Trung Quốc hạ nửa giá thầu dự án đường sắt để níu kéo Malaysia?

Cơ sở triển khai ECRL tại Bentong, Pahang, Malaysia - Ảnh: CNA

Theo Hãng tin Reuters ngày 31-1, có ít nhất hai nguồn tin tiết lộ với họ về đề nghị này của phía Trung Quốc, nhằm cứu vãn dự án hạ tầng trọng yếu trong kế hoạch tham vọng Sáng kiến Vành đai và con đường (BRI) của Trung Quốc tại Đông Nam Á.

Tuy nhiên tới nay, những phát biểu nhiều mâu thuẫn của các bộ trưởng Malaysia khiến tương lai cụ thể của ECRL vẫn còn khá mù mờ. 

Những tuyên bố nhiều mâu thuẫn trong tuần qua liên quan tới số phận của ECRL cho thấy các thách thức chính trị và ngoại giao đáng kể mà chính phủ của Thủ tướng Mahathir Mohamad phải đối mặt trong quá trình thương thuyết lại bản hợp đồng.

"Nếu đó chỉ là vấn đề chi phí, Trung Quốc đã đề nghị mức giảm lớn về giá thầu, giảm nhiều tới khoảng một nửa", một trong hai nguồn tin của Reuters tiết lộ.

Các nguồn tin cho biết nhà thầu Công ty xây dựng liên lạc Trung Quốc (CCCC) đã đề nghị giảm giá thầu tổng cộng 67 tỉ ringgit (16,39 tỉ USD) cho dự án đường sắt dài 688km đó xuống phân nửa. 

Các nguồn tin cho biết bất kể đề xuất mới này, chính phủ của ông Mahathir vẫn quyết định hủy bỏ bản hợp đồng trong tháng này.

Ngay sau khi đắc cử hồi tháng 5 năm ngoái, Thủ tướng Mahathir đã cam kết sẽ đàm phán lại hoặc hủy bỏ những dự án với nhà thầu Trung Quốc được phê chuẩn dưới thời cầm quyền của thủ tướng Najib Razak mà ông cho là "không công bằng". Tháng 7-2018 ông Mahathir đã ra lệnh tạm dừng triển khai dự án ECRL.

Tuy nhiên ngày 30-1, Bộ trưởng tài chính Lim Guan Eng lại tuyên bố chính phủ Malaysia vẫn đang tiếp tục đàm phán với Bắc Kinh về dự án đường sắt trên.

Thông tin này rõ ràng trái ngược hoàn toàn với tuyên bố ngày 26-1 của Bộ trưởng kinh tế Azmin Ali, khi ông thông báo chính phủ đã chấm dứt hợp đồng xây dựng tuyến đường sắt ECRL với nhà thầu Trung Quốc.

Kể từ sau khi tạm dừng triển khai dự án ECRL tháng 7-2018, chính phủ Malaysia vẫn tiếp tục tìm kiếm những mức giá đề xuất rẻ hơn từ nhà thầu Trung Quốc.

Cũng theo các nguồn tin của Reuters, sở dĩ những đàm phán giữa hai bên quá phức tạp là vì có sự tham gia của quá nhiều quan chức Malaysia.

Ngoài Bộ Tài chính Malaysia, Công ty CCCC và công ty đối tác Malaysia Rail Line (MRL) cũng đã đệ trình các đề xuất của họ với cố vấn kỳ cựu của thủ tướng Mahathir là ông Daim Zainuddin và nhiều quan chức chính phủ khác.

"Mỗi người đều có chương trình làm việc riêng của họ và đánh giá về dự án theo cách khác nhau…, đó là tình huống rất quái gở", một nguồn tin nhận xét.

Văn phòng cố vấn Daim Zainuddin, Bộ Tài chính Malaysia, Công ty MRL và Công ty CCCC đều từ chối bình luận về sự việc. 

Trong khi đó, tại Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Cảnh Sảng, tuần này cho biết mặc dù đã đọc được những thông tin trên truyền thông nói về việc hủy dự án ECRL, tuy nhiên ông không rõ những nội dung cụ thể.

TTO - Khi ông Mahathir đắc cử, không ít doanh nhân nước ngoài đã nghĩ tới việc quay lại với Malaysia bởi họ tin thị trường này một lần nữa được vận hành dưới đôi tay nhạy bén và đáng tin cậy.