25/03/2023 06:22 GMT+7

Trục Trái đất xê dịch do chính con người gây ra

Hai cực bắc - nam của Trái đất trôi dạt xa vị trí cũ trong hơn 40 năm qua. Các nhà khoa học tiếp tục phát hiện thêm những tác động đến sự thay đổi này.

Trục Trái đất xê dịch do chính con người gây ra - Ảnh 1.

Kể từ năm 1980 đến nay, cực bắc - nam của Trái đất dịch chuyển khoảng 4m - Ảnh: NASA

Các cực bắc và nam là nơi bề mặt Trái đất giao với trục quay của nó - đường vô hình chạy qua tâm Trái đất mà nó quay xung quanh.

Theo trang Business Insider, một nghiên cứu được công bố năm 2021 cho thấy hiện tượng trôi dạt hai vùng cực - nơi giao với trục Trái đất - bắt đầu nhanh lên từ năm 1995. 

Trước những năm 1990, dữ liệu vệ tinh cho thấy hai cực di chuyển chậm về phía nam. Nhưng sau đó các cực này rẽ trái và bắt đầu dịch chuyển về phía đông với tốc độ nhanh hơn. 

Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy tốc độ dịch chuyển trung bình của hai cực giai đoạn năm 1995 - 2020 nhanh hơn 17 lần so với giai đoạn 1981 - 1995.

Đến nay, các nhà nghiên cứu tiếp tục phát hiện thủ phạm đằng sau sự dịch chuyển của hai cực Trái đất, không chỉ do các sông băng đang tan chảy làm thay đổi tâm khối lượng và đỉnh của trục quay, mà còn do lượng nước ngầm thay đổi do khai thác quá mức. 

Theo tính toán, gần 20.000 tỉ tấn nước ngầm đã được bơm ra khỏi lòng đất kể từ những năm 1950.

Mặt khác, lõi ngoài Trái đất đang nóng chảy cũng làm thay đổi cách phân bố khối lượng của hành tinh.

Ông Surendra Adhikari, nhà khoa học Trái đất của Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực của NASA, cho biết khi trục nghiêng khỏi vị trí cũ, các cực cũng dịch chuyển, và điều này tùy thuộc vào cách phân bổ trọng lượng trên bề mặt Trái đất. 

Hãy tưởng tượng Trái đất giống như một con quay: Nếu trọng lượng của con quay được phân bổ đều, thì nó sẽ quay tròn hoàn hảo mà không bị lắc lư. 

Nhưng nếu trọng lượng chuyển nặng sang một bên, điều đó sẽ thay đổi tâm khối lượng và trục quay của đỉnh, khiến nó nghiêng về phía nặng hơn khi quay.

Cũng theo ông Adhikari, hàng ngàn năm qua trục Trái đất luôn chỉ về hướng sao Bắc Đẩu. 

Nhưng các nhà nghiên cứu nhanh chóng nhận ra không phải lúc nào cũng vậy. 

Khi Trái đất có nhiều biến động, trục sẽ lắc lư và đỉnh của nó chỉ về ngôi sao khác. Sau đó, trục cũng dần quay trở lại hướng sao Bắc Đẩu. 

Sự thay đổi gần đây đối với trục Trái đất và hai cực sẽ không ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày của chúng ta, nhưng nó có thể tinh chỉnh một chút độ dài của ngày.

Trước đây, Trái đất chỉ mất 24 giờ để hoàn thành một vòng quay. Nhưng khi các cực dịch chuyển theo trục của Trái đất, có thể kéo dài một ngày thêm 1,8 mili giây.

Sự thay đổi trục Trái đất không ảnh hưởng cuộc sống con người

TTO - Theo các nhà khoa học Mỹ, việc trục Trái đất bị thay đổi sau động đất ở Nhật Bản khiến Trái đất quay nhanh hơn “không gây ảnh hưởng lên cuộc sống thường nhật của con người”.

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Dòng hải lưu gần Nam Cực 'đảo chiều' lần đầu tiên trong lịch sử?

Có thông tin cho rằng các nhà khoa học vừa phát hiện dòng hải lưu ở Nam Đại Dương “đã đảo chiều” lần đầu tiên trong lịch sử được ghi nhận. Nhưng sự thực có phải như vậy?

Dòng hải lưu gần Nam Cực 'đảo chiều' lần đầu tiên trong lịch sử?

Phát hiện côn trùng có thể nghe cây cối 'nói chuyện'

Lần đầu tiên trên thế giới, các nhà khoa học chứng minh được côn trùng không chỉ nghe được âm thanh phát ra từ cây cối mà còn sử dụng thông tin đó để đưa ra quyết định.

Phát hiện côn trùng có thể nghe cây cối 'nói chuyện'

163 tỉ đồng giúp Quảng Trị bảo tồn sao la trước nguy cơ tuyệt chủng

Chiến lược bảo tồn Trung Trường Sơn giai đoạn 2026 - 2030 vừa được WWF-Việt Nam công bố tại Quảng Trị, với trọng tâm là bảo tồn loài sao la quý hiếm và phục hồi hệ sinh thái rừng.

163 tỉ đồng giúp Quảng Trị bảo tồn sao la trước nguy cơ tuyệt chủng

Vào 'lò luyện' robot đi thi quốc tế

Giành ngôi vô địch vòng quốc gia robocon Việt Nam vào giữa tháng 6-2025, các sinh viên đội LH-UDS từ Trường ĐH Lạc Hồng đang chuẩn bị hướng đến vòng chung kết sắp tới.

Vào 'lò luyện' robot đi thi quốc tế

Vệt sáng trên bầu trời Đà Nẵng, Quảng Ngãi sáng nay là do Trung Quốc phóng tàu vũ trụ Thiên Châu 9

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, vệt sáng xuất hiện trên bầu trời sáng nay là do Trung Quốc đã phóng thành công tàu chở hàng vũ trụ Thiên Châu 9 từ bãi phóng Văn Xương, tỉnh Hải Nam.

Vệt sáng trên bầu trời Đà Nẵng, Quảng Ngãi sáng nay là do Trung Quốc phóng tàu vũ trụ Thiên Châu 9

Đột phá da nhân tạo sinh học giúp trị bỏng nhanh, an toàn

Loại da nhân tạo này hoàn toàn được tạo ra từ chính tế bào của bệnh nhân, giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục, làm lành vết thương nhanh gấp đôi so với phương pháp hiện tại.

Đột phá da nhân tạo sinh học giúp trị bỏng nhanh, an toàn
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar