Thu phí sử dụng đường bộ: Đường có tốt hơn?

Phóng to

Người dân đường Nguyễn Văn Dung, P.6, Q.Gò Vấp tưới nước cho đường đỡ bụi - Ảnh: Quang Khải

Mức phí sử dụng đường bộ mà Sở Giao thông vận tải (GTVT) TP.HCM vừa đề xuất UBND TP là 60.000 đồng/năm đối với xe máy dưới 100cm3 và 150.000 đồng/năm đối với xe máy trên 100cm3.

Những con đường bị bỏ quên

Đường Đào Trí (Q.7) song song với đường Huỳnh Tấn Phát, nối cầu Phú Mỹ với đường Hoàng Quốc Việt do không được duy tu, sửa chữa nên xuống cấp trầm trọng khiến việc đi lại của người dân gặp nhiều khó khăn. Hơn hai năm qua, con đường này dường như bị bỏ quên. Ngày 27-2, chúng tôi ghi nhận mặt đường Đào Trí có đến vài chục hố voi, ao nước lớn nhỏ nối tiếp nhau. Có những hố voi rộng 5-7m và sâu gần 1m. Để đi lại trên đường này phải men theo các bờ “ao”, nhưng phần lớn người dân chọn cách đi đường vòng, lộ trình xa hơn vì quá ngán ngẩm hố voi, ao nước.

Cắt ngang đường Đào Trí là đường Phú Thuận (Q.7) dài khoảng 1km nhưng có khi qua đây phải mất hơn 10 phút đi xe máy. Rất khó tìm được một mảng đường nhựa rộng khoảng 1m2 còn nguyên vẹn trên đoạn đường này. Ổ gà, ổ voi lỗ chỗ khắp mặt đường. Có những đoạn mặt đường bùn lầy nhão nhoẹt khiến bánh xe bị lún xuống rất khó chạy. Vì vậy hai bên đường xuất hiện những con đường mòn tự phát len lỏi giữa những bụi cây um tùm và những đống rác hôi thối. Người dân địa phương cho biết những lúc triều cường, đường Phú Thuận không khác gì một con sông, do đó họ phải tự tạo những con đường đất dọc đường Phú Thuận để đi.

Thời gian qua, người dân liên tục phản ảnh đường Trương Đình Hội (P.16, Q.8) xuống cấp trầm trọng khiến cuộc sống của họ bị ảnh hưởng. Đặc biệt, trên tuyến đường này có các trường học nên rất nhiều học sinh, phụ huynh chở con đi học bị té ngã, quần áo lấm lem bùn đất. Theo người dân, đường Trương Đình Hội xuống cấp từ nhiều năm nay. Chính quyền địa phương đã nhiều lần tu bổ con đường nhưng chỉ được một thời gian là lại bị lún và xuất hiện nhiều ổ voi trở lại, kéo dài hàng chục mét trên đường.

Đã nhiều năm nay hàng trăm hộ dân sống trên đường Nguyễn Văn Dung, P.6, Q.Gò Vấp phải sống trong cảnh nắng bụi, mưa lầy bởi con đường lởm chởm đá, nhiều ổ gà. Ngày 26-2 đi dọc tuyến đường này, chúng tôi thấy mặt đường rải đầy đá xanh, có đoạn là đường đất. Mỗi lần có xe máy hoặc ôtô chạy qua là bụi bay mịt mù nên nhà cửa hai bên đường đóng im ỉm, nhiều mái nhà phủ trắng lớp bụi đường. Bà Nguyễn Thị Trung - cán bộ hưu trí - cho biết đã về đây sinh sống 16 năm và cũng từng ấy thời gian gia đình phải chịu cảnh sống chung với bụi bặm. Mặc dù nhiều nhà đã căng thêm tấm bạt và đóng cửa suốt nhưng bàn ghế vẫn bị bám bụi. Nhà sơn sửa lại chỉ trong vòng mấy tháng là bị bụi bám xám xịt như nhà hoang. Nắng thì vậy, còn mưa thì đường lầy lội, nhiều người chạy xe bị trượt té liên tục.

Thu phí cũng không đủ tiền duy tu

Theo Sở GTVT TP, tính đến hết năm 2012 tổng số môtô đăng ký trên địa bàn TP.HCM là hơn 5,4 triệu xe. Giả sử môtô có dung tích xilanh đến 100cm3 chiếm 40% tổng số xe đã đăng ký và khả năng chỉ thu được khoảng 60% số xe đăng ký thì tổng nguồn thu phí sử dụng đường bộ từ môtô trong năm 2013 dự kiến khoảng 373,8 tỉ đồng. Bên cạnh đó, với tổng số ôtô hiện có ở TP.HCM là 536.983 chiếc thì kinh phí từ quỹ bảo trì đường bộ của trung ương cấp về TP khoảng 448 tỉ đồng/năm.

Với hai khoản thu phí bảo trì đường bộ từ môtô và ôtô trên (khoảng 821 tỉ đồng), Sở GTVT cho rằng vẫn còn thiếu nhiều so với nhu cầu vốn dành cho bảo trì duy tu, sửa chữa hệ thống cầu, đường bộ TP. Bởi vì theo định mức, định ngạch thì vốn cần dành cho duy tu, sửa chữa cầu đường TP mỗi năm là 3.724 tỉ đồng, trong khi ngân sách TP chỉ cấp 1.778 tỉ đồng (bằng 48% vốn duy tu theo định mức, định ngạch). Với lý do trên, Sở GTVT TP cho rằng cần bổ sung vốn từ ngân sách TP mới đảm bảo đầy đủ tiền cho quỹ bảo trì đường bộ.

Theo ông Lâm Thiếu Quân - đại biểu HĐND TP.HCM, việc thu phí sử dụng đường bộ đã được các cấp trung ương bàn nhiều và nay đưa vào thực hiện. Tuy nhiên điều đáng lo ngại là khi thu phí sẽ nảy sinh nhiều vấn đề bất cập. Đồng thời về phía người dân vẫn còn nhiều bức xúc vì thực tế hạ tầng giao thông chưa tốt đang ảnh hưởng đến việc đi lại người dân cũng như hoạt động kinh tế, xã hội của TP. Theo ông Quân, về lâu dài các cơ quan chức năng cần xem xét áp dụng thu phí sử dụng đường bộ qua xăng dầu như nhiều nước đã làm.