Tokyo nổi giận vì Hàn Quốc tuyên phạt công ty Nhật

Ông Lee Chun Sik (giữa) ngồi trên xe lăn được người thân đưa đến dự phiên tòa ở Seoul ngày 30-10. Ông là nguyên đơn duy nhất còn sống - Ảnh: AFP

Ngày 30-10, Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono cho rằng phán quyết của Tòa án tối cao Hàn Quốc buộc Công ty thép Nippon Steel & Sumitomo Metal (NSSM) của Nhật bồi thường cho nạn nhân bị cưỡng bức lao động thời chiến là "rất đáng tiếc và hoàn toàn không thể chấp nhận được".

Trong một tuyên bố, Ngoại trưởng Kono cho biết Chính phủ Nhật Bản sẽ cân nhắc "mọi sự lựa chọn", bao gồm đưa vấn đề ra một tòa án quốc tế, trừ phi Hàn Quốc ngay lập tức có hành động thỏa đáng.

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe trong bài phát biểu trước Quốc hội tại Tokyo cũng tuyên bố phán quyết của tòa án Hàn là "không khả thi" xét theo luật quốc tế, và nhắc lại hiệp định song phương ký năm 1965 đã giải quyết vấn đề.

Tuyên bố của Tokyo nhấn mạnh rằng phán quyết của tòa án Hàn Quốc về cơ bản sẽ đảo ngược nền tảng pháp lý của các mối quan hệ hợp tác và hữu nghị giữa Nhật Bản và Hàn Quốc.

Nhật Bản khẳng định rằng quyền đòi bồi thường đã chấm dứt theo một hiệp định song phương ký năm 1965 giữa hai nước, theo đó Tokyo bồi thường cấp chính phủ khoản tiền 700 triệu euro và các khoản cho vay ưu đãi.

Ông Lee Chun Sik ngồi trên xe lăn được người thân đưa đến dự phiên tòa ở Seoul ngày 30-10. Ông bật khóc khi trả lời báo chí. Tấm băngrôn gia đình ông mang theo có dòng chữ "Nippon Steel & Sumitomo Metal Corp phải xin lỗi những lao động bị cưỡng bức thời chiến và bồi thường cho họ" - Ảnh: REUTERS

Trước đó trong ngày, Tòa án tối cao Hàn Quốc ra phán quyết Công ty thép NSSM phải trả tiền bồi thường cho các nạn nhân bị cưỡng bức lao động thời chiến tranh.

Phán quyết này đã khép lại cuộc tranh cãi pháp lý kéo dài 21 năm, trong đó 4 công dân Hàn Quốc khởi kiện NSSM đã ép buộc họ làm việc trong các lò cán thép của công ty này từ năm 1941-1943. Hiện chỉ còn một người trong số này còn sống là ông Lee Chun Sik nay đã bước vào tuổi trên 90.

Tòa án tối cao Hàn Quốc đã giữ nguyên phán quyết của tòa cấp dưới, theo đó mỗi người nguyên đơn được bồi thường 100 triệu won (88.000 USD).

Ông Lee Chun Sik đến dự phiên tòa ở Seoul trên xe lăn. "Tôi thật ra thấy rất buồn khi chỉ còn một mình", ông Lee nói với các nhà báo sau phán quyết của tòa, nước mắt lưng tròng.

Thoạt đầu, theo hãng tin AFP, có 2 người Hàn Quốc khởi kiện ở Nhật để đòi bồi thường và đòi những phần lương không được chi trả khi họ bị ép làm trong các nhà máy thép của công ty tiền thân của Nippon Steel.

Các tòa án ở Nhật đã dẫn hiệp định song phương ký năm 1965 giữa hai nước để bác đơn của người Hàn.

Đến năm 2005, các nguyên đơn quay về khởi kiện từ Hàn Quốc, lần này có thêm 2 người nữa tham gia.

Năm 2012, Tòa án tối cao Hàn Quốc cho rằng công ty Nhật phải chịu trách nhiệm về các sự việc xảy ra gần 80 năm trước.

Phán quyết đưa ra sáng nay dựa trên kháng cáo cuối cùng của công ty Nhật nhằm phản đối số tiền phải bồi thường, vậy nên nó là quyết định cuối cùng và bên bị đơn phải thi hành án.