Trung Quốc, Thái Lan làm nghiêm, quà tặng giảm

Nhiều cửa hàng quà tặng ở Trung Quốc không còn ăn nên làm ra như xưa vào mỗi dịp Trung thu, tết... khi nước này tăng cường chống tham nhũng. Trong ảnh: tại một cửa hàng bán hàng hiệu ở Trung Quốc - Ảnh: REUTERS

Tân Hoa xã đưa tin 6.187 quan chức Trung Quốc bị trừng phạt hồi tháng 9-2017 vì vi phạm quy tắc chống lãng phí đã được Trung Quốc ban hành từ cuối năm 2012. Theo Ủy ban Kiểm tra kỷ luật Trung ương Trung Quốc (CCDI), những quan chức này có dính líu đến 4.506 vụ bê bối. 

Tội phổ biến nhất là trao tặng các khoản trợ cấp hoặc tiền thưởng trái phép, tiếp theo là tặng hoặc nhận quà tặng, và sử dụng phương tiện công cộng sai mục đích.

Báo Business Insider đã phân tích việc luật chống tham nhũng trên đã làm thay đổi cách người Trung Quốc tặng quà dịp tết như thế nào. 

Theo đó, giám đốc cơ sở kinh doanh các tỉnh thường đổ về Bắc Kinh để đút lót cho các quan chức cấp cao. Tuy nhiên, từ sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố chiến dịch chống tham nhũng vào cuối năm 2012, quà tặng bằng tiền mặt đã nhường chỗ cho những chiếc kẹo và giỏ hoa. 

"Tặng quà là một phần của truyền thống tết. Trước đây thì tôi tặng các phong bao lì xì tiền mặt, nhưng 1-2 năm trở lại đây tôi chỉ tặng giỏ trái cây" - một người kinh doanh họ Vương nói.

Kể từ khi chiến dịch chống tham nhũng được đẩy mạnh từ năm 2013, hàng chục ngàn cán bộ đã phải đối mặt với việc bị trừng phạt, có người thậm chí còn bị tử hình vì nhận hối lộ. 

"Quan chức sợ nhận tiền từ bạn bè trong lĩnh vực tư nhân đến nỗi họ cắt giảm gần như tất cả hoạt động xã hội mà có thể tạo cơ hội cho người ta dấm dúi tiền" - doanh nhân họ Vương nói thêm.

Không chỉ riêng Trung Quốc mà Thái Lan cũng là một trong số những nơi mạnh tay với chuyện quà cáp cho quan chức. Trong một bài báo đăng trên Bangkok Post ngày 4-1 vừa qua, cây bút kinh tế Wichit Chantanusornsiri viết rằng nhờ có chính sách "không quà cáp" - một chỉ thị hướng dẫn quan chức nhà nước không được nhận hoặc tặng quà đắt tiền - mà hầu hết quan chức ăn mừng năm mới "trong một không khí khác".

Không giống như những năm về trước, khi mà những người hoạt động trong lĩnh vực tư nhân tranh nhau đến các cơ quan nhà nước để có cơ hội tặng quà có giá trị cho quan chức, không khí năm mới năm nay có vẻ yên tĩnh hơn. Hầu hết các cơ quan đều chấp hành chính sách "không quà cáp".

Ông Lim Beng Leong (người Singapore):

Công chức không được nhận quà đắt tiền

Ở Singapore, người ta thường tặng quà nhau nhân dịp Giáng sinh và tết. Tôi nghĩ đối với bạn bè và người thân trong gia đình, tặng quà giống như là lời chúc tốt đẹp và cử chỉ thân thiện. Vì vậy, chúng tôi không cần phải mua cho nhau những món quà đắt tiền mà chỉ cần những món quà giản dị xuất phát từ tấm lòng.

Cũng có trường hợp người ta cố gắng hối lộ cho quan chức chính phủ. Vấn đề này nước nào cũng gặp. Chính phủ Singapore đã ban hành các quy định rất nghiêm về việc nhận quà của công chức. Hầu hết cán bộ công chức đều không được phép nhận quà đắt tiền hoặc nhận bất cứ khoản tiền nào từ bất cứ bên nào. Khi cán bộ công chức bị phát hiện nhận hối lộ, họ sẽ bị đưa ra tòa, bị phạt tiền và phạt tù. Trong lĩnh vực tư nhân, chính phủ không can thiệp việc trao nhận quà, họ chỉ kiểm soát nhân viên nhà nước mà thôi.