.

Vì sao phát hiện các hạt ma lại quan trọng?

Vấn đề ở chỗ các nhà khoa học đến nay vẫn không thực sự biết hoạt động các neutrino cực kỳ dồi dào này. Chúng thách thức các quy tắc vật lý đã được thiết lập.

Và họ cũng không rõ các hạt đến từ đâu. Các nhà khoa học cho rằng chúng có thể đã đóng một vai trò nào đó trong vũ trụ sơ khai, ngay sau vụ nổ lớn (Big Bang). Nhưng đây chỉ là giả thuyết, họ chưa thể chứng minh được điều gì.

Người ta cho rằng sự hiểu biết đúng đắn về neutrino sẽ giúp giải quyết một số bí ẩn khoa học.

Chẳng hạn như nguồn gốc của các tia vũ trụ bí ẩn, được biết là có chứa neutrino. Các nhà nghiên cứu tin rằng việc hiểu được nguồn gốc của neutrino sẽ cho phép họ giải thích nguồn gốc của tia vũ trụ, điều mà các nhà khoa học đã cố gắng thực hiện trong nhiều thế kỷ.

Phát hiện 'hạt ma' đi xuyên Trái đất và cơ thể người

TTO - Neutrino là những hạt hạ nguyên tử cực nhỏ, thường được gọi là 'hạt ma', có khả năng đi xuyên qua Trái đất và cơ thể người. Mỗi giây có khoảng 100.000 tỉ neutrino đi qua cơ thể con người một cách vô hại.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Tàu chạy bằng amoniac nguyên chất đầu tiên trên thế giới

Khi chạy thử nghiệm, tàu chạy bằng amoniac nguyên chất thải ra CO2 gần như bằng 0, đồng thời kiểm soát hiệu quả lượng oxit nitơ (NO) phát thải.

Tàu chạy bằng amoniac nguyên chất đầu tiên trên thế giới

Việt Nam đón thêm bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

Tỉnh Lạng Sơn chính thức đón bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO và gia nhập mạng lưới 229 công viên thuộc 50 quốc gia.

Việt Nam đón thêm bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu UNESCO

Tiểu hành tinh 'sát thủ thành phố' đe dọa các vệ tinh Trái đất

Nếu tiểu hành tinh 'sát thủ thành phố' 2024 YR4 đụng trúng Mặt trăng vào 7 năm nữa, các mảnh vỡ có thể gây nguy hiểm cho các vệ tinh đang quay quanh Trái đất.

Tiểu hành tinh 'sát thủ thành phố' đe dọa các vệ tinh Trái đất

Loại xét nghiệm mới có thể giúp tránh sẩy thai

Các nhà khoa học đã phát triển một xét nghiệm giúp xác định những phụ nữ có nguy cơ sẩy thai cao, mở đường cho các phương pháp điều trị mới nhằm ngăn ngừa sự cố thương tâm này.

Loại xét nghiệm mới có thể giúp tránh sẩy thai

Tuyết phủ trắng sa mạc khô cằn nhất thế giới

Người dân sống tại sa mạc khô cằn nhất thế giới Atacama, ở miền bắc Chile, bất ngờ trước cảnh tượng ngoạn mục khi tuyết phủ trắng khu vực này chỉ sau một đêm.

Tuyết phủ trắng sa mạc khô cằn nhất thế giới

Sóng nhiệt làm tăng nguy cơ trầm cảm ở thanh thiếu niên

Các đợt sóng nhiệt có thể làm gia tăng nguy cơ mắc các rối loạn tâm lý như trầm cảm và lo âu ở thanh thiếu niên.

Sóng nhiệt làm tăng nguy cơ trầm cảm ở thanh thiếu niên
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar