Tốc độ truyền dữ liệu khi ta nói là bao nhiêu?

Ảnh: Shutterstock

Các nhà nghiên cứu ngôn ngữ từ lâu đã quan tâm tới tốc độ truyền tải thông tin trong lời nói con người ở nhiều quốc gia khác nhau. Nhiều giả thuyết được đặt ra về sự liên quan của tốc độ truyền dữ liệu và giới tính, loại ngôn ngữ, công việc và cả tốc độ đi bộ nhưng không có một nghiên cứu chuyên sâu nào.

Một nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Tiến bộ khoa học cho thấy người Ý có tốc độ nói nhanh nhất trên hành tinh, tối đa 9 âm tiết mỗi giây. Người Đức phát âm chậm nhất, cung cấp năm đến sáu âm tiết trong cùng một khoảng thời gian. Tuy nhiên, dù nói nhanh hay chậm thì đều truyền đạt lượng thông tin gần như nhau: 39 bit mỗi giây.

Nhóm nghiên cứu bắt đầu với các văn bản viết từ 17 ngôn ngữ, bao gồm tiếng Anh, tiếng Ý, tiếng Nhật và tiếng Việt. Họ đã tính toán tốc độ thông tin của từng ngôn ngữ theo bit/s và phát hiện ra rằng trong tiếng Nhật, chỉ có 643 âm tiết có mật độ thông tin khoảng 5 bit cho mỗi âm tiết; trong khi tiếng Anh, với 6.949 âm tiết, có mật độ chỉ hơn 7 bit cho mỗi âm tiết. 

Tiếng Việt, với hệ thống sáu âm phức tạp (mỗi âm có thể phân biệt rõ hơn một âm tiết), đứng đầu bảng xếp hạng 8 bit mỗi âm tiết.

Sau đó, nhóm khoa học dành 3 năm để thu âm và nghiên cứu lời nói của 10 người với 14 ngôn ngữ khác nhau. Mỗi ​​người tham gia đọc to 15 đoạn văn bản giống hệt nhau đã được dịch sang tiếng mẹ đẻ của họ và tính tốc độ nói trung bình trên mỗi ngôn ngữ, được đo bằng âm tiết/giây.

Không có gì ngạc nhiên khi một số ngôn ngữ được nói nhanh hơn những ngôn ngữ khác. Nhưng khi các nhà khoa học nhân tỉ lệ này với tốc độ bit để tìm hiểu xem có bao nhiêu thông tin được truyền đi trên mỗi giây, họ đã bất ngờ bởi tính nhất quán của kết quả. Bất kể nhanh hay chậm, đơn giản hay phức tạp, mỗi ngôn ngữ đều có tốc độ trung bình 39,15 bit/s.

Modem máy tính đầu tiên trên thế giới (xuất hiện vào năm 1959) có tốc độ truyền 110 bit mỗi giây và kết nối internet gia đình trung bình ngày nay có tốc độ truyền 100 megabit /giây (hoặc 100 triệu bit).

François Pellegrino, nhà ngôn ngữ học tiến hóa tại Đại học Lyon (Pháp) nói rằng đây là một bất ngờ thú vị trong ngành nghiên cứu ngôn ngữ học. Bởi vì các nhà khoa học ngôn ngữ từ trước tới nay đã tập trung quá lâu vào sự phức tạp về ngữ pháp, tốc độ truyền thông tin bị bỏ qua. Rõ ràng là dù các ngôn ngữ được nói rất khác nhau, không một ngôn ngữ nào hiệu quả hơn ngôn ngữ khác trong việc cung cấp thông tin.

Nhưng tại sao lại chỉ 39 bit/s mà không phải con số khác? Nhóm nghiên cứu của François Pellegrino cho rằng điều này liên quan đến sự phát triển sinh học của bộ não con người và việc bộ não có khả năng tiếp nhận bao nhiêu thông trong tin lời nói.

Theo các nhà khoa học, chúng ta ít bị giới hạn việc xử lý thông tin bằng khả năng nghe mà thường bị giới hạn bởi việc bộ não tiếp nhận và xử lý thông tin nhanh như thế nào. Một người bình thường thậm chí có thể nghe các bản ghi âm tăng tốc lên khoảng 120% và vẫn không có vấn đề gì với việc hiểu (ví dụ nghe Rap).