TP.HCM trình đề án táo bạo: Nâng gấp đôi quy mô metro, làm 355km trong 10 năm

Thay mặt UBND TP.HCM, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Trần Quang Lâm báo cáo về các nội dung đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM (đề án ), theo kết luận 49 của Bộ Chính trị.

Đề xuất 10 năm làm xong 355km metro 

Theo tờ trình, đề án metro trước đó đã được báo cáo Ban Cán sự Đảng UBND TP.HCM, trình Ban Thường vụ Thành ủy TP cho ý kiến thống nhất, Ban Chấp hành Đảng bộ TP đã thông qua chủ trương.

HĐND TP đã có ý kiến thống nhất các nội dung cơ bản của đề án để trình cấp thẩm quyền xem xét, quyết định.

Đồng thời, đề án đã được TP.HCM xin ý kiến của Đảng đoàn Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Kinh tế Quốc hội và nhận được sự đồng thuận cao. 

Bộ Giao thông vận tải đã tổ chức lấy ý kiến đề án metro tại TP Hà Nội, TP.HCM của các cơ quan trung ương, các ủy ban của Quốc hội, các bộ ngành liên quan.

Như vậy, đề án metro tại TP.HCM đến năm 2035 đã được nghiên cứu nghiêm túc, công phu, toàn diện, thận trọng và kỹ lưỡng với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, đã có ý kiến thống nhất thông qua của Thành ủy, HĐND, UBND TP; ý kiến góp ý của các cơ quan bộ ngành trung ương, của Tổ công tác Chính phủ, của Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Kinh tế Quốc hội và gần nhất là Thường trực Chính phủ.

Về nội dung đề án, TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2035 sẽ hoàn thành 6 tuyến metro với chiều dài 183km. 

Sơ bộ tổng mức đầu tư giai đoạn này khoảng 37,20 tỉ USD. 

Đến năm 2045, TP làm thêm 168,36km, nâng tổng chiều dài lên khoảng 351,08km. Vào năm 2060 sẽ hoàn thành thêm 159km để hoàn thành toàn bộ mạng lưới metro dài khoảng 510km.

Ngày 25-11, Bộ Giao thông vận tải đã trình Thường trực Chính phủ đề án metro tại Hà Nội, TP.HCM đến năm 2035. 

Kết luận của Thường trực Chính phủ nêu rõ đề án đã được chuẩn bị công phu, có chất lượng và ghi nhận, đánh giá cao kết quả, nỗ lực của Bộ Giao thông vận tải, TP Hà Nội, TP.HCM cùng các cơ quan, đơn vị liên quan.

Đồng thời, Thường trực Chính phủ yêu cầu tiếp tục tiếp thu tối đa các ý kiến tham gia tại cuộc họp để hoàn thiện hồ sơ trình Bộ Chính trị cho ý kiến và tổ chức thực hiện đề án. 

Về mục tiêu, đề án phải thể hiện được tư duy hiện đại, tầm nhìn chiến lược với cách nghĩ và cách làm mới; phải có tầm nhìn chiến lược, bảo đảm tính đồng bộ với quy hoạch tổng thể đường sắt quốc gia...

Trên cơ sở quan điểm chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, ý kiến của Bộ Giao thông vận tải, TP.HCM đã khẩn trương rà soát cập nhật hoàn thiện đề án với mục tiêu rút ngắn thời gian đầu tư hoàn thiện mạng lưới metro theo quy hoạch. 

Theo đó, TP.HCM đề xuất đầu tư, hoàn thành 7 tuyến metro dài khoảng 355km vào năm 2035 với sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 40,21 tỉ USD. Đến năm 2045 sẽ hoàn thành thêm 155km, nâng tổng chiều dài lên khoảng 510km.

Như vậy, với tờ trình này, TP.HCM đã tăng quy mô đầu tư giai đoạn đến 2035 từ 183km lên 355km. 

Từ đó rút ngắn tiến trình hoàn thành toàn bộ mạng lưới theo quy hoạch 510km vào năm 2045 thay vì đến năm 2060. Việc sớm phủ sóng mạng lưới metro nhằm giải quyết được các bất cập về giao thông đô thị, yêu cầu phát triển thành phố hiện đại, văn minh trong tương lai.

43 cơ chế đột phá cho metro TP.HCM

Để thực hiện thành công và sớm hoàn thành mục tiêu, đề án đề xuất tổng cộng 43 cơ chế, chính sách đột phá. Bao gồm 32 cơ chế, chính sách thuộc thẩm quyền ban hành của Quốc hội, 13 cơ chế thuộc thẩm quyền ban hành của Chính phủ.

Các cơ chế, chính sách nhằm ưu tiên huy động vốn và bố trí vốn; phân cấp, phân quyền mạnh mẽ; rút ngắn trình tự, thủ tục, đẩy nhanh tiến độ thực hiện; phát triển đô thị theo định hướng TOD; thu hút các nhà đầu tư chiến lược, đa dạng hóa nguồn lực đầu tư... 

Trong số đó, đề án cũng áp dụng một số cơ chế, chính sách tương tự từ dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.

Về nguồn vốn, đề án xác định đầu tư công có vai trò chủ đạo và quyết định đến việc xây dựng hệ thống metro. Trong quá trình triển khai, TP sẽ tiếp tục nghiên cứu, kêu gọi các nhà đầu tư tham gia đầu tư xây dựng các tuyến metro có tiềm năng thương mại.

Đối với nguồn vốn ngân sách, TP sẽ huy động từ kế hoạch vốn trung hạn, nguồn vượt thu, nguồn từ khai thác quỹ đất (TOD), phát hành trái phiếu chính quyền địa phương. 

Bên cạnh đó là huy động vốn vay, huy động từ hợp đồng BT (trả bằng ngân sách hoặc quỹ đất), vốn ngân sách trung ương hỗ trợ và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Thường trực Chính phủ: TP.HCM, Hà Nội chuẩn bị đề án metro công phu, chất lượng

Văn phòng Chính phủ vừa có kết luận của Thường trực Chính phủ về đề án phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội và TP.HCM đến năm 2035 (gọi tắt là đề án metro).